Trudności w sferze zawodowej, takie jak niewywiązywanie się z obowiązków, a co za tym idzie częsta zmiana miejsc pracy, potrafią spędzać sen z powiek osobom z ADHD. Wiedzą o tym nasi specjaliści, którzy pracują z pacjentami w Centrum Terapii ALMA. Ci, którzy cierpią na to zaburzenie, mogą zachowywać się impulsywnie, prokrastynować, mieć problemy z organizacją, łatwo się rozpraszać. Co więcej, eksperci są zgodni z tym, iż ADD/ADHD może wywołać szereg fizycznych dolegliwości. Ponadto można doświadczać frustracji co do ogólnej jakości życia, w tym problemów w miejscu pracy, popadania w uzależnienia i kłopoty finansowe.
Powyżej wymieniliśmy najpopularniejsze obszary, które są problematyczne dla osób z ADHD. Niemniej jednak istnieje także mniej znane zagrożenie dla tych, którzy zmagają się z ADD/ADHD: wypalenie zawodowe. Chociaż ciężko je określić i zdefiniować, wypalenie dotyczy trzech głównych obszarów – jest to wyobcowanie z działań, wyczerpanie i słaba wydajność. Mogą one wystąpić w środowisku zawodowym, jak również być mylone z depresją. Wszystkie te obszary mogą powodować efekt kuli śnieżnej, powodując w efekcie skrajne wyczerpanie znane jako wypalenie. Osoby z ADD/ADHD są bardziej podatne na wypalenie, niż ci, których to zaburzenie nie dotyczy.
6 cech osób z ADHD prowadzących do wypalenia
- Impulsywne podejmowanie się zbyt wielu zadań
Impulsywność jest typowa dla osób z ADD/ADHD. Często takie zachowanie prowadzi do brania na siebie większej ilości obowiązków, niż możemy sobie z nimi poradzić. To niestety prosta droga do szybkiego wypalenia. Podejmowanie się zbyt wielu zadań bez oszacowania potrzebnego na nie czasu i wysiłku powodują wyczerpanie, przytłoczenie i frustrację.
Źródłem takich skłonności jest ten sam obszar mózgu. ADD/ADHD jest efektem zaburzeń neurologicznych w korze przedczołowej, natomiast impulsywne zgadzanie się i niemyślenie o konsekwencjach, jest efektem jej niskiej aktywności. Nadmiar obowiązków powoduje stale utrzymujący się niepokój, a w konsekwencji wypalenie.
Wskazówka: spróbuj mówić “Pozwól mi to przemyśleć”, zanim impulsywnie podejmiesz decyzję.
- Dezorganizacja
Obok odruchowego zgadzania się, problemy z organizacją to kolejny niekorzystny nawyk. Może on wstrzymać rozwój zawodowy, na co osoby z ADD/ADHD są wyjątkowo narażone. Mierzenie się z brakiem organizacji w miejscu pracy, wymaga większego wysiłku potrzebnego do wykonania obowiązków. Niekiedy zadania mogą się skumulować, zwłaszcza te, które mają być wykonane w pierwszej kolejności. Taki stan może wzmocnić prokrastynację i ostatecznie doprowadzić do całkowitego poddania się.
Wskazówka: Ćwicz radzenie sobie z organizacją w domu. Poproś bliską osobę, aby pomogła Ci się zorganizować lub nauczyła systemu organizacji.
- Problemy z koncentracją
Osoby z ADD/ADHD mogą mieć hiperkoncentrację, jeżeli wykonują zadania, które je interesują. Niemniej jednak utrzymanie koncentracji może często sprawiać im trudności. Część problemów z utrzymaniem uwagi jest spowodowane przez ADD/ADHD i często możemy ulec wrażeniu, iż mózg jest rozproszony i nie może skupić się na jednym celu. Badania dowiodły (w szczególności obrazowanie mózgu SPECT, o którym pisaliśmy we wcześniejszych artykułach), iż gdy osoby z ADD/ADHD próbują się skoncentrować, przepływ krwi zmniejsza się w korze przedczołowej. Wśród osób, które nie cierpią na to schorzenie, przepływ krwi zwiększa się podczas koncentracji.
Wskazówka: Warto zacząć codziennie praktykować medytację. Wyniki badań mówią o tym, iż medytacja przyczynia się do poprawy koncentracji.
- Brak motywacji
Osoby z ADHD są często określane jako leniwe, a ich zaburzenie nie jest szeroko rozumiane w społeczeństwie. Wyniki badań mówią o tym, iż ADD/ADHD jest zaburzeniem, w którym występuje deficyt uwagi, impulsywność, nadpobudliwość, jak również brak motywacji. Prawdopodobnie wynika to ze słabo funkcjonującej dopaminowej ścieżki nagrody, co sprawia, iż w efekcie trudno jest znaleźć w sobie motywację niezbędną do podjęcia zadań. Ten problematyczny deficyt może spowodować poddanie się i całkowitą rezygnację z wykonania zadania. To następny znak rozpoznawczy wypalenia.
Wskazówka: Aby naturalnie podnieść poziom dopaminy, zadbaj o dostarczenie w pożywieniu tyrozyny. Znajdziesz ją w gorzkiej czekoladzie, migdałach, w awokado, bananach, jajkach, rybach, fasoli.
- Problemy w ustalaniu priorytetów
Często rozpoczęcie projektu przez osoby z ADD/ADHD może powodować trudności już na samym początku. Ci, którzy są dotknięci tym schorzeniem, mogą mieć problem, w jaki sposób lub od czego zacząć. Kiedy projekt jest już w trakcie realizacji, nie wiedzą, jak ustalić priorytety, aby płynnie go kontynuować i w efekcie zakończyć. Problemy w podjęciu inicjatywy lub płynności może powodować niepokój i przyczynić się do poczucia wypalenia.
Ćwiczenie: W przypadku projektów zawodowych (ale nie tylko), warto stosować strategie, aby odeprzeć te potencjalne pułapki. W Centrum Terapii ALMA jest to jeden z elementów psychoedukacji, realizowany w pracy z pacjentem przez naszych specjalistów.
- Stres wynikający z nadmiernej kompensacji
Porównywanie się z innymi w miejscu pracy i poczucie niedorastania do pięt kolegom, łatwo prowadzi do zwiększenia poziomu stresu. Może to spowodować zostawanie w pracy dłużej i zwiększanie wysiłku, aby zrobić zadania, które inni wykonali w krótszym czasie. Jedno z badań wykazało, iż stała hiperaktywność powiązana z ADHD może prowadzić do wyczerpania psychicznego i kiepskiej wydajności pracy. Co więcej, istnieje prawdopodobieństwo, iż ADHD jest również podstawowym czynnikiem wyczerpania emocjonalnego i wypalenia. Należy pamiętać, iż samo wypalenie tworzy fazę hiperaktywną. Może być ono trudne do zidentyfikowania od nadpobudliwości będącej efektem ADHD. Osoby z ADHD są podatne na stres, co może łatwo spowodować wypalenie.
Wskazówka: Ćwicz strategie przydatne w radzeniu sobie ze stresem i neguj automatyczne destrukcyjne myśli, takie jak: “Nie robię tego wystarczająco dobrze” lub “Nie jestem tak inteligentny jak moi koledzy”.
Jeśli podejrzewasz u siebie lub cierpisz na ADD/ADHD nie zwlekaj! Test diagnostyczny taki jak DIVA 5.0 wykonywany w Centrum Terapii ALMA to pierwszy krok do poprawy Twojego funkcjonowania, również w sferze zawodowej. Na regularnych spotkaniach z psychoedukacji, nasi specjaliści pomogą Ci pracować nad tymi obszarami, które sprawiają Ci najwięcej trudności w codziennych czynnościach.
