Dodatkowe pieniądze dla tych roczników. Sprawdź czy jesteś na liście

Tysiące osób urodzonych między 1949, a 1969 rokiem wciąż może skorzystać z prawa do wcześniejszej emerytury – pod warunkiem, iż do końca 2008 roku pracowały w zawodach uznanych za szczególnie trudne, szkodliwe lub wymagające szczególnej sprawności. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina jednak: samo wykonywanie ciężkiej pracy nie wystarczy. Liczy się konkretna kwalifikacja stanowiska według wykazu z 1983 roku.

Fot. Warszawa w Pigułce

Kto należy do grupy uprzywilejowanej?

Prawo do wcześniejszej emerytury przysługuje osobom zatrudnionym w tzw. szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. W pierwszej grupie są m.in. górnicy, pracownicy przemysłu azbestowego, hutnicy oraz ratownicy GOPR. Druga obejmuje np. nauczycieli, dziennikarzy, funkcjonariuszy kontroli państwowej, żołnierzy zawodowych, a także artystów.

Nie wszystkie zawody wiążą się bezpośrednio z ryzykiem zdrowotnym – część z nich wyróżnia się wyjątkową odpowiedzialnością, wymaganiami psychicznymi lub społeczną rolą. Jednak tylko praca wymieniona w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku kwalifikuje do tego świadczenia. Lista ta nie była później aktualizowana, dlatego nowe zawody – choćby bardzo szkodliwe – nie zostały w niej ujęte.

Trzy warunki do spełnienia przed końcem 2008 roku

Aby skorzystać z prawa do wcześniejszej emerytury, należało spełnić trzy podstawowe warunki przed 31 grudnia 2008 roku:

1. Osiągnąć wymagany wiek – dla kobiet najczęściej 55 lat, dla mężczyzn 60 lat (lub mniej w przypadku niektórych profesji artystycznych).
2. Mieć odpowiedni staż ogólny – co najmniej 20 lat pracy (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni), licząc okresy składkowe i nieskładkowe.
3. Wykazać odpowiedni staż w szczególnych warunkach – przeważnie 15 lat, ale w niektórych przypadkach może być więcej.

Dodatkowo, osoby należące do Otwartego Funduszu Emerytalnego muszą przenieść środki do ZUS lub zrezygnować z członkostwa w OFE.

Różne zawody – różne progi wiekowe

Niektóre profesje dają prawo do przejścia na emeryturę znacznie wcześniej niż inne:

• Tancerki i gimnastyczki: już w wieku 40 lat (kobiety) i 45 lat (mężczyźni).
• Muzycy instrumentów dętych, soliści, treserzy dzikich zwierząt: w wieku 45/50 lat.
• Chórzyści, żonglerzy, aktorzy lalek, komicy: od 50/55 lat.
• Dyrygentki i aktorki: emerytura możliwa od 55. roku życia.

Kolejarze, dziennikarze, funkcjonariusze NIK czy służb mundurowych (jeśli nie podlegają przepisom o zaopatrzeniu emerytalnym) również mogą odejść wcześniej – zwykle w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, pod warunkiem odpowiedniego stażu w danym zawodzie.

Wniosek do ZUS i potrzebna dokumentacja

Osoby uprawnione do wcześniejszej emerytury powinny złożyć w ZUS wniosek o świadczenie wraz z pełną dokumentacją. najważniejsze są:

• Świadectwa pracy i zaświadczenia potwierdzające zatrudnienie w zawodzie szczególnym.
• Dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe.
• Potwierdzenia wynagrodzeń, zasiłków, urlopów wychowawczych i okresów bezrobocia.

ZUS weryfikuje nie tylko staż, ale również charakter pracy – dlatego tak ważne jest, by dokumenty jasno wskazywały, iż dane stanowisko mieściło się w wykazie z 1983 roku.

Masz szansę na emeryturę wcześniej? Sprawdź to

System wcześniejszych emerytur nie został całkowicie wygaszony. o ile przed 2009 rokiem pracowałeś w zawodzie z listy uprzywilejowanych, a dziś spełniasz pozostałe warunki – masz szansę na szybsze zakończenie kariery zawodowej. Warto sprawdzić dokumenty i skonsultować się z ZUS-em. To może oznaczać kilka lat emerytury więcej – całkowicie legalnie.