Dobre wyniki baricytynibu w leczeniu ciężkiej postaci łysienia plackowatego

Zdjęcie: 123RF


W ciągu prawie roku od zarejestrowania baricytynibu, inhibitora kinazy janusowej (JAK) jako terapeutyku u dorosłych z ciężkim łysieniem plackowatym (AA), coraz więcej danych dotyczących długoterminowej skuteczności i bezpieczeństwa sugeruje, iż im wcześniej przyjmowano lek, tym lepiej dla pacjentów.

Według dr. Raja Chovatiya z Northwestern University w Chicago inhibitory kinaz janusowych prawdopodobnie będą stałymi lekami w terapii łysienia plackowatego.

Skuteczność i bezpieczeństwo baricytynibu w terapii ciężkiego łysienia plackowatego badano w dwóch randomizowanych, podwójnie ślepych, kontrolowanych placebo badaniach (BRAVE-AA1 i BRAVE-AA2) z udziałem pacjentów, u których wystąpiło wypadanie włosów co najmniej na 50 proc. powierzchni skóry głowy, mierzone jako nasilenie wskaźnika Alopecia Tool (SALT) przez ponad 6 miesięcy. Pacjenci biorący udział w tych badaniach otrzymywali codziennie placebo lub 2 mg baricytynibu albo 4 mg baricytynibu.

Głównym pomiarem skuteczności w obu badaniach był odsetek pacjentów, którzy uzyskali wynik SALT 20 lub mniej lub w 36. tygodniu co najmniej 80-proc. pokrycia włosami na skórze głowy. Naukowcy odkryli, iż odsetek 36–39 proc. osób w przypadku dawki 4 mg uzyskał wynik SALT poniżej 20, w porównaniu z 19–23 proc. osób przy dawce 2 mg. Podobne wyniki zaobserwowano w przypadku wypadania włosów brwi i rzęs.

Większość zdarzeń niepożądanych obserwowanych w BRAVE-AA1 i BRAVE-AA2 mieściła się w zakresie od łagodnego do umiarkowanego, a rzeczywista liczba zdarzeń niepożądanych prowadzących do trwałego przerwania leczenia była bardzo niska. Najczęstszymi zdarzeniami niepożądanymi były infekcje górnych dróg oddechowych, ból głowy, zapalenie nosogardzieli, trądzik, infekcje dróg moczowych oraz zwiększenie aktywności kinazy kreatynowej we krwi.

Dr Chovatiya zauważył, iż baricytynib nie jest zalecany do stosowania w połączeniu z innymi inhibitorami JAK, biologicznymi immunomodulatorami lub innymi silnymi lekami immunosupresyjnymi. Wymagane oceny laboratoryjne przed rozpoczęciem terapii obejmują podstawowe testy na gruźlicę i wirusowe zapalenie wątroby; CBC, czynność wątroby i czynność nerek na początku badania, a następnie zgodnie ze wskazaniami klinicznymi; oraz lipidów po 12 tygodniach terapii, następnie zgodnie ze wskazaniami klinicznymi.

Zalecana dawka początkowa baricytynibu to 2 mg na dobę, którą można zwiększyć do 4 mg, jeżeli odpowiedź nie jest wystarczająca. – Jednakże dla pacjentów z prawie całkowitą lub całkowitą utratą włosów na skórze głowy, ze znaczną utratą włosów lub brwi, lub bez niej, zaleca się 4 mg raz dziennie. Po osiągnięciu założonej odpowiedzi zaleca się zmniejszenie dawki z 4 do 2 mg dziennie – powiedział dr Chovatiya.

Według zbiorczych danych z BRAVE-AA1 i BRAVE-AA2 opublikowanych online 1 marca 2023 r., skuteczność leku przez cały czas rośnie w okresie do 52 tygodni. Konkretnie, do 52. tygodnia 39 proc. osób przy dawce 4 mg osiągnęło wynik SALT wynoszący 20 lub mniej, w porównaniu z 22,6 proc. osób w dawce 2 mg.

Inne wyniki pokazały, iż pacjenci w grupie otrzymującej dawkę 4 mg, którzy uzyskali wynik SALT 20 lub mniej w 52. tygodniu, kwalifikowali się do randomizowanego zmniejszania dawki, pod warunkiem, iż przyjmowali tę samą dawkę baricytynibu od początkowej randomizacji. Według danych producenta baricytynibu Eli Lilly, 77,5 proc. pacjentów, którzy zmniejszyli dawkę do 2 mg z dawki 4 mg w 52. tygodniu, uzyskało wynik SALT 20 lub mniej w 76. tygodniu.

– jeżeli uda mi się utrzymać kogoś na dawce 4 mg, to świetnie, ale wygląda na to, iż można przejść na niższą dawkę i też będzie dobrze – zaznaczył dr Chovatiya.

Pacjenci z terapii baricytynibem, którzy osiągnęli wynik SALT 20 lub mniej w 52. tygodniu, kwalifikowali się do randomizowanego wycofania z leczenia, pod warunkiem, iż pozostawali na tej samej dawce leku od chwili początkowej randomizacji. Według Chovatiya, 89,4 proc. osób, które pozostały na dawce 4 mg do 76. tygodnia, utrzymało wynik SALT na poziomie 20 lub niższym, w porównaniu z 33,3 proc. osób, które przeszły z dawki 4 mg na placebo. – Długotrwałe leczenie wydaje się być wymagane w tym okresie, by utrzymać skuteczność – dodał.

Niedawno opublikowana zintegrowana analiza danych dotyczących bezpieczeństwa BRAVE-AA1 i BRAVE-AA2 wykazała, iż nie doszło do żadnych zgonów, a spośród kilku zgłoszonych poważnych infekcji prawie połowa dotyczyła COVID-19. Stwierdzono jeden przypadek półpaśca multidermatomalnego i nie stwierdzono zachorowań na gruźlicę. Jeden pacjent z czynnikami ryzyka zawału serca miał zawał mięśnia sercowego w okresie kontrolowanym placebo, a u jednego uczestnika badania z zakażeniem COVID-19 w wywiadzie rozwinęła się zatorowość płucna.

Pewne wyjściowe cechy pacjentów w BRAVE-AA1 i BRAVE-AA2 wskazywały na możliwość osiągnięcia lepszych wyników terapii. Kobiety zwykle radziły sobie lepiej niż mężczyźni, ale osoby, które miały dłuższą historię łysienia plackowatego, nie reagowały dobrze na lek. – Ludzie, u których czas trwania obecnego epizodu łysienia plackowatego był krótszy, również radzili sobie lepiej niż ludzie, którzy mieli dłuższy czas trwania aktualnego epizodu, dlatego trzeba myśleć o leczeniu tak szybko, jak to możliwe – powiedział dr Chovatiya.

Opracowanie: Marek Meissner