Każdy z nas doświadczył w swoim życiu stanu takiego jak wstydliwość, napięcie, trema, krępacja czy nieśmiałość. Jest to, czymś zupełnie normalnym. U niektórych osób stany te występują bardzo często, tak iż można mówić o nich, jako o cesze osobowości. Nieśmiałość w codziennym życiu może rodzić wiele problemów, oraz stanowić przyczynę dyskomfortu, obniżając tym samym komfort życia. W jaki sposób może objawiać się nieśmiałość? Jakie są jej negatywne skutki w życiu codziennym? I przede wszystkim w jaki sposób możemy sobie radzić z nieśmiałością?
Czym jest nieśmiałość?
Nieśmiałość w dużej mierze opiera się na lęku przed byciem ocenianym, na wycofaniu się z podejmowania kontaktu z innymi,. Często wynika z obawy przed wydaniem negatywnej opinii innych na nasz temat. Często nieśmiałość jest niesłusznie mylona z introwertyzmem. Jest to mit: osoba introwertyczna niekoniecznie musi być nieśmiała. Introwertyk po prostu preferuje określony sposób funkcjonowania- nie wynika to z poczucia lęku czy też wycofania społecznego. Nieśmiałość natomiast warto pokonywać, gdyż w ten sposób przełamuje się swoje lęki. Natomiast osoba introwertyczna zna siebie, jest świadoma swoich potrzeb. Wie, jaki styl życia lubi, nie potrzebuje wielu kontaktów. Woli poświęcać czas na pogłębianie już obecnych więzi z przyjaciółmi niż stale zawierać nowe znajomości i czuje się z tym dobrze.
Jednakże, nieśmiałość, która ma podłoże w lęku i stresie, może w znaczący sposób utrudniać życie, determinując nasze codzienne wybory. Bycie nieśmiałym nie jest zwykle naszym wyborem, wynika z wielu czynników, głównie sposobu w jaki zostaliśmy wychowaniu. Jest to bardzo uciążliwy styl funkcjonowania, jednakże pokonanie nieśmiałości jest jak najbardziej możliwe i zwykle wynika z podjęcia świadomej decyzji. Bardzo przydatna wtedy jest pomoc specjalisty, który pomoże podjąć kroki ku pokonaniu nieśmiałości i zmierzeniu się ze swoim strachem.
Kiedy warto skorzystać z usług specjalisty, który pomoże pokonać nieśmiałość?
- masz problemy z kontaktami międzyludzkimi
- zwykłe codzienne interakcje z ludźmi Cię przerastają i wywołują duży stres
- czujesz się bardzo stremowany/a i onieśmielony/a, rozmawiając z nieznajomymi
- masz poczucie, iż Twoja nieśmiałość wywiera zbyt duży wpływ na Twoje codzienne funkcjonowanie
Objawy nieśmiałości
W jaki charakterystyczny sposób zachowuje się osoba nieśmiała w sytuacjach ekspozycji społecznej?
- Stara się nie zabierać głosu
- Jeśli się wypowiada, to ściszonym głosem
- Nie nawiązuje kontaktu wzrokowego
- Czuje się nieswojo i obco
- Zachowuje postawę bierną, milczącą
- Ma niskie poczucie własnej wartości i skupia się na swoich niedoskonałościach
- Obawia się krytyki i kompromitacji, a także przykryć uczuć z tym związanych
- Uważa, iż w oczach innych postrzegana jest w negatywny sposób
- Stara się nie nawiązywać nowych kontaktów oraz nie wchodzić w żadne relacje z obcymi
Negatywne skutki nieśmiałości
Czy nieśmiałość może mieć negatywny wpływ na nasze życie? Okazuje się, iż osoby nieśmiałe mają w swoim życiu wiele przykrych doświadczeń. Na czym polega trud życia codziennego osoby nieśmiałej?
- Osoba nieśmiała ma problemy w nawiązywaniu nowych znajomości oraz zawieraniu przyjaźni.
- Nie doświadczają euforii z przeżyć, które powinny doświadczać pozytywnych emocji.
- Skupiają się na swoich słabych stronach, nie doceniając lub wręcz nie zauważając swoich mocnych stron. Mają przez to trudności w rozwijaniu się na ścieżce zawodowej oraz w życiu prywatnym.
- W nadmierny sposób przeżywają każdą swoją publiczną wypowiedź oraz swoje zachowanie, zajmując tym swoje myśli choćby przez wiele kolejnych dni. Takie zachowanie związane jest ze strachem przed krytyką, odrzuceniem czy wyśmianiem. Tego rodzaju zadręczanie się odbiera euforia i przyczynia się do obniżenia nastroju oraz obniżenia poczucia własnej wartości.
- Osoby nieśmiałe mają problem ze swobodnym wypowiadaniem się w towarzystwie innych osób, przez co nie potrafią stanąć w obronie swoich praw, czy wyrazić własnej opinii. Problemy pojawiają się także w precyzyjnym myśleniu. Problemy ze skutecznym porozumiewaniem się z innymi sprawiają, iż w wielu wypadkach stają się przez to pokrzywdzone lub poszkodowane.
- Osoby nieśmiałe doświadczają objawów depresji, napadów lęku oraz borykają się z samotnością. Nieśmiałość w wielu wypadkach wiąże się również z innymi negatywnymi stanami osobowości.
Jak poradzić sobie z nieśmiałością?
Czy istnieją jakieś sprawdzone sposoby na to, by poradzić sobie z nieśmiałością? Oczywiście! Co można zrobić? Przede wszystkim nie warto ukrywać swojej nieśmiałości. Nieśmiałość nie jest powodem do wstydu. Kiedy osoby otaczające nas będą sobie zdawać sprawę z naszych ograniczeń, będą mogły w pewien sposób pomóc nam w wyrażaniu swoich uczuć i emocji. Będą również bardziej wyrozumiałe. Osoba nieśmiała poza swobodniejszym wyrażaniem swojego zdania, zdejmie z siebie ciężar obaw związanych z odbiorem własnej osoby przez innych. Kolejną wskazówką, jaką można stosować w codziennym życiu, jest zachowywanie harmonii z własnym ciałem. Stres oraz onieśmielenie sprawia, iż nasze ciało zachowuje się w określony sposób. Kiedy czujesz, iż ogarnia cię trema, staraj się wziąć kilka głębszych oddechów. Dokładnie to samo możesz zrobić, gdy czujesz większe napięcie w klatce piersiowej, czy innych miejscach ciała. Nie walcz z tym ciężarem, a postaraj się wykonać kilka ćwiczeń rozluźniających, pamiętając o głębokich wdechach i wydechach.
Osoby nieśmiałe boją się tego, w jaki sposób zostaną ocenione przez innych. jeżeli nie chcesz być źle oceniany, warto zacząć pracę od samego siebie – nie oceniaj nikogo, zwłaszcza w negatywny sposób. Staraj się patrzeć na innych przez pryzmat ich pozytywnych cech i osiągnięć. Dzięki takiemu podejściu oczyścisz swój umysł z negatywnych emocji. Bądź również bardziej przychylny dla samego siebie. Nie skupiaj się na potknięciach, ale celebruj sukcesy. Dzięki temu podniesiesz swoją samoocenę i staniesz się bardziej śmiały.
Wsparcie psychologa w pokonywaniu nieśmiałości
Jak wygląda spotkanie ze specjalistą, który może pomóc w pokonaniu nieśmiałości?Osoby chorobliwie nieśmiałe mogą mieć duże opory choćby przed samym zgłoszeniem się o pomoc do psychologa. Podejmując ten pierwszy krok, zwykle czują się skrępowane całą sytuacją. W takich chwilach warto pamiętać, iż psycholog to specjalista, którzy pomaga ludziom w radzeniu sobie z różnymi sytuacjami. Nie oceniają, nie będą też traktować naszego problemu jako „błahego”. Wiedzą, iż każdy człowiek i jego uczucia mają znaczenie, a wszelkie troski, z jakimi przychodzimy, będą empatycznie wysłuchane. jeżeli jednak choćby taki krok jest dla nas zbyt trudny, warto spróbować psychoterapii lub konsultacji psychologicznych przez Internet. Jest to rozwiązanie odpowiednie dla osób, które nie są w stanie pokonać swojej nieśmiałości i przyjść do gabinetu terapeuty osobiście. Specjalista pomoże w odnalezieniu przyczyn naszej nieśmiałości. Udzieli także cennych wskazówek, jak radzić sobie w sytuacjach stresujących, pomoże nam również zmienić nasze błędne przekonania co do oceny siebie oraz tego, co mówimy. Przećwiczy także z nami sytuacje, które wywołują największy lęk. Takie ćwiczenia pozwolą nam oswoić się ze stresującą sytuacją i przygotować do niej, a także w praktyce pokażą, jak radzić sobie w trudnej dla nas sytuacji. Dzięki jasnym wskazówkom, możliwa jest trwała zmiana naszego postrzegania siebie, a w konsekwencji redukcja stresu dotyczącego wszelkich kontaktów z innymi.
Pierwsze spotkanie z psychologiem bądź terapeutą zwykle będzie opierało się na przeprowadzeniu z nami wywiadu, z którego specjalista dowie się, z jakim rodzajem problemu się do niego zgłaszamy. Mimo nieśmiałości, warto otwarcie powiedzieć o wszelkich trudnościach, które nam przeszkadzają w naszym życiu, a także o tym, z czym konkretnie najbardziej chcielibyśmy sobie poradzić. Dzięki temu, psycholog dobierze i zastosuje najlepsze narzędzia, które będą mogły nam realnie pomóc.
Elementy, które mogą mieć miejsce podczas spotkania ze specjalistą:
- ogólne przedstawienie naszej sytuacji
- ustalenie planu, który będzie stanowić ramy odnośnie kolejny spotkań
- skala, według której możemy ocenić naszą nieśmiałość relatywnie do innych podejmowanych aktywności
- wyznaczenie jasnych i klarownych celów, do których będzie można dążyć w czasie kolejnych spotkań
- przeprowadzenie diagnozy, dzięki której uda się ocenić, skąd nieśmiałość tak wpływa na nasze życie i dlaczego tak trudno nam ją pokonać
- psychoedukacja, kiedy to specjalista wyjaśni nam, na czym polega nasz problem i jak sobie z nim radzić
