Naukowcy postanowili sprawdzić, jak cechy osobowości kształtują sposób, w jaki ludzie przeżywają doświadczenia psychodeliczne. Wyniki badania sugerują, iż to, czy dana osoba doświadczy głębokich przeżyć mistycznych, czy raczej trudnych emocjonalnie momentów, może zależeć również od jej indywidualnej struktury psychicznej.
Co wpływa na doświadczenia psychodeliczne?
Na podstawie anonimowych ankiet szwedzcy naukowcy przeanalizowali, jak cechy osobowości wpływają na jakość doświadczeń psychodelicznych. Uzyskane wyniki mogą być szczególnie cenne dla badaczy zainteresowanych terapeutycznym zastosowaniem tych substancji. Dzięki nim możliwe będzie lepsze dopasowanie interwencji do indywidualnych potrzeb pacjentów oraz ograniczenie ryzyka niepożądanych reakcji.
Badanie
W badaniu wzięło udział 400 osób ze Szwecji, które wcześniej doświadczyły intensywnych przeżyć po zażyciu substancji psychodelicznych. Uczestnictwo było dobrowolne i anonimowe, a dane pochodziły z wcześniej wykorzystywanej ankiety badawczej. Średni wiek respondentów wynosił 34,5 roku, a opisywane doświadczenie miało miejsce średnio w wieku 22 lat.
Najczęściej stosowanymi substancjami były LSD i psylocybina, rzadziej DMT lub inne psychodeliki. Zdecydowana większość badanych (77%) deklarowała, iż motywacją do zażycia substancji był rozwój osobisty. Wielu z nich korzystało z obecności osoby wspierającej (tzw. „trip sittera”), a prawie połowa (48%) przeżyła to doświadczenie w otoczeniu przyrody.
Uczestnicy oceniali swoje przeżycia pod względem intensywności, trudności oraz charakteru mistycznego. Do pomiaru znaczenia doświadczenia użyto standaryzowanego narzędzia badawczego, w którym oceniano m.in., jak dane przeżycie wypada na tle innych ważnych wydarzeń w życiu. Dodatkowo badani określali, w jakim stopniu wpłynęło ono na ich życie – zarówno pozytywnie, jak i negatywnie.
Na koniec uczestnicy wypełnili kwestionariusz osobowości oparty na modelu Wielkiej Piątki (Big Five). Ocenia on pięć podstawowych wymiarów: otwartość na doświadczenie, sumienność, ekstrawersję, ugodowość i neurotyczność.
Działanie psychodelików – wpływ indywidualnych cech osobowości
Na podstawie zebranych danych badacze sformułowali kilka kluczowych wniosków. Ponad połowa uczestników (56%) uznała swoje doświadczenie psychodeliczne za jedno z pięciu najważniejszych wydarzeń w życiu. Aż 82% zaliczyło je natomiast do dziesięciu najważniejszych. Okazało się, iż im bardziej mistyczny i niezwykły był charakter przeżycia, tym silniej uczestnicy odczuwali jego pozytywny wpływ na swoje życie.
Co istotne, intensywne przeżycia mistyczne często współwystępowały z emocjonalnie trudnymi momentami. Sugeruje to, iż wyzwania psychiczne nie wykluczają pozytywnych skutków – wręcz przeciwnie, mogą być ich częścią.
Wyniki badania potwierdziły również, iż cechy osobowości mają istotny wpływ na przebieg i ocenę doświadczeń psychodelicznych. Osoby o wysokim poziomie otwartości na doświadczenia znacznie częściej zgłaszały korzyści psychiczne i duchowe. Ich szansa na pozytywny wpływ wynosiła aż o 98% więcej w porównaniu z innymi. Z kolei wysoka neurotyczność, czyli skłonność do przeżywania lęku i stresu, była powiązana z wyższym ryzykiem negatywnych skutków. Osoby z tą cechą miały o 56% większe prawdopodobieństwo przeżycia trudnych doznań.
Otrzymane wyniki są zgodne z dotychczasową wiedzą psychologiczną i podkreślają, iż indywidualne różnice w osobowości odgrywają kluczową rolę w interpretacji oraz wpływie doświadczeń psychodelicznych na życie jednostki.
Wyniki badania opublikowano w czasopiśmie Journal of Psychedelic Studies.
