W ramach akcji #31dnidlazdrowiakobiety zachęcamy do badań, jak to w październiku, związanych z profilaktyką raka piersi, ale także z profilaktyką zdrowia całego organizmu. Bo tylko holistyczne podejście ochroni przed poważnymi chorobami.
Artykuł w ramach akcji: #31dnidlazdrowiakobiety"October Theory" - przyświeca nam założenie, iż październik jest najlepszym momentem na życiowe porządki i wprowadzenie dobrych zmian. W Interii ZDROWIE przez cały miesiąc prowadzimy kampanię motywującą do profilaktyki i wprowadzania prostych, zdrowych nawyków. Chcemy zachęcać nie tylko do badań i profilaktyki chorób nowotworowych, ale do całościowego "o-się-dbania".
Warto poświęcić chwilę na sprawdzenie własnego stanu zdrowia - nie tylko pod kątem tak typowych badań, jak morfologia krwi czy poziom cholesterolu, ale także pod kątem mikroskładników, które mają ogromne znaczenie dla odporności, samopoczucia, energii życiowej i ogólnej kondycji organizmu. W tej grupie na pierwszy plan wysuwają się dwie substancje: witamina D oraz ferrytyna. Dziś wyjaśniamy, czym są i dlaczego warto je badać.Reklama
Witamina D - sojusznik zdrowia zależny od słońca
Witamina D występuje u ludzi w dwóch formach: mniejszościowej frakcji witaminy D2, oraz w dominującej frakcji pod postacią cholekalcyferolu - witaminy D3. Witamina D jest organicznym związkiem chemicznym, niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Większość tej witaminy powinniśmy syntezować w skórze (biosynteza skórna) w odpowiedzi na działanie promieni słonecznych.
Pod tym względem witamina D jest zależna od słońca - powstaje w naszej skórze w odpowiedzi na kontakt z promieniami słonecznymi. Obliczono, iż synteza skórna witaminy D jest efektywna, gdy kąt padania promieni słonecznych wynosi więcej niż 45°. W rezultacie tego wiadomo, iż mieszkańcy północnej półkuli nie otrzymują odpowiedniej dawki witaminy D przez syntezę skórną w zimowych miesiącach roku.
Ponadto istnieje szereg zmiennych, które wpływają na skórną syntezę witaminy D. Należą do nich:
obecność przeszkód, takich jak wysokie drzewa czy chmury;
zanieczyszczenia atmosferyczne;stan i wiek skóry;pigmentacja;stosowanie kremów z filtrem (chroniących skórę przed nowotworem, jednocześnie blokując wchłanianie światła słonecznego).
W związku z tym, im dalej od równika, tym trudniej utrzymać poziom witaminy D3 w ryzach, polegając wyłącznie na ekspozycji słonecznej.
Zanim zaczniesz suplementować - zbadaj się
Rozwiązaniem problemu mieszkania na północnej półkuli w miesiącach zimowych jest suplementacja witaminy D. Jest to jedna z witamin, rozpuszczalnych w tłuszczach, o czym należy pamiętać, spożywając wraz ze swoją dzienną dawką witaminy D pokarmy bogate w tłuszcze. Zanim jednak przystąpimy do suplementacji, warto sprawdzić, ile witaminy D mamy aktualnie we krwi. Jej nadmiar ma bowiem działanie toksyczne.
Poza tym, warto dostosować dawkę leku/suplementu do poziomu potencjalnego niedoboru, który mamy. Z tego względu należy oznaczyć stężenie witaminy D w organizmie, co można zrobić w dowolnym laboratorium analitycznym. Pobranie krwi do badania poziomu witaminy D odbywa się z żyły łokciowej, pacjent powinien na badanie stawić się na czczo.
Dlaczego witamina D?
Dlaczego w ogóle warto wiedzieć, ile mamy witaminy D w organizmie? Witamina ta pełni szereg funkcji, z której najważniejszą dla niej jest regulacja gospodarki wapniem w organizmie. Ponadto, witamina D posiada działanie immunomodulujące, oraz aktywizuje niektóre geny, związane z produkcją substancji antybakteryjnych.
Witamina D wykazuje również działanie przeciwnowotworowe, polegające na hamowaniu podziałów komórkowych. Wpływa także na zmniejszenie ryzyka sercowo - naczyniowego, wykazuje niewielkie działanie przeciwzapalne i wspomaga regenerację niektórych tkanek. Ponadto, powiązano niskie poziomy witaminy D z wyższym ryzykiem depresji i zaburzeń lękowych, ma więc ona również prawdopodobnie wpływ na nasz nastrój i samopoczucie.
Ferrytyna - czym jest i co dla nas robi?
Większość z nas wie, jak ważnym pierwiastkiem jest żelazo i z pewnością nieraz badała poziom żelaza w swoim organizmie. Ciągle jednak zbyt mało osób słyszało o ferrytynie, a jest ona równie ważna.
Ferrytyna to globularne białko, którego 85 proc. w organizmie znajduje się w szpiku kostnym, wątrobie i śledzionie. Główną rolą ferrytyny jest magazynowanie żelaza w organizmie w sposób taki, aby zapewnić jego łatwą biodostępnność i jednocześnie nieszkodliwość .
Ferrytyna magazynuje żelazo na trzecim stopniu utlenienia, co stanowi bezpieczną alternatywę dla żelaza na drugim stopniu utleniania, które wchodzi w reakcję z nadtlenkiem wodoru. Magazynowanie żelaza w formie Fe3+ możliwe jest dzięki zdolności ferrytyny do konwersji Fe2+ na Fe3+, co nazywa się aktywnością ferroksydazy.
Ferrytyna pełni rolę magazynu jonów żelaza, umożliwiając szybką i łatwą dostępność tego pierwiastka, który może zostać uwolniony do krążenia w razie zapotrzebowania organizmu.
Nie tylko żelazo
Magazynowanie i uwalnianie żelaza do krążenia jest główną rolą ferrytyny w ludzkim organizmie. Oznacza to, iż jeżeli chcemy uzyskać pełen obraz gospodarki żelazowej w naszym organizmie, poza samym żelazem powinniśmy oznaczać także poziom ferrytyny, a także takie parametry jak TIBC i UIBC, związane ze zdolnością wiązania żelaza.
Niski poziom ferrytyny oznacza, iż nasze magazyny żelaza są na wyczerpaniu, co wiązać się będzie z objawami podobnymi do tych, które występują w niedoborze żelaza. Mogą wystąpić osłabienie, zawroty głowy, bóle głowy, zmęczenie, senność, bladość powłok skórnych, łamliwość paznokci i wypadanie włosów.
Badanie ferrytyny
Ferrytynę, podobnie jak witaminę D, bada się z krwi pobranej z żyły łokciowej, pacjent powinien być na czczo. Zakresy wartości referencyjnych podane są przez laboratorium w zależności od zestawu odczynników i sprzętu, na którym pracuje.
Zadbaj o witalność przed zimą
Spośród wielu badań, które warto wykonywać przynajmniej raz do roku,przed nadchodzącą zimą warto pochylić się nad badaniem witaminy D i ferrytyny (obok żelaza). Składniki te uzupełniają się w działaniu, wpływajac na odponośc io poziom energii.
Źródła:
Akpınar Ş, Karadağ MG. Is Vitamin D Important in Anxiety or Depression? What Is the Truth? Curr Nutr Rep. 2022 Dec;11(4):675-681. doi: 10.1007/s13668-022-00441-0. Epub 2022 Sep 13. PMID: 36097104; PMCID: PMC9468237.Rebelos E, Tentolouris N, Jude E. The Role of Vitamin D in Health and Disease: A Narrative Review on the Mechanisms Linking Vitamin D with Disease and the Effects of Supplementation. Drugs. 2023 Jun;83(8):665-685. doi: 10.1007/s40265-023-01875-8. Epub 2023 May 6. PMID: 37148471; PMCID: PMC10163584. nn R. Webb, Who, what, where and when—influences on cutaneous vitamin D synthesis, Progress in Biophysics and Molecular Biology, Volume 92, Issue 1, 2006, Pages 17-25,https://www.mp.pl/podrecznik/pediatria/chapter/B42.71.3.2.21.5.Dembińska - Kieć A., Naskalski J. W, Solnica B.. (red.), Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej wyd. 5., Edra Urban & Partner, Wrocław 2022.
CZYTAJ TEŻ:
Ostatni dzwonek, by zbudować odporność na jesień. Zadbaj o poziom ważnych pierwiastków
