W konkursie organizowanym przez Polskie Towarzystwo Onkologiczne pod auspicjami Warsaw Health Innovation Hub już po raz drugi wręczono granty naukowe sponsorowane przez firmę Servier. Ogłoszenie wyników odbyło się w środę, 3 kwietnia w siedzibie Agencji Badań Medycznych. Beneficjentom wręczono symboliczne czeki o łącznej wartości 175 tys. zł.
Prof. Piotr Rutkowski prezes Polskiego Towarzystwa Onkologicznego przyznał, iż poziom badań, które zostały zgłoszone w konkursie jest bardzo wysoki a projekty dotyczące badań podstawowych mogą w późniejszym czasie stanowić zalążek aplikacji do polskich grantów w badaniach klinicznych, finansowanych przez ABM.
CAR-T w guzach litych?
– Pierwszy projekt, który nagrodziliśmy nosi tytuł: „Czy krążące komórki nowotworu w raku trzustki mogą stanowić nowy cel terapeutyczny dla CAR-T”. Realizowany jest pod kierownictwem dr Marcina Piejko na Uniwersytecie Jagiellońskim i dotyczy zupełnie nowatorskich badań. Na jego realizację przyznano 125 tys. zł – wyjaśnił prof. Rutkowski.
Dodał: Jak wiadomo CAR-T jest technologią stosowaną w nowotworach hematologicznych, niemniej jednak jest coraz więcej koncepcji, z których wynika, iż terapie te mogą pomagać w leczeniu nowotworów litych. To pokazuje, iż rak trzustki jest rzeczywiście bardzo interesującym projektem badawczym.
Autor projektu dr Piejko przyznał, iż reprezentowana przez niego grupa naukowców dostrzegła pewną lukę występującą w nowotworach litych, którą może wypełnić technologia CAR-T.
– Wszyscy zachwycamy się tą technologią w hematoonkologii. Nie ma tu bowiem wielu różnych barier, które występują w guzach litych. Te ostatnie mają pewne mikrośrodowisko dobrze radzące sobie z naszym układem odpornościowym. Podobne zjawisko zachodzi w wypadku CAR-T, gdzie efektorem są limfocyty, najczęściej autologiczne. Ostatnio opublikowane prace pokazują korelacje krążących komórek nowotworowych z wczesnymi nawrotami, u pacjentów poddawanych leczeniu radykalnemu. W takich sytuacjach rzadko dochodzi do wznów wczesnych, jednak w wypadku raka przewodowego trzustki takie wznowy mają miejsce. Koreluje z nimi oznaczany przed operacją, poziom komórek krążących – wyjaśnił.
– Celem naszego projektu nie jest uderzanie w guz lity, ale w komórki krążące. W ten sposób omijamy wszystkie bariery znane z badań przedklinicznych CAR -T versus guzy lite, ponieważ mamy sytuację bardzo podobną do tej w nowotworach hematologicznych. Okazuje się jednak, iż nie wiemy, czy komórki krążące mają ten sam zestaw antygenów powierzchniowych, co guz pierwotny. Stąd w badaniu chcemy ocenić, czy komórki krążące zachowuję te antygeny, które są celem terapeutycznym przeciwciał zarejestrowanych do leczenia raka trzustki oraz czy koncepcja zabijania przez CAR-T, komórek krążących w układzie in vitro, jest możliwa – wskazał.
Polskie hodowle organoidowe
Drugi nagrodzony projekt dotyczy kontynuacji badania prowadzonego przez dr Dawid Walerycha z PAN. – Mowa tu o projekcie zatytułowanym: „Platforma testowania nowych kombinacji leków antynowotworowych w hodowlach organoidowych raka trzustki od polskich pacjentów”. Na jego realizację została przyznana kwota 50 tys. zł. Ten temat rozwija się na świecie, jednak w Polsce jest mało wyeksploatowany i dlatego uważamy, iż tworzenie takiej platformy ma ogromny potencjał – wskazał prof. Rutkowski.
Dr Dawid Walerych przyznał, iż obecny grant pozwoli na kontynuację badań polegających na wprowadzeniu do polskiej medycyny hodowli organoidowych z komórek nowotworowych raka trzustki. – Na takim materiale możemy wykonywać wiele rzeczy. w tej chwili testujemy i porównujemy ze sobą, standardowe leki, które otrzymują pacjenci w zestawieniu z 2-3 własnymi rozwiązaniami – podsumował.
Nauka w Polsce odnosi sukcesy
D n. med. Rafał Staszewski prezes Agencji Badań Medycznych podkreślił, iż granty są konkretnym i bardzo praktycznym przykładem wdrożenia w życie idei, która przyświeca Warsaw Health Innovation Hub, czyli inicjowaniu współpracy i partnerstw na rzecz rozwoju innowacji w sektorze ochrony zdrowia.
– Są to pierwsze ważne kroki w późniejszym zdobywaniu dużych grantów od ABM. Taka jest nasza rola, żeby od badań podstawowych, przedklinicznych, przechodzić do badań klinicznych a być może, w etapie końcowym, do komercjalizacji. Rozumiemy, iż nie każda nowa technologia prowadzi do celu, niemniej jednak wierzymy w każdy projekt, który otrzymuje od nas olbrzymie wsparcie. Wszystkie wręczane granty pokazuję, iż polska nauka ma się dobrze i iż mamy znakomitych badaczy, którzy realizują bardzo wysublimowane projekty w skali europejskiej i światowej – podsumował szef ABM.
