Przewlekły ból mięśniowo-szkieletowy (CMP) jest główną przyczyną niepełnosprawności. Dotyka ponad 40 proc. światowej populacji. Wiadomo, iż ból ten wpływa także na funkcje poznawcze pacjentów. Badania wskazują, iż poziomy markerów stanu zapalnego związane ze starzeniem się mózgu są wyższe u pacjentów z CMP, co sugeruje związek między starzeniem się mózgu a CMP. Jednak dokładny mechanizm związku pomiędzy bólem a sprawnością umysłową nie został w pełni poznany.
Chińscy naukowcy zbadali profile wzorców starzenia się mózgu 9 tys. osób
Aby dokładniej wyjaśnić zaobserwowane zależności, naukowcy pod kierunkiem prof. Tu Yihenga z Instytutu Psychologii Chińskiej Akademii Nauk, we współpracy z międzynarodowymi ekspertami, zbadali profile wzorców starzenia się mózgu i mechanizmy leżące u ich podstaw w różnych typach CMP. Ich badanie podkreśla związek między przewlekłym bólem kolana, szczególnie spowodowanym chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego, a przyspieszonym starzeniem się mózgu. Wyniki opublikowano w piśmie „Nature Mental Health”.
Autorzy wykorzystali dane z badań obrazowych wykonanych metodą rezonansu magnetycznego (MRI) pochodzące od ponad 9 tys. osób, aby opracować model wieku mózgu, pozwalający porównać wiek mózgu z wiekiem chronologicznym.
Odkryli, iż osoby z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego (KOA), które zidentyfikowano zarówno na podstawie danych z brytyjskiego Biobanku, jak i dodatkowych zbiorów danych dotyczących lokalnych społeczności, doświadczyły szybszego starzenia się mózgu niż osoby zdrowe. Ponadto odkryto, iż obszary mózgu odpowiedzialne za funkcje poznawcze człowieka, takie jak hipokamp, są powiązane z przyspieszonym starzeniem się mózgu.
Zdolność markera starzenia mózgu do przewidywania ryzyka demencji
– Nie tylko ujawniliśmy specyfikę przyspieszonego starzenia się mózgu u pacjentów z KOA, ale co ważne, dostarczyliśmy również dowody sugerujące zdolność naszego markera starzenia mózgu do przewidywania przyszłego pogorszenia się pamięci i zwiększonego ryzyka demencji – powiedział prof. Tu.
Co więcej, badacze zidentyfikowali gen SLC39A8 jako wspólny element KOA i przyspieszonego starzenia się mózgu. Gen ten, ulegający ekspresji zwłaszcza w komórkach mikrogleju i astrocytach, wydaje się wskazywać na potencjalną rolę stanu zapalnego i układu nerwowego w obserwowanych zjawiskach.
Jak podkreślają eksperci, badanie nie tylko dostarcza przekonujących dowodów na wpływ KOA na sprawność umysłową, ale także otwiera nowe możliwości wczesnego wykrywania i strategii interwencyjnych ukierunkowanych na czynniki ryzyka demencji.
Przeczytaj także: „18 marca Europejski Dzień Mózgu – co radzi neurolog?”.