Jednym z częstszych schorzeń gastroenterologicznych, z którymi spotykają się zarówno lekarze POZ, jak i specjaliści gastroenterologii jest zespół jelita drażliwego. Interwencje, którymi można przynieść pacjentowi ulgę, są dość liczne i zróżnicowane, jednak brakuje takich o dobrze udokumentowanej skuteczności.
Siła tkwi w prostocie - prawdopodobnie tego typu hasło towarzyszyło zespołowi naukowców z Belgii i Holandii, którzy udokumentowali efekt działania ebastyny, znanego leku przeciwhistaminowego I generacji (który, w przeciwieństwie do niektórych leków z tej samej grupy, nie wpływa na sprawność psychofizyczną, nie obniża ciśnienia tętniczego i czynności serca, nie wpływa na wydzielanie śliny) w łagodzeniu dolegliwości u osób z zespołem jelita drażliwego bez współistniejących zaparć.
Przeprowadzili randomizowane badanie z podwójnie ślepą próbą, do którego zrekrutowano 202 osoby z IBS spełniające III kryteria rzymskie (głównie między 20. a 40. rokiem życia), a następnie przydzielono losowo w stosunku 1:1 do otrzymywania 20 mg ebastyny doustnie raz dziennie lub placebo; leczenie trwało 12 tygodni, a ocenie poddawano nasilenie objawów (global relief of symptoms, GRS) oraz wpływ na odczuwanie bólu brzucha (abdominal pain intensity, API). Pacjenta uznawano za osobę odpowiadającą co do GRS, jeżeli zgłoszono całkowitą lub istotnie odczuwalną ulgę, a poprawę w zakresie bólu brzucha uznawano, gdy średnia tygodniowa ocena bólu została zmniejszona o co najmniej 30 proc. w porównaniu z wartością wyjściową.
Leczenie ebastyną spowodowało, iż znacznie i istotnie statystycznie większy odsetek osób uzyskiwał poprawę (wg podanych wyżej kryteriów) w zakresie obu domen ocenianych łącznie (12 proc. w grupie badawczej i zaledwie 4 proc. w kontrolnej). W przypadku oceny osobnej nasilenie objawów spadło w znaczący sposób u 15 proc. w grupie leczonej ebastyną i 7 proc. placebo, z kolei bóle brzucha przestały być dokuczliwe u 37 proc. osób z grupy badawczej w porównaniu do 25 proc. z kontrolnej; wyniki te nie osiągnęły istotności statystycznej, jednak „wypadły” z niej w stopniu bardzo niewielkim.
Powyższe dane pokazują, iż ebastyna najprawdopodobniej będzie mogła być stosowana jako skuteczny lek dla osób z IBS bez zaparć; z pewnością będą czynione dalsze kroki ku zweryfikowaniu wniosków z tego pierwszego kroku.
