Na przestrzeni lat powstało wiele alternatywnych metod leczenia dolegliwości fizycznych oraz psychicznych. Opracowywane są nowe formy terapii i testowana jest ich skuteczność. Jedną z terapii, które są aktualnie często stosowane to arteterapia. Ten artykuł wyjaśni, na czym polega i czemu wykazuje się dużą skutecznością.
Czym jest arteterapia?
Wszelkiego rodzaju terapie stosowane są przy wielu różnych dolegliwościach. Ich celem jest uśmierzenie bólu, przywrócenie pełnej sprawności lub pomoc w odzyskaniu samodzielności. Każda z nich opiera się na innych założeniach i wykorzystuje inne środki. By wiedzieć, czym jest arteterapia i jakie środki wykorzystuje, warto poznać lepiej jej historię. Terapia ta wykorzystywana była już pod koniec XIX wieku przez francuskich psychiatrów A. A. Tardieu i M. Simona. Dopiero jednak w roku 1942 otrzymała swoją nazwę za sprawą angielskiego nauczyciela Adriana Hilla. Opiera się ona na psychoterapii wykorzystującej różnie dziedziny artystyczne, korzystając ze sprawdzonego wpływu sztuki na ludzką psychikę.
Kto może korzystać z arteterapii?
Niektóre z terapii kierowane są do konkretnej grupy ludzi, z podziałem na wiek, płeć czy też stopień niepełnosprawności. Arteterapia jest rozwiązaniem, które może być stosowane przez bardzo dużą grupę ludzi. Wpływa równie pozytywnie na dzieci, co na osoby dorosłe i seniorów. Jest świetna zarówno w pracy z pacjentami z niepełnosprawnościami intelektualnymi, jak i przy leczeniu chorób somatycznych jak nowotwory. Bardzo często wykorzystywana jest do pracy z dziećmi, które mają problemy emocjonalne lub są po trudnych przejściach. Pomocna jest też przy pracy z dziećmi autystycznymi. W przypadku pracy z seniorami arteterapia pomaga w zachowaniu dłuższej sprawności manualnej i umysłowej.
Gdzie i przez kogo przeprowadzane są zajęcia z arteterapii?
Najważniejszym punktem w każdej terapii jest jej dostępność. Wiele z nich wymaga specjalistycznych placówek, dostosowanych do wymagań terapii, przez co dostępność jest ograniczona. W przypadku arteterapii dostępność nie jest ograniczona koniecznością dostosowania lokalizacji. Przeprowadzana jest bez problemów w placówkach oświatowych, świetlicach socjoterapeutycznych, klubach seniora, ośrodkach interwencji kryzysowej czy placówkach resocjalizacyjnych. Istotna jest też dostępność przeszkolonych terapeutów. W przypadku arteterapii szkolenia przeprowadza między innymi akademia arteterapii, która umożliwia zdobycie odpowiednich umiejętności przez terapeutów czy psychologów. Dzięki prostemu dostępowi do systemów szkoleń nie brakuje odpowiednio wykwalifikowanych terapeutów, mogących prowadzić zajęcia z arteterapii.
Jakie rodzaje arteterapii są stosowane?
Jak sama nazwa wskazuje, arteterapia opiera się na ekspresji artystycznej. Celem prowadzenia terapii wykorzystuje się różne dziedziny sztuki pod postacią:
- Muzykoterapii, posiadającej bardzo szerokie zastosowanie, ze względu na oddziaływanie w obszarach psychosomatycznych, psychologicznych, psychomotorycznych i pedagogicznych. Muzyka otwiera pacjenta i ułatwia wyrażanie emocji.
- Biblioterapii, której celem jest pomoc w procesie samorealizacji i kompensacji. Kontakt z literaturą, a choćby tworzenie własnych treści, daje narzędzie do łatwiejszego wyrażenia siebie. Pisanie „do szuflady” pozwala też na uzewnętrznienie się, przy jednoczesnym zachowaniu poczucia pełnej prywatności, co pomaga w poradzeniu sobie z problemami emocjonalnymi.
- Plastykoterapii, czyli dziedziny opierającej się na wszelkiego rodzaju sztukach plastycznych. Zaliczyć do nich można między innymi malarstwo, rzeźbę czy fotografię. Kontakt ze sztuką jest relaksujący, zaś możliwość stworzenia własnych prac jest zarówno sposobem na wyrażenie swoich emocji w sposób niewerbalny, jak i metodą na usprawnienie zdolności manualnych. Wykorzystanie różnych technik i narzędzi daje szerokie pole dostosowania terapii do indywidualnych możliwości oraz potrzeb.
