Epidemia COVID-19 pod lupą NIK. Chaos, błędy i miliardowe straty

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) podczas konferencji prasowej „Epidemia COVID-19 – czas chaosu i nietrafionych decyzji” przedstawiła wstrząsający raport dotyczący działań rządu oraz instytucji odpowiedzialnych za walkę z pandemią. Wyniki kontroli ujawniają skalę nieprzygotowania, błędów organizacyjnych i finansowych, a także decyzji, które znacząco wpłynęły na życie obywateli.

Brak przygotowania państwa na pandemię

NIK podkreśliła, iż w momencie wybuchu pandemii w 2020 roku organy państwowe i placówki medyczne nie były odpowiednio przygotowane. Brak planów awaryjnych, niedopracowane procedury i brak spójnego systemu reagowania doprowadziły do chaosu w zarządzaniu kryzysem.

Nieprawidłowości finansowe na miliardy złotych

Szczególne zastrzeżenia kontrolerów budzi sposób gospodarowania środkami publicznymi. Ponad 20 miliardów złotych wydano w sposób niecelowy lub niegospodarny.

Przykłady wskazane przez NIK:

• budowa zbędnych szpitali tymczasowych, które po krótkim czasie zostały zamknięte,

• zakup respiratorów niekompletnych i niezgodnych z normami,

• wypłata nienależnych dodatków covidowych dla personelu medycznego – koszt prawie 2 miliardy złotych.

Ograniczenie praw obywatelskich

W raporcie podkreślono, iż decyzje o wprowadzaniu obostrzeń były podejmowane na podstawie niekompletnych danych. Przepisy zmieniano z dnia na dzień, co powodowało niepewność i poczucie chaosu wśród obywateli.

Problemy ze szczepieniami

Kolejnym poważnym błędem było nieprawidłowe oszacowanie zapotrzebowania na szczepionki. Ministerstwo Zdrowia zakupiło ich zbyt dużo, co doprowadziło do gigantycznych strat finansowych. Dodatkowo 115 milionów złotych wydano na kampanie promujące szczepienia, które – jak wskazuje NIK – nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.

Brak nadzoru i koordynacji

Raport NIK ujawnia, iż w krytycznym momencie pandemii nie powołano Głównego Inspektora Sanitarnego. Brakowało również rzetelnych analiz dotyczących systemów informatycznych, co utrudniło sprawną wymianę danych.

Rekomendacje NIK

Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła szereg zaleceń, które mają zapobiec podobnym błędom w przyszłości:

• zmiany w prawie – stworzenie jasnych przepisów umożliwiających wprowadzanie ograniczeń w sytuacjach kryzysowych, zgodnych z Konstytucją,

• poprawa wymiany informacji między placówkami ochrony zdrowia i inspekcją sanitarną,

• analiza stanu zdrowia Polaków, uwzględniająca również poziom zaszczepienia społeczeństwa.

Podsumowanie

Raport NIK to jedno z najbardziej krytycznych podsumowań działań państwa w okresie pandemii COVID-19. Ukazuje obraz chaosu, nietrafionych decyzji i miliardowych strat, które obciążyły budżet i zaufanie społeczne. Rekomendacje NIK powinny stać się punktem wyjścia do budowy lepszego systemu reagowania kryzysowego, który zagwarantuje skuteczną ochronę zdrowia i praw obywateli w przyszłości.

Polska na rozdrożu: Kryzys demograficzny i geopolityczne wyzwania