Czy rumień zakaźny i nagły to ta sama choroba?
Nie, chociaż ich nazwy mogą być mylące. To dwie odrębne choroby, które atakują przede wszystkim dzieci - przy czym rumień nagły głównie niemowlęta i małe dzieci, podczas gdy rumień zakaźny częściej dotyka przedszkolaków i dzieci w wieku szkolnym.
Poza tym, mimo iż obie jednostki wywoływane są przez wirusy, to zupełnie inne: rumień zakaźny spowodowany jest wtargnięciem do organizmu parwowirusa B19, zaś rumień nagły - znany także jako gorączka trzydniowa - jest wynikiem inwazji wirusów HHV-6 i HHV-7.
Która choroba jest bardziej zakaźna?
Parwowirus B19 przenosi się głównie drogą kropelkową, a człowiek jest jedynym źródłem zakażenia. Okres wylęgania choroby wynosi od kilku dni do 2-3 tygodni. Pacjent jest zakaźny przez około tydzień aż do pojawienia się zmian skórnych. Inaczej jest w przypadku patogenów odpowiedzialnych za gorączkę trzydniową, która przenosi się przez kontakt ze śliną zakażonego człowieka. Reklama
Uchodzi za chorobę o niewielkiej zakaźności, a infekcje mają charakter sporadyczny. Ponadto większość dzieci przechodzi trzydniówkę do 2 roku życia, po czym nabywa trwałą odporność, co jest kolejnym czynnikiem przemawiającym za tym, iż to rumień zakaźny szerzy się łatwiej.
Porównanie objawów
Mimo pewnych podobieństw, obie choroby są dość łatwe do odróżnienia choćby przez rodziców, choć oczywiście namawiamy do tego, by w razie pojawienia się objawów u dziecka, nie diagnozować go na własną rękę, tylko zdecydować na konsultację ze specjalistą.
Rumień zakaźny zaczyna się dość niepozornie: początkowe symptomy są łagodne - dziecko może mieć niewielką gorączkę, katar lub kaszel, potem pojawiają się typowe zmiany skórne: intensywny rumień na twarzy, głównie na policzkach (obraz "spoliczkowanego" dziecka) oraz przypominające koronkę wysypka rozprzestrzeniająca się na tułów i kończyny. Wysypka może blednąć i nasilać się pod wpływem ciepła, np. kąpieli czy wysiłku fizycznego. Specyficzny dla choroby jest także ostro ograniczony rumień, a następnie grudkowa lub krwotoczna wysypka na dłoniach i stopach z towarzyszącym bólem i świądem - zwana ,,zespołem rękawiczek i skarpetek".
Z kolei rumień nagły zaczyna się nagłą, wysoką gorączką, która może sięgać choćby 40°C i utrzymywać się przez 2 do 4 dni. Po jej spadku pojawia się drobnoplamista, różowa wysypka, która obejmuje tułów, szyję i kończyny, ale nie twarz. Charakterystyczne jest to, iż wysypka zanika równie szybko, jak się pojawia. W przeciwieństwie do rumienia zakaźnego rumień nagły często wiąże się z drażliwością dziecka, brakiem apetytu i obniżonym nastrojem.
Rumień zakaźny a rumień nagły - diagnostyka
Choć obie choroby można rozpoznać na podstawie charakterystycznych objawów, czasem konieczne są dodatkowe badania:
rumień zakaźny - można potwierdzić testami serologicznymi wykrywającymi przeciwciała IgM i IgG przeciwko parwowirusowi B19. U osób z obniżoną odpornością lub w przypadkach wątpliwych stosuje się także PCR, który wykrywa materiał genetyczny wirusa. U pacjentów zagrożonych głęboką niedokrwistością wykonuje się także morfologię krwi obwodowej;rumień nagły - daje dość jasne przesłanki pozwalające na rozpoznanie: najpierw występuje wysoka gorączka, a gdy ta znika, pojawia się wysypka. Badania laboratoryjne wykonuje się rzadko, ale jeżeli istnieje potrzeba potwierdzenia infekcji, można wykryć wirusa HHV-6 lub HHV-7 metodą PCR lub oznaczając przeciwciała.
Jak leczy się rumień zakaźny a jak rumień nagły?
Rumień zakaźny to choroba wirusowa, więc nie stosuje się leczenia przyczynowego. Kuracja ogranicza się do niwelowania objawów, tj do: odpoczynku, nawadniania i ewentualnego podania leków przeciwgorączkowych.
Większość dzieci przechodzi infekcję łagodnie, ale u kobiet w ciąży i osób z osłabioną odpornością choroba może stanowić zagrożenie, prowadząc np. do niedokrwistości, która jeżeli jest głęboka, bywa przesłanką do hospitalizacji i przetoczenia koncentratu krwinek czerwonych. U większości pacjentów z trzydniówką, również stosuje się leczenie objawowe, natomiast u osób z niedoborami odporności można rozważyć stosowanie gancyklowiru lub walgancyklowiru.
Rumień zakaźny czy nagły - która choroba jest bardziej niebezpieczna?
Dla zdrowych dzieci obie choroby są łagodne i mijają samoistnie. Rumień zakaźny choć ma zwykle łagodny przebieg, w niektórych przypadkach może stanowić poważne zagrożenie. Jest szczególnie niebezpieczny dla osób z chorobami hemolitycznymi, niedoborami odporności oraz kobiet w ciąży - u nich infekcja może prowadzić do poważnych powikłań. Z drugiej strony, rumień nagły ze względu na wysoką gorączkę bywa groźny
Źródła:
Choroby zakaźne i pasożytnicze, red. A. Boroń-Kaczmarska, A. Wiercińska-Drapało, PZWL, Warszawa 2017.Choroby zakaźne i pasożytnicze, red. Z. Dziubek, wyd. 4, PZWL, Warszawa 2010.
CZYTAJ TAKŻE: