Osoby, stykające się z problemem natury prawnej w pierwszej kolejności – i w zdecydowanej większości – szukają pomocy u profesjonalisty. Jednak wybór przeciętnej osobie może przysporzyć niemałych trudności z uwagi na podział występujący pośród zawodów prawniczych. Zastanówmy się, jakimi kompetencjami dysponuje radca prawny i czy może on reprezentować klienta przed sądem?
Kim jest i jakie ma kompetencje radca prawny?
Radca prawny jest osobą, która uzyskała tytuł magistra prawa, kończąc pomyślnie studia prawnicze. Następnie kandydat na radcę musi zdać egzamin na aplikację radcowską, ukończyć ją i ponownie poddać swą wiedzę weryfikacji w trakcie egzaminu radcowskiego. Tytuł radcy prawnego uzyskuje się po wpisaniu na listę radców prawnych.
Radca prawny podlega pod okręgową izbę radców prawnych. Od 2015 roku radcowie prawni mają takie same kompetencje i uprawnienia zawodowe jak adwokaci, przy czym radca prawny działa na podstawie ustawy z 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych. Dodatkowo zobowiązany jest przestrzegać norm zawartych m.in. w Kodeksie Etyki Radcy Prawnego.
Od 1 lipca 2015 roku dla klientów kancelarii prawnych różnica pomiędzy radcą prawnym a adwokatem praktycznie nie istnieje, poza nazwą. Radca prawny Wrocław może reprezentować swoich klientów przed sądem w sprawach karnych, cywilnych i administracyjnych. Reprezentacja dotyczy także spraw załatwianych w urzędach itd.
Gdzie może pracować radca prawny?
Radcowie prawni bardzo często łączą prowadzenie indywidualnej działalności z pracą w zewnętrznych firmach. Oczywiście w żadnym wypadku nie stoi to w kolizji z wykonywanymi obowiązkami. Wręcz przeciwnie, tego typu podejście daje możliwość nabywania doświadczenia poprzez podejmowanie kolejnych wyzwań na niwie zawodowej.
Radca Prawny może on pracować w następujących miejscach:
- własna kancelaria radcowska;
- firma zajmująca się egzekucją należności w ramach postępowania sądowego;
- w banku;
- w działach prawnych dużych podmiotów gospodarczych;
- w urzędach jednostek samorządu terytorialnego;
- administracji rządowej;
- w sądzie np. jako referendarz sądowy.
Warto w tym miejscu dodać, iż posiadający specjalistyczną wiedzę i doświadczenie radcy prawni oraz adwokaci często łączą swoje siły, co pozwala im udzielać kompleksowych porad prawnych z korzyścią dla reprezentowanych przed organami wymiaru sprawiedliwości klientów.
Czym się zajmuje radca prawny?
Radca prawny świadczy pomoc prawną, polegającą na:
- udzielaniu porad i konsultacji prawnych;
- sporządzaniu opinii prawnych;
- opracowywaniu projektów aktów prawnych;
- występowaniu przed sądami i urzędami jako pełnomocnik lub obrońca.
Radca prawny udziela pomocy prawnej, której celem jest ochrona prawna interesów reprezentowanego podmiotu. W związku z wykonywaniem czynności zawodowych oraz ich trakcie radca prawny korzysta z ochrony prawnej przysługującej prokuratorowi i sędziemu.
Czy radcę prawnego obowiązuje tajemnica zawodowa?
Jednym z argumentów przemawiających za skorzystaniem z pomocy radcy prawnego jest obowiązek zachowania w tajemnicy wszystkiego, czego radca dowiedział się w związku ze świadczeniem danej pomocy prawnej (art. 180 kpk, zasady etyki regulujące wykonywanie danego zawodu).
Co więcej, obowiązek ten nie jest ograniczony w czasie, a to oznacza, iż radca jest zobligowany do zachowania tajemnicy zawodowej dożywotnio. Nie ma też możliwości zwolnienia radcy prawnego z obowiązku zachowania tajemnicy dotyczącej faktów, na których temat nabył wiedzę, udzielając pomocy prawnej.
Tajemnica radcy prawnego jest figurą prawną istotną z punktu widzenia:
- przestrzegania praw człowieka i obywatela;
- ochrony wartości gwarantowanych konstytucją;
- zachowania i propagowania demokracji;
- ochrony praw stron procesu sądowego;
- zapewnienia adekwatnego procesu wymierzania sprawiedliwości;
- ochrony zawodu radcy prawnego.
Od obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej są dwa wyjątki, jednak powstały one z myślą o bezpieczeństwie ogółu i niezwykle rzadko odnoszą się do spraw prowadzonych przez tzw. szarych obywateli.
Wyjątki od obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej:
- Ustawa o radcach prawnych przewiduje wyjątek w zakresie informacji udostępnianych na podstawie przepisów ustawy z 16 listopada 2000 roku, dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
- Art. 180 § 2 kodeksu postępowanie karnego, kierując się dobrem wymiaru sprawiedliwości, dopuszcza przesłuchanie radcy prawnego w związku z faktami objętymi tajemnicą zawodową, jednak tylko w sytuacji, w której niemożliwe jest ustalenie okoliczności sprawy na podstawie innego dowodu.
Dodajmy, iż zwolnienia tego typu dokonuje wyłącznie sąd.
Tajemnica zawodowa nie bez przyczyny zaliczana jest do filarów współczesnej palestry. Wszak nikt nie mógłby korzystać w sposób pełny z pomocy radcy prawnego, bez możliwości wyjawienia swojemu pełnomocnikowi pełnych informacji na temat danej sprawy z powodu obawy przed ich ujawnieniem.
Należy też podkreślić, iż tajemnica radcowska służy nie tylko prywatnym interesom klientów, ale także ogólnemu interesowi publicznemu.
