Czy to możliwe, iż dawne wspomnienia wciąż potrafią ściskać nam gardło lub wywoływać ból w ciele? Dlaczego czasami wystarczy jeden zapach, piosenka czy miejsce, aby nagle poczuć lęk, smutek albo złość, których nie rozumiemy? Czy to naprawdę „przeszłość minęła”, jeżeli nasze ciało i umysł wciąż reagują tak, jakby zagrożenie było tu i teraz? To pytania, z którymi mierzy się wiele osób – często latami, nie wiedząc, iż ich trudności mogą mieć wspólną nazwę: trauma.
Czym jest trauma?
Wbrew temu, co się czasem myśli, trauma nie dotyczy wyłącznie osób, które przeżyły wypadki, przemoc czy wojenne doświadczenia. Trauma to reakcja psychiki i ciała na zdarzenia, które w danej chwili były zbyt silne, bolesne lub przytłaczające, byśmy mogli sobie z nimi poradzić.
Może wynikać zarówno z jednego gwałtownego wydarzenia (jak wypadek samochodowy, napaść), jak i z długotrwałych, powtarzających się doświadczeń – np. wychowywania się w domu pełnym krytyki, obojętności czy przemocy emocjonalnej.
Trauma „żyje” w ciele
Trauma to nie tylko wspomnienie w głowie. To coś, co zostaje zapisane w naszym ciele. Mózg w stanie zagrożenia wchodzi w tryb „przetrwania” – przygotowuje nas do walki, ucieczki lub zamrożenia. Choć minęło wiele lat, nasz układ nerwowy może wciąż reagować tak, jakbyśmy wciąż byli w niebezpieczeństwie.
Dlatego objawy traumy bywają różnorodne:
- koszmary senne lub flashbacki – obrazy wspomnień, które wracają jak żywe,
- ból w ciele bez medycznego wyjaśnienia,
- trudności w nawiązywaniu relacji,
- nadmierna czujność, drażliwość,
- uczucie pustki lub odcięcia od emocji.
To nie oznacza, iż ktoś „przesadza” czy „nie potrafi się ogarnąć”. To mechanizmy obronne, które kiedyś miały nas chronić.
Psychotraumatolog – kim jest i w jaki sposób może pomóc?
Jeśli czujesz, iż przeszłość wciąż „rządzi” Twoim życiem, warto poszukać specjalisty. Psychotraumatolog to psycholog lub psychoterapeuta, który zdobył dodatkowe kwalifikacje w zakresie pracy z traumą. Jego wiedza obejmuje m.in.:
- mechanizmy działania traumy w mózgu i ciele,
- rozpoznawanie objawów PTSD i traumy kompleksowej,
- metody terapeutyczne pomagające przepracować trudne wspomnienia.
Psychotraumatolog potrafi pomóc Ci zrozumieć, skąd biorą się Twoje objawy, i nauczyć Cię sposobów radzenia sobie z nimi. W swojej pracy często wykorzystuje:
- EMDR (terapię odwrażliwiania i przetwarzania dzięki ruchu gałek ocznych),
- terapię sensoryczno-motoryczną,
- terapię poznawczo-behawioralną,
- technikę pracy z ciałem, aby uwolnić napięcia zapisane w mięśniach i układzie nerwowym.
Warto pamiętać, iż praca z traumą to proces, który wymaga czasu, ale jest możliwa i przynosi ulgę.
Czy trauma mija sama?
Część osób próbuje o traumie zapomnieć – „nie wracać do przeszłości”, „nie rozgrzebywać ran”. Choć to zrozumiała reakcja, niestety często problemy nie znikają, tylko przybierają inną formę: lęku, depresji, trudności w związkach czy w pracy.
Dobra wiadomość jest taka, iż trauma jest możliwa do przepracowania. Nowoczesne metody terapeutyczne pomagają „odblokować” zamrożone wspomnienia, obniżyć napięcie w ciele i odzyskać poczucie bezpieczeństwa.
Najważniejsze, co chcemy Ci powiedzieć: jeśli przeżycia z przeszłości wciąż Cię bolą, to nie Twoja wina. To naturalna reakcja Twojego ciała i psychiki na coś, co było zbyt trudne, by unieść to samemu. Nie musisz się z tym mierzyć w samotności.
W Centrum Terapii Alma mamy specjalistów psychotraumatologów, którzy rozumieją, jak działa trauma – i wiedzą, jak Ci pomóc. jeżeli chcesz odzyskać spokój, zapraszamy Cię do kontaktu. Twoja przeszłość nie musi już ranić Cię w teraźniejszości.
