Obecność żylaków jest najczęściej związana z prowadzonym trybem życia. Nadmiar kilogramów i niska aktywność fizyczna to dwa bardzo ważne czynniki ryzyka. Dla jednych żylaki to tylko defekt natury estetycznej, ale dla innych poważny problem zdrowotny. Jaki lekarz zajmuje się leczeniem żył?
Choroby żył to nie tylko żylaki
Mówiąc o schorzeniach dotykających naczynia żylne, najczęściej myślimy o żylakach. Choroby żylne to jednak dużo obszerniejszy temat. Wśród najczęstszych dolegliwości dotyczących żył należy wymienić pajączki, niewydolność żył głębokich, niewydolność żył powierzchownych, zakrzepowe zapalenie żył głębokich i zapalenie żył powierzchownych.
Większość chorób naczyń żylnych daje podobne objawy – zwłaszcza wtedy, gdy choroba dopiero zaczyna się rozwijać. Główne dolegliwości, na które skarżą się pacjenci, to:
- zmęczenie nóg, uczucie ciężkości nóg;
- obrzęki wokół łydek, kostek i stóp;
- skurcze mięśni nóg;
- zmiana koloru skóry nad zmienionym chorobowo naczyniem;
- widoczne tuż pod skórą sine lub sinofioletowe zmienione chorobowo żyły. [1]
Domowe leczenie chorób żył
Na część z dolegliwości znajdziemy tanie i łatwo dostępne sposoby, które można stosować w warunkach domowych. W przypadku chorób żył bardzo ważne jest odciążanie chorej kończyny. Staraj się odpoczywać z nogami uniesionymi ponad linię serca – pod nogi podłuż zwinięty koc lub grubą poduszkę. jeżeli pracujesz w pozycji siedzącej, zaopatrz się w podnóżek. Możliwie często wychodź na spacery. Staraj się regularnie przerywać zadania wykonywane w pozycji siedzącej lub stojącej, żeby na chwilę rozruszać nogi. Możesz stosować masaże nóg i stóp – samodzielnie lub poprosić o nie któregoś z domowników.
W warunkach domowych można także stosować kompresjoterapię. Pod tym trudnym słowem kryje się stosowanie specjalnych produktów uciskowych poprawiających krążenie w naczyniach nóg. Są to podkolanówki, pończochy i rajstopy uciskowe.
W aptece zapytaj o preparaty na żylaki do stosowania miejscowego. Są one dostępne bez recepty, więc bez trudu można je nabyć. Żel z heparyną ma działanie przeciwobrzękowe, przeciwzapalne i przeciwzakrzepowe, a dodatkowo daje przyjemne uczucie chłodzenia i ulgi bezpośrednio po zastosowaniu. Żel z kasztanowca również jest zalecany na problemy żylne. Uszczelnia on ściany naczyń oraz działa przeciwobrzękowo.
Powinno się unikać gorących kąpieli, sauny, solarium oraz noszenia butów na obcasie i obcisłych skarpet oraz spodni. [2] [3]
Flebolog – lekarz od żył
Flebologia to stosunkowo młoda dziedzina medycyny. Polskie Towarzystwo Flebologiczne działa od początku lat dziewięćdziesiątych. Flebologia jest specjalizacją medyczną zajmującą się chorobami żył – profilaktyką, diagnostyką i leczeniem schorzeń. Specjalistę w tej dziedzinie nazywa się flebologiem. Lekarz zajmujący się chorobami żył powinien mieć bardzo szeroki zakres wiedzy i umiejętności. W swojej pracy wykorzystuje nie tylko internistyczną znajomość chorób, ale także wiele umiejętności praktycznych, np. bada przepływ krwi w naczyniach dzięki USG Doppler.
Do flebologa warto się udać już wtedy, gdy problemy żylne dopiero zaczynają doskwierać. Pojawienie się pajączków, uczucie ociężałych nóg lub widoczne gołym okien zmiany żylne – to czas na wizytę u specjalisty.
Chirurg naczyniowy – nie tylko żyły
Chirurgia naczyniowa jest odłamem chirurgii zajmującym się zabiegami operacyjnymi na tętnicach, żyłach i naczyniach limfatycznych. Chirurg naczyniowy może operować klasycznie, „na otwarto” lub przy zastosowaniu technik małoinwazyjnych, wewnątrznaczyniowych. Naczyniowiec ma szerszy zakres chorób, które leczy, w porównaniu do flebologa. Praca chirurga rzadziej polega na stosowaniu technik zachowawczych. W przypadku chorób żylnych spotkanie z chirurgiem to najczęściej ostatni, ostateczny etap walki z chorobą. Lekarze naczyniowcy pracują przede wszystkim w szpitalu, gdzie zajmują się planowanymi i nagłymi operacjami. Pracują także z ramienia przychodni – przyszpitalnych lub niezależnych. Często zajmują się tam diagnostyką schorzeń, ale w głównej mierze konsultują pacjentów przed operacjami. [1]
Flebolog czy chirurg naczyniowy?
Chociaż zakres pracy obu specjalności nieco się pokrywa, ma to znaczenie, czy z problemem żylnym udasz się najpierw do chirurga czy do flebologa. Leczenie chirurgiczne chorób żylnych jest wymagane tylko u części pacjentów i często uznaje się je za ostateczność. Po diagnozę i leczenie nieinwazyjne warto najpierw udać się do flebologa, który następnie w razie konieczności pokieruje do chirurga naczyniowego.
Bibliografia
[1] J. Raetz, M. Wilson, i K. Collins, „Varicose Veins: Diagnosis and Treatment”, afp, t. 99, nr 11, s. 682–688, cze. 2019.
[2] „Choroby układu żył powierzchownych – żylaki”. http://www.mp.pl/social/article/225008 (dostęp 1 wrzesień 2023).
[3] A. Sangita, M. Kodi S, M. Akoijam, A. Sangita, M. Malar, i K. Aathi, „Prevention of Varicose Veins Prevention of Varicose Veins”, wrz. 2018.
