Czy małżeństwo zwiększa ryzyko otępienia?

W najnowszym badaniu naukowcy kwestionują pozytywny wpływ małżeństwa na dobrą kondycję poznawczą. Dotychczasowe ustalenia sugerowały, iż bycie w związku małżeńskim sprzyja zdrowiu, także w kontekście starzenia się mózgu. Tymczasem nowe dane rzucają inne światło na relację między stanem cywilnym a ryzykiem otępienia.

Wiele dotychczasowych badań wykazało, iż małżeństwo może korzystnie wpływać na zdrowie. Do najczęściej opisywanych korzyści należą m.in. niższe ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, lepszy stan zdrowia psychicznego i fizycznego oraz zwiększone prawdopodobieństwo długowieczności. Jednak wyniki najnowszego badania przeprowadzonego przez naukowców z Florida State University College of Medicine kwestionują to powszechnie przyjmowane założenie.

Czytaj także: Na dobre i na złe: 5 faktów o rozwodach

Przebieg badania

W badaniu wzięło udział 24 107 uczestników, których średni wiek wynosił 71,8 roku. Obserwacja trwała przez okres 18 lat. Uczestnicy zostali podzieleni na cztery grupy w zależności od statusu małżeńskiego: osoby pozostające w związku małżeńskim, rozwiedzione, nigdy niebędące w związku małżeńskim oraz owdowiałe. Stan funkcji poznawczych oceniano corocznie dzięki standaryzowanych testów neuropsychologicznych oraz badań klinicznych.

Zaskakujące wyniki

Naukowcy wykazali, iż w porównaniu do osób będących w małżeństwie, osoby owdowiałe, rozwiedzione i nigdy niezamężne miały mniejsze ryzyko otępienia. Co ciekawe, najniższe ryzyko miały osoby, które nigdy nie były w związku małżeńskim. Naukowcy zauważyli również, iż wiek, płeć i sposób skierowania mogły mieć pewien wpływ na wyniki. Jednak dokładniejsze analizy pokazały, iż różnice między grupami były niewielkie. To oznacza, iż stan cywilny wpływa na ryzyko demencji w podobny sposób, niezależnie od tego, czy ktoś ma większe czy mniejsze ryzyko z powodu wykształcenia, depresji czy genów.

Czytaj także: Rozstanie w pandemii a opieka naprzemienna nad dziećmi

Możliwe przyczyny

Jednym z wyjaśnień może być to, iż osoby samotne częściej angażują się w różnorodne interakcje społeczne. To natomiast może działać ochronnie w kontekście rozwoju otępienia. Jak zauważają autorzy badania, istnieją dowody wskazujące na poprawę niektórych aspektów dobrostanu, takich jak szczęście czy satysfakcja z życia, po rozwodzie, a także na zwiększone uczestnictwo społeczne po utracie partnera. Należy również wziąć pod uwagę wpływ pozostawania w niesatysfakcjonującym lub stresującym związku, który może negatywnie oddziaływać na zdrowie psychiczne. Inną możliwą przyczyną zaobserwowanych zależności są opóźnione diagnozy otępienia u osób niebędących w związku małżeńskim, co mogło wpłynąć na wyniki. Autorzy podkreślają, iż ich ustalenia są sprzeczne z większością wcześniejszych badań w tej dziedzinie. Wskazuje to na potrzebę dalszych, pogłębionych badań w celu lepszego zrozumienia relacji między stanem cywilnym a ryzykiem rozwoju otępienia.