Chwileczkę, a jak bardzo ty lubisz, kiedy ktoś daje ci rady, o które nie prosiłaś? No właśnie! Nie inaczej jest z dziećmi. I choć to ze wszech miar naturalne, iż chcesz dziecku poradzić, jak ma rozwiązać bieżący kłopot czy jak powinno zachować się w przyszłości, wiedz, iż dużo lepsze dla niego będzie samodzielne znalezienie rozwiązania konfliktu z przyjaciółką czy odkrycie, na jaki kierunek studiów (i czy w ogóle!) chce pójść. Rolą mądrego wspierającego rodzica nie jest podawanie odpowiedzi na tacy, ale mądre wspieranie.
Zanim udzielisz dziecku rady
Jako rodzice czujemy, iż niektóre rady są ważne i dziecko powinno je od nas otrzymać. Żeby jednak ich nie odrzuciło ze wzruszeniem ramion i irytacją, podejdź do tego zadaniowo. Kluczem do sukcesu jest zrozumienie, jak dziecko reaguje na takie wskazówki i jak można ich udzielać, by do niego trafiły. Oto kilka czynników, które powinnaś wziąć pod uwagę, zanim poradzisz dziecku, co ma robić:
Weź pod uwagę jego osobowość. Obserwując ludzi w pracy czy swoich znajomych, możemy podziwiać ich zachowanie w różnych sytuacjach, a jednocześnie czuć, iż jest ono sprzeczne z naszą naturą i my nie wybralibyśmy takich rozwiązań. Podobnie jest z dziećmi. jeżeli chcesz podsunąć dziecku jakieś rozwiązanie, weź pod uwagę jego temperament i różnice między waszymi osobowościami. Oferując radę, upewnij się, iż nie jest ona sprzeczna z charakterem dziecka. jeżeli wiesz, iż jest mało prawdopodobne, by ją zaakceptowało, nie ma sensu jej proponować. Na pewno nie posłucha, a ty znowu wystąpisz w roli Mama Dobra Rada.
Myśl przyszłościowo. Nie zawsze będziesz przy dziecku, by wspierać je radami w trudnych momentach. Ważniejsze więc od podawania gotowych rozwiązań, jest wspieranie dziecka w rozwijaniu umiejętności, które pozwolą mu samodzielnie podejmować decyzje i znajdować wyjścia najlepsze dla niego.
Nie wytykaj błędów. Nie podkreślaj, iż coś robi źle. W ten sposób sprawiasz tylko, iż czuje się upokorzone lub oceniane. Pamiętaj o tym, by przekazać dziecku, iż popełnianie błędów jest częścią życia. To dzięki temu rozwija się i wyciąga lekcje na przyszłość.
Unikaj słów "zawsze" i "nigdy". One nigdy (!) nie są prawdziwe. jeżeli się nad tym zastanowisz, dostrzeżesz, iż prawie zawsze (!) jest jakiś wyjątek od reguły, który sprawia, iż nie powinniśmy tak generalizować.
3 sposoby na udzielanie dziecku rad
Udzielając rad, używaj tych trzech początków zdań, zamiast wytykać błąd:
Być może nie zwróciłeś uwagi na to/nie wiesz, że… (np. nie odpowiadając na tę wiadomość, problem tylko narasta)
Zastanawiam się, czy… (np. gdybyś przeprosiła Lenę, mogłybyście przez cały czas iść razem na koncert?)
Czy myślisz, iż byłoby inaczej, gdybyś... (np. w weekend poświęcił więcej czasu w naukę do tego sprawdzianu?).
A jeżeli przez cały czas nie chce twoich rad?
Niektóre dzieci naprawdę nie lubią otrzymywać rad, uznają je za zamach na swoją niezależność. Jest to szczególnie prawdziwe u nastolatków. Ważne jest więc, żebyś jasno komunikowała, iż nie to jest twoim celem.
Jeśli uważasz, iż jakaś decyzja twojego dziecka nie jest dla niego najlepsza, zamiast ją krytykować i od razu oferować mu swoje rozwiązanie, zaproś je do dyskusji. Zadawaj pytania:
Jaki jest twój cel?
Co masz nadzieję, iż się wydarzy?
Jakiej odpowiedzi/reakcji oczekujesz od tej osoby?
Zastanawiałeś się, jak się poczujesz, jeżeli on/ona nie zareaguje tak, jakbyś chciał?
Czy to będzie dla ciebie trudne?
Ze starszymi nastolatkami nie wahaj się pytać wprost, czy oczekują twojej rady lub pomocy. I nigdy nie zapominaj, żeby po jakimś czasie zapytać, jak się potoczyły sprawy. Okazujesz w ten sposób zainteresowanie i wsparcie. A właśnie tego najbardziej od ciebie dziecko potrzebuje.
