Zakład Ubezpieczeń Społecznych wprowadza kolejne zmiany w limitach dorabiania dla wcześniejszych emerytów. Aktualne progi obowiązujące do 30 listopada 2024 roku mogą znacząco wpłynąć na wysokość wypłacanych świadczeń.
Fot. DALL·E 3 / Warszawa w Pigułce
Aktualne limity dorabiania
Od 1 września 2024 roku obowiązują dwa najważniejsze progi:
- Pierwszy próg: 5626,88 zł brutto (70% przeciętnego wynagrodzenia)
- Drugi próg: 10 449,93 zł brutto (130% przeciętnego wynagrodzenia)
Konsekwencje przekroczenia limitów
Przekroczenie pierwszego progu skutkuje zmniejszeniem emerytury maksymalnie o 890,63 zł. Natomiast zarobki powyżej 10 449,93 zł brutto powodują całkowite zawieszenie świadczenia emerytalnego do momentu, gdy dochody spadną poniżej tego limitu.
Zmiany w porównaniu z poprzednim kwartałem
Obecne limity są niższe od tych, które obowiązywały od czerwca do sierpnia 2024:
- Próg zmniejszenia emerytury spadł o 76 zł
- Próg zawieszenia świadczenia obniżył się o 140 zł
Co nas czeka od grudnia?
ZUS przygotowuje nowe limity, które wejdą w życie 1 grudnia 2024 roku. Będą one oparte na danych GUS o przeciętnym wynagrodzeniu w trzecim kwartale 2024 roku. Nowe progi będą obowiązywać do końca lutego 2025 roku.
Potencjalne skutki społeczne
Wpływ na rynek pracy seniorów
Wprowadzone limity mogą zniechęcać emerytów do podejmowania dodatkowego zatrudnienia. Wielu z nich może wybierać pracę w szarej strefie lub celowo ograniczać swoje zaangażowanie zawodowe, by nie przekroczyć progów dochodowych. To może prowadzić do utraty cennego doświadczenia i kompetencji na rynku pracy.
Pogłębienie nierówności społecznych
System limitów może szczególnie dotknąć emerytów zamieszkałych w dużych miastach, gdzie koszty życia są wyższe. Osoby te, mimo wyższych zarobków, mogą paradoksalnie dysponować mniejszym budżetem niż emeryci z mniejszych miejscowości, co może prowadzić do pogłębienia różnic społecznych między regionami.
Zmiany w modelu życia seniorów
Ograniczenia w dorabianiu mogą wpłynąć na styl życia emerytów. Część z nich może być zmuszona do rezygnacji z aktywności zawodowej, co może prowadzić do izolacji społecznej i pogorszenia kondycji psychicznej. Może to również wpłynąć na ich możliwości wspierania młodszych pokoleń w rodzinie.
Zalecenia dla emerytów
- Regularne monitorowanie wysokości dodatkowych przychodów
- Śledzenie komunikatów ZUS o nowych limitach
- Planowanie aktywności zawodowej z uwzględnieniem progów dochodowych
Emeryci powinni dokładnie kalkulować swoje dodatkowe dochody, aby uniknąć nieoczekiwanych zmniejszeń świadczeń. Szczególnie istotne jest to w okresach przejściowych, gdy zmieniają się limity dorabiania.