Zauważyłeś, iż często zdarzają Ci się drgawki podczas snu? Bardzo możliwe, iż to naturalny objaw, który pojawia się u zdrowych osób. Czasem jednak może towarzyszyć poważnym chorobom. Sprawdź, kiedy warto udać się z tym problemem do lekarza.
W skrócie:
- Drgawki podczas snu, zwane miokloniami, są często naturalnym zjawiskiem związanym z przejściem organizmu z fazy aktywności do fazy spoczynku.
- Mioklonie dzielą się na fizjologiczne (zdrowe) oraz patologiczne, które mogą być spowodowane zaburzeniami w różnych częściach mózgu. W zdrowym organizmie najczęściej pojawiają się podczas przejścia z fazy jawy do snu.
- Drgawki podczas snu nie zawsze oznaczają chorobę, ale jeżeli są częste, zalecana jest konsultacja z lekarzem. Przyczynami mogą być poważne choroby, zatrucie metalami ciężkimi lub zaburzenia metaboliczne.
- Patologiczne, nienaturalne drgania podczas snu są związane najczęściej z zaburzeniami ośrodkowego układu nerwowego, ale mogą też być wynikiem innych problemów zdrowotnych (padaczka, choroby zwyrodnieniowe, uszkodzenia mózgu, stwardnienie rozsiane, zatrucia metalami ciężkimi, infekcje wirusowe mózgu czy nadużywanie alkoholu).
- Leczenie mioklonii zależy od przyczyny ich występowania. o ile są spowodowane innymi chorobami, leczenie tych chorób często prowadzi do ustąpienia drgawek. W przypadku drgawek wynikających z uszkodzeń w obrębie układu nerwowego, leczenie jest objawowe i nie daje pełnej gwarancji wyleczenia.
Jakiego rodzaju drgawki mogą pojawiać się w czasie snu lub zasypiania?
Większość z nas może przywołać sytuację, gdy podczas zasypiania obudzili się nagle z powodu dziwnego uczucia spadania. Właśnie takie zjawisko można zaliczyć do mioklonii, czyli niekontrolowanych, mimowolnych drgawek.
Najczęściej są one łagodne, ale u niektórych, zwłaszcza u niemowlaków i nieco większych dzieci, wiążą się z silnym wyrzucaniem kończyn w górę i innymi gwałtownymi ruchami. Z tego powodu rodzicom zdarza się mylić niekiedy mioklonie z napadami padaczki.
Jeśli mimowolne ruchy występują u osób zdrowych, mówi się o miokloniach fizjologicznych. Charakterystyczne dla takich drgawek jest to, iż powodują natychmiastowe wybudzenie.
Zrywy miokloniczne mogą być także spowodowane zaburzeniami w pracy mózgu. Można wówczas podzielić je, w zależności od miejsca zaburzenia, na drgawki:
- korowe;
- rdzeniowe;
- pniowe;
- obwodowe.
W jakiej fazie snu drgawki występują najczęściej?
W zdrowym organizmie zryw miokloniczny pojawia się najczęściej na granicy jawy i snu, podczas zasypiania. Wielu osobom towarzyszy wówczas uczucie spadania. Fazy, dla których typowe są niekontrolowane skurcze mięśni, to:
- NREM (non-rapid eye movement) – faza, w której nie występują ruchy gałek ocznych, charakteryzuje się stopniowym spadkiem świadomości i zmniejszeniem częstotliwości fal mózgowych;
- REM (rapid eye movement) – faza, której towarzyszą ruchy gałek ocznych, pojawiają się w niej również marzenia senne, a organizm jest najbardziej rozluźniony.
Naturalne przyczyny mioklonii
Naukowcy nie są do końca pewni, co wywołuje zrywy miokloniczne występujące podczas przechodzenia z jawy do snu. Prawdopodobnie zachodzą one w momencie, gdy ciało przechodzi w tzw. paraliż senny. W fazie REM, gdy pojawiają się sny, nie wykonuje się ruchów – gdy śnisz, iż biegniesz, zwykle nie poruszasz nogami lub możesz mieć zły sen, na który może pomóc łapacz snów. Drgawki w czasie snu mogą być spowodowane tym, iż twój mózg jest już przygotowany do przejścia w tę fazę, podczas gdy ciało pozostaje jeszcze aktywne.
Do występowania mioklonii mogą przyczynić się także niektóre nawyki i zachowania:
- nieregularny rytm snu, często przerywany lub zbyt krótki sen;
- stosowanie używek, np. kofeiny i alkoholu;
- ćwiczenia wykonywane tuż przed snem;
- stres.
Czy drgawki podczas snu są objawem choroby?
Drgawki podczas snu, zwłaszcza te występujące w fazie zasypiania, bardzo często są naturalnym zjawiskiem. jeżeli jednak zdarzają ci się często, zawsze warto skonsultować się z lekarzem neurologiem. Przyczynami drgawek bywają bowiem niekiedy poważne choroby lub zatrucie metalami ciężkimi. Wizyta u lekarza albo cię uspokoi, albo pozwoli zdiagnozować zaburzenia na wczesnym etapie i w porę je wyleczyć.
Jak adekwatnie zdiagnozować mioklonie?
Jeśli z powodu niepokojących cię zrywań mięśniowych zdecydujesz się na wizytę u lekarza, pamiętaj, iż czeka cię szereg badań. Diagnostyka obejmuje przede wszystkim:
- badania laboratoryjne;
- badanie płynu mózgowo-rdzeniowego;
- elektroencefalografia;
- elektromiografia.
Patologiczne, nienaturalne drgawki podczas snu są związane najczęściej z zaburzeniami ośrodkowego układu nerwowego, ale nie tylko. Inne możliwe przyczyny takich szarpnięć to:
- młodzieńcza padaczka miokloniczna, występująca u dzieci;
- zaburzenia metaboliczne – hipoglikemia, hiperglikemia, mocznica, niewydolność wątroby;
- choroby zwyrodnieniowe – choroba Alzheimera, Huntingtona;
- uszkodzenia strukturalne mózgu – udar, guz;
- stwardnienie rozsiane;
- zatrucia metalami ciężkimi;
- infekcje wirusowe mózgu, np. choroba Creutzfeldta-Jakoba;
- nadużywanie alkoholu.
Uwaga
Takie nieprawidłowości mogą się pojawić także jako skutek zatrzymania krążenia, urazów, stanów zapalnych i zażywania niektórych leków.
Czy leczenie mioklonii jest możliwe?
Rokowania dotyczące leczenia drgawek są różne w zależności od tego, co je wywołuje i tego, w jakiej formie występują. Szanse na wyleczenie są dość wysokie, jeżeli mioklonia ma postać jednostronnych skurczów twarzy. W przypadku, gdy jest ona spowodowana uszkodzeniami w obrębie układu nerwowego, całkowite wyleczenie jest niemożliwe. Stosuje się wówczas leczenie objawowe dzięki leków.
W przypadkach, gdy drgawki podczas snu są powiązane z innymi chorobami, powrót do zdrowia jest często możliwy. Neurolog lub lekarz innej specjalizacji skupi się wówczas na leczeniu choroby – a gdy uda się pozbyć przyczyny, objawy w postaci mioklonii powinny ustać samoistnie.
Jeśli zdarzają ci się niekontrolowane drgania mięśni całego ciała, kończyn lub twarzy, nie czekaj z wizytą u lekarza. To ważne nie tylko ze względu na zdrowie, ale również twój komfort – częste wybudzanie z powodu skurczów znacznie pogarsza jakość snu!