Dodatkowa kostka w stawie skokowym to charakterystyczne, często niepokojące dla pacjenta zjawisko, które można zauważyć na badaniu RTG. Ma 2 podłoża – może wynikać z fizjologicznej obecności dodatkowej trzeszczki (co zdarza się stosunkowo rzadko) bądź być konsekwencją złamania kości, podczas którego doszło do oderwania się odłamu kostnego.
Dodatkowa kostka w stawie skokowym – przyczyny
Kostki dodatkowe w okolicy przyczepów ścięgien oraz trzeszczki o nietypowej lokalizacji bywają defektem anatomicznym pojawiającym się podczas rozwoju organizmu. Wówczas wykrywane są zupełnie przypadkowo podczas badań obrazowych. Pojawiają się wskutek obecności dodatkowych jąder kostnienia w okresie rozwojowym. Najczęściej spotykanymi kostkami dodatkowymi w obrębie stopy są:
- kość trójkątna;
- kość łódkowata;
- kość podstrzałkowa.
Zawsze należy je zróżnicować ze złamaniami awulsyjnymi, polegającymi na oderwaniu się fragmentu kości pod wpływem działania dużych sił ze strony aparatu mięśniowego. Do pojawienia się dodatkowej kostki w stawie skokowym może więc dojść także wskutek złamania kości piętowej czy poważnego zwichnięcia w stawie skokowym, prowadzącego do złamania kości skokowej.
Dodatkowa kostka w stawie skokowym – objawy
Wykwalifikowany radiolog zawsze jest w stanie odróżnić fizjologiczną dodatkową kostkę od odłamu odszczepionego podczas złamania awulsyjnego. W pierwszym przypadku obecność kostki zwykle przebiega bezobjawowo, dlatego jest ona wykrywana całkowicie przypadkowo podczas badań kontrolnych lub wykonywanych po urazach. Z kolei dodatkowa kostka powstała wskutek złamań awulsyjnych zwykle wiąże się z wystąpieniem dodatkowych dolegliwości (choć nie zawsze – wszystko zależy od tego, w którym miejscu ulokuje się ostatecznie odłam).
Dodatkowa kostka trójkątna
Kość trójkątna to najczęściej obserwowana dodatkowa kostna w obrębie stopy. Lokalizuje się w tylnej części stawu skokowo-goleniowego, między nim a ścięgnem Achillesa. To odmienność anatomiczna stopy, która u części osób nie powoduje dolegliwości bólowych. Zwykle jednak podczas wykonywania maksymalnego zgięcia podeszwowego stopy powoduje konflikt w tylnej części stawu, co skutkuje bólem lub dyskomfortem. Dodatkową kostkę trójkątną zawsze należy różnicować z tzw. złamaniem Shepherd’a.
Dodatkowa kość łódkowata
Dodatkową kość łódkowatą możemy zaobserwować na przednio-przyśrodkowej części stopy. Wyróżnia się jej 3 różne typy w zależności od wielkości i zrośnięcia z okolicznymi strukturami. Objawy jej obecności często wiążą się ze stopą płasko-koślawą. Kostka może kontaktować się z obuwiem, co powoduje ból i tworzenie się odcisków. Dolegliwości bólowe najczęściej pojawiają się w typie II, ponieważ w jego przebiegu dodatkowa struktura kostna łączy się chrząstkozrostem z kością łódkowatą anatomiczną. Chrząstkozrost ten jest natomiast podatny na uszkodzenia.
Kość Wesaliusza
Kość Wesaliusza lokalizuje się w obrębie ścięgna mięśnia strzałkowego krótkiego, który przyczepia się w okolicy guzowatości V kości śródstopia. Objawy bólowe związane z jej obecnością mogą imitować złamanie w obrębie podstawy tej kości. Zawsze należy różnicować dodatkową kość Wesaliusza z awulsyjnym złamaniem V kości śródstopia.
Dodatkowa kostka w stawie skokowym – leczenie
Leczenie zachowawcze obejmuje korekcję wad stóp, zwłaszcza w przypadku dodatkowej kości łódkowatej. Często po wyleczeniu płaskostopia objawy kliniczne ustępują, umożliwiając powrót do pełnej sprawności i aktywności. Gdy leczenie zachowawcze nie przynosi jednak oczekiwanych rezultatów rozwiązaniem jest artroskopowa resekcja kostki dodatkowej. Jej chirurgiczne wycięcie nie wpływa na zaburzenie biomechaniki stopy i pozwala na trwałe, całkowite zniesienie dolegliwości bólowych.
Przed zabiegiem, w celu potwierdzenia, iż ból wiąże się z obecnością dodatkowej kostki i nie ma innego źródła, wykonuje się próbę lidokainową. Polega ona na podaniu lidokainy (środka znieczulającego) w okolicę tkanek miękkich otaczających kostkę dodatkową.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella - naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sadlik B., Puszkarz M., Kostki dodatkowe stopy – złamania awulsyjne czy defekt rozwojowy?, Ośrodek Biologicznej Rekonstrukcji Stawów, Bialsko-Biała.
- Nwawka, O. Kenechi, Sesamoids and Accessory Ossicles of the Foot: Anatomical Variability and Related Pathology, Insights into Imaging 4/ 2013.
- Dziak A., Traumatologia układu ruchu, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2009.
