Dlaczego muzyka wywołuje silne reakcje emocjonalne?

Muzyka wzbudza w nas całą gamę emocji. Słuchając jej możemy doświadczyć uczucia nostalgii, ekscytacji, przyjemności lub smutku. Dlaczego muzyka wywołuje w nas tak silne emocje? Naukowcy z Uniwersytetu w Turku postanowili sprawdzić jakie reakcje naszego organizmu odpowiadają za to zjawisko.

Rola receptorów opioidowych a muzyka

Naukowcy skupili się na receptorach opioidowych, które występują głównie w układzie nerwowym. Są one od dawna znane ze swojej roli w przetwarzaniu doznań przyjemności.

Uczestnicy badania mieli za zadanie stworzyć 90-minutową playlistę z utworami, które wywołują u nich najsilniejsze reakcje emocjonalne. Większość badanych wybierała muzykę z gatunków takich jak współczesny pop, R&B oraz rap/hip-hop.

Dostępność receptorów opioidowych mierzono z wykorzystaniem pozytonowej tomografii emisyjnej (PET) oraz radioznacznika [11C]karfentanylu. Znacznik ten selektywnie wiąże się z receptorami opioidowymi. Pomiarów dokonywano zarówno w trakcie słuchania wybranej przez uczestników muzyki, jak i w warunkach neutralnych (bez bodźców muzycznych).

Równolegle, dzięki funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI), rejestrowano hemodynamiczne reakcje mózgu związane z odczuwaniem przyjemności – zarówno podczas odsłuchu muzyki, jak i w czasie ekspozycji na bodźce kontrolne.

Muzyka pobudza najważniejsze dla odczuwania przyjemności obszary mózgu

Za pomocą pozytonowej tomografii emisyjnej naukowcy wykazali, iż słuchanie przyjemnej muzyki zwiększa wiązanie [11C]karfentanylu w wybranych obszarach korowych i podkorowych mózgu – w szczególności w prążkowiu brzusznym oraz w korze oczodołowo-czołowej. Struktury te są silnie związane z przetwarzaniem doznań przyjemności.

Otrzymane wyniki potwierdzają, iż słuchanie ulubionych piosenek stymuluje uwalnianie endogennych opioidów w regionach mózgu odpowiedzialnych za emocjonalną reakcję na nagrodę. Co ciekawe, osoby charakteryzujące się większą liczbą receptorów opioidowych wykazywały silniejsze reakcje mózgowe na muzykę. Sugeruje to, iż ich układ nagrody był bardziej wrażliwy na ten bodziec.

Potencjał terapeutyczny odkrycia

Odkrycie to otwiera nowe perspektywy w rozwoju interwencji terapeutycznych. Może to prowadzić do opracowania terapii z wykorzystaniem muzyki, która mogłaby łagodzić ból, poprawiać nastrój oraz wspomagać leczenie zaburzeń psychicznych. Ponadto, wyniki badania przybliżają nas do głębszego zrozumienia mechanizmów neurobiologicznych odpowiedzialnych za odczuwanie przyjemności, co może mieć istotne znaczenie w kontekście przyszłych interwencji klinicznych.