Cukrzyca ciążowa (GDM) to jedno z najczęstszych zaburzeń metabolicznych w ciąży, dotykające choćby 10% przyszłych mam. Charakteryzuje się podwyższonym poziomem glukozy we krwi, wynikającym z zaburzonej gospodarki insulinowej. Diagnoza stawiana jest zwykle między 24. a 28. tygodniem ciąży na podstawie testu obciążenia glukozą (OGTT).
Przyczyny i czynniki ryzyka
Wyobraź sobie, iż wkraczasz w drugi trymestr ciąży, cieszysz się każdym ruchem dziecka i snujesz plany na przyszłość. Podczas rutynowej wizyty lekarz zleca test obciążenia glukozą. Wyniki wskazują na cukrzycę ciążową. Co teraz? To diagnoza, która budzi wiele pytań i obaw, ale odpowiednia wiedza i działania pozwolą zadbać o zdrowie zarówno Twoje, jak i maluszka.
Głównymi czynnikami prowadzącymi do rozwoju cukrzycy ciążowej są:
- Wzrost poziomu hormonów ciążowych, utrudniających działanie insuliny,
- Predyspozycje genetyczne – historia cukrzycy w rodzinie,
- Wiek powyżej 35 lat,
- Nadwaga lub otyłość (BMI ≥ 30 kg/m²),
- Cukrzyca ciążowa w poprzedniej ciąży,
- Zespół policystycznych jajników (PCOS).
Wpływ cukrzycy ciążowej na matkę i dziecko
Wyobraź sobie, iż robisz wszystko, aby zapewnić swojemu dziecku najlepszy start w życie – zdrową dietę, odpoczynek, regularne wizyty u lekarza. Jednak nieleczona cukrzyca ciążowa może wpłynąć nie tylko na Twoje samopoczucie, ale także na rozwój maluszka. Jakie mogą być konsekwencje tego schorzenia?
Nieprawidłowo kontrolowana cukrzyca ciążowa może prowadzić do powikłań:
U matki:
- Nadciśnienia ciążowego,
- Stanu przedrzucawkowego,
- Większego ryzyka cesarskiego cięcia,
- Zwiększonego ryzyka cukrzycy typu 2 po ciąży.
U dziecka:
- Makrosomii (masa urodzeniowa powyżej 4000 g), co może powodować komplikacje porodowe,
- Hipoglikemii po porodzie,
- Większego ryzyka otyłości i cukrzycy w przyszłości.
Jak kontrolować cukrzycę ciążową?
Podstawą leczenia jest zmiana diety i stylu życia. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić insulinoterapię.
Zalecenia dietetyczne:
- Regularne posiłki – 5-6 mniejszych porcji dziennie,
- Unikanie cukrów prostych – rezygnacja ze słodyczy i wysoko przetworzonych produktów,
- Stawianie na niski indeks glikemiczny (np. ciemne pieczywo, kasze, warzywa),
- Zdrowe tłuszcze – oliwa z oliwek, orzechy, awokado,
- Białko – chude mięso, ryby, nabiał, rośliny strączkowe,
- Wystarczająca ilość błonnika, wspierająca stabilizację poziomu cukru we krwi.
Przykładowe menu:
- Śniadanie: owsianka z orzechami i jogurtem naturalnym,
- Drugie śniadanie: kanapka z chleba żytniego z twarożkiem i rzodkiewką,
- Obiad: pierś z kurczaka z kaszą gryczaną i brokułami,
- Podwieczorek: jogurt naturalny z garścią migdałów,
- Kolacja: sałatka z tuńczykiem, oliwą i warzywami.
Aktywność fizyczna
Regularna aktywność fizyczna, np. spacery, joga ciążowa czy pływanie, to nie tylko sposób na regulację poziomu cukru we krwi, ale także doskonała okazja do relaksu i budowania więzi z dzieckiem. Ruch poprawia krążenie, zmniejsza stres i może pomóc w uniknięciu nadmiernego przyrostu masy ciała. choćby 30 minut codziennej aktywności potrafi przynieść ogromne korzyści, a wybór formy ćwiczeń powinien być dostosowany do samopoczucia przyszłej mamy. Warto znaleźć chwilę na spokojny spacer w parku, delikatne ćwiczenia oddechowe czy pływanie, które odciąża kręgosłup i wzmacnia mięśnie bez nadmiernego obciążenia organizmu.
Podsumowanie
Cukrzyca ciążowa wymaga świadomego podejścia do diety, aktywności fizycznej i monitorowania poziomu cukru we krwi. kooperacja z lekarzem i stosowanie się do zaleceń może znacznąco zmniejszyć ryzyko powikłań, zapewniając zdrowie matce i dziecku.
źródło zdjęcia: https://pixabay.com/pl/photos/kobieta-w-ci%C4%85%C5%BCy-ci%C4%85%C5%BCa-mama-matka-5857744/
Anna Miller
