Kaszel jest reakcją obronną organizmu, następuje odruchowo. Najczęściej jest wynikiem rozwijającej się infekcji w drogach oddechowych. Nieustający kaszel może powodować bóle w okolicy brzucha ze względu na napinające się mięśnie, co zdecydowanie nie jest korzystne dla kobiet w ciąży.
Co zalecić kobiecie ciężarnej na kaszel?
Rekomendacja ciężarnej leczenia farmakologicznego jakiejkolwiek dolegliwości, zawsze powinna iść w parze z informacją, iż leki, zwłaszcza te mające działanie objawowe, przyjmujemy jedynie w razie konieczności. jeżeli dolegliwości nie stanowią zagrożenia dla matki i dziecka i nie mają wysokiej intensywności, powinno się ograniczyć stosowanie leków. Niemniej jednak posiadamy w tej chwili substancje bezpieczne dla kobiet w ciąży i to po nie sięgamy, wskazując preparaty na kaszel.
Nebulizacja
Inhalacja solą fizjologiczną z dodatkiem kwasu hialuronowego doskonale nawilży gardło, co złagodzi suchy kaszel. Sól hipertoniczna sprawdzi się w kaszlu produktywnym z towarzyszącym katarem. Wybór inhalacji jest zdecydowanie najbezpieczniejszą opcją i powinien stanowić podstawę leczenia kaszlu u kobiet w ciąży.
Warto zwrócić uwagę na inhalacje z użyciem olejków eterycznych, tylko niektóre z nich nadają się do stosowania w ciąży. Zalecić można olejek sosnowy, terpentynowy, tymiankowy oraz olejek z drzewa herbacianego.
Dekstrometorfan i butamirat
Powyższe substancje są uznawane za najbezpieczniejsze w hamowaniu suchego kaszlu u kobiet w ciąży. w tej chwili jednak tak jak w przypadku większości leków na rynku, brakuje odpowiednich badań potwierdzających bezpieczeństwo ich stosowania. Dotychczas nie zaobserwowano niekorzystnego działania na płód i przebieg ciąży. Przy doborze preparatu w postaci syropu należy sprawdzić zawartość alkoholu i wybrać ten, który alkoholu nie posiada.
Sól emska
Ma adekwatności alkalizujące wydzielinę, dzięki czemu dochodzi do jej upłynnienia, czego konsekwencją jest łatwiejsze odkrztuszanie zalegającego w drogach oddechowych śluzu. Jest bezpieczna dla kobiet w ciąży. Warto pamiętać, iż sól emska powoduje nasilanie wydzielania soku żołądkowego, więc mimo adekwatności alkalizujących nie powinno się jej stosować u pacjentek z chorobą wrzodową i refluksem.
Jakich preparatów nie zalecać kobietom w ciąży?
Kodeina
Stosowanie kodeiny w ciąży powoduje wzrost prawdopodobieństwa występowania wad wrodzonych płodu, zwłaszcza w przypadku stosowania preparatu we wczesnej ciąży.
W przypadku noworodków, których matki stosowały kodeinę w trakcie lub zaraz przed porodem zaobserwowano problemy w pracy układu oddechowego takie jak hipowentylacja. W niektórych przypadkach obserwowano zespół odstawienia u noworodków, który jest związany z metabolizowaniem kodeiny do morfiny.
Gwajafenezyna
Zarejestrowano zależność pomiędzy przyjmowaniem gwajafenezyny w pierwszym trymestrze ciąży, a występowaniem przepukliny pachwinowej. Ponadto brak jest jednoznacznych dowodów na skuteczność stosowania substancji, w związku z czym można skorzystać z bezpieczniejszych środków na kaszel.
Wyciąg z bluszczu
Roślina zawiera emetynę, która może przyczyniać się do pojawienia się skurczów macicy. Z tego względu kategorycznie nie powinno się stosować preparatów zawierających bluszcz w ciąży.
Autorka: mgr farm. Martyna Piotrowska
Źródła:
- Leki i ciąża. Bezpieczna farmakoterapia i suplementacja kobiety ciężarnej. Wydawnictwo farmaceutyczne. Wydanie I, Kraków, 2020
- Hansen WF, Peacock AE, Yankowitz J. Safe prescribing practices in pregnancy and lactation. J Midwifery Womens Health. 2002 Nov-Dec;47(6):409-21. doi: 10.1016/s1526-9523(02)00324-0. PMID: 12484662; PMCID: PMC7167006.
- Cough and Cold Medications in Pregnancy and Lactation. Prepared by Maryam Waseem, SPEP student. Reviewed by Carmen Bell BSP, Jean Macpherson BSP, Karen Jensen BSP, MSc. March, 2015
