W ośrodkach onkologicznych w Holandii i Wielkiej Brytanii przeprowadzono wieloośrodkowe badanie kohortowe (PRIMM) obejmujące 91 pacjentów z zaawansowanym czerniakiem, którzy nie byli wcześniej leczeni inhibitorami immunologicznych punktów kontrolnych i otrzymywali ICI w latach 2018–2021. Celem badania była ocena zależności między różnymi preferencjami żywieniowymi a odpowiedzią na ICI i występowanie działań niepożądanych o podłożu immunologicznym (irAE). Pacjenci otrzymywali leki anty-PD1 i anty-CTLA4 w monoterapii lub w ramach terapii skojarzonej. Rodzaj diety oceniano dzięki kwestionariuszy częstotliwości spożywania posiłków przed leczeniem. Punkty końcowe badania obejmowały ORR, PFS po 12 miesiącach (PFS-12) oraz występowanie irAE stopnia 2. lub wyższego.
W badaniu uczestniczyło 44 pacjentów z Holandii w średnim wieku 59,43 roku, w tym 22 kobiety (50%) oraz 47 pacjentów z Wielkiej Brytanii w średnim wieku 66,21 roku, w tym 15 kobiet (32%). Dane dotyczące sposobu żywienia i dane kliniczne zbierano prospektywnie. Wykazano pozytywne liniowe zależności między dietą śródziemnomorską a prawdopodobieństwem ORR i PFS-12 (prawdopodobieństwo 0,77 dla ORR; p = 0,02; prawdopodobieństwo 0,74 dla PFS-12; p = 0,01).
Badanie wykazało pozytywny związek między dietą śródziemnomorską, szeroko zalecanym modelem zdrowego odżywiania a odpowiedzią na leczenie inhibitorami immunologicznych punktów kontrolnych. Potencjalnym mechanizmem leżącym u podstaw związku między dietą a reakcją na immunoterapię jest mikrobiom jelitowy. Badania przedkliniczne wykazały działanie immunomodulujące i przeciwnowotworowe kilku składników odżywczych, w tym błonnika, polifenoli i przeciwutleniaczy, z pośredniczącym działaniem mikrobiomu jelitowego. Dieta śródziemnomorska wiąże się ze zwiększeniem liczebności bakterii wytwarzających krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, które okazały się czynnikiem predykcyjnym dla odpowiedzi immunoterapeutycznej.
Opracowanie: dr n. med. Katarzyna Stencel