Dorota długo myślała, iż tak po prostu musi być. Miesiączka przykuwała ją do łóżka, ból odbierał przytomność, a ona nieraz płakała w poduszkę, żeby nikt nie słyszał. Kiedyś usłyszała od lekarza: "Taka pani uroda, proszę się przyzwyczaić". Z czasem okazało się jednak, iż to nie kaprys jej ciała, ale poważna choroba - endometrioza. Schorzenie, które dotyka miliona kobiet w Polsce i latami potrafi pozostać w ukryciu, zacierając granicę między tym, co "normalne", a tym, co już woła o pomoc. Dlatego dziś tak istotne jest, by temat endometriozy wybrzmiewał głośno, bo choć choroba bywa podstępna, nie jesteśmy wobec niej bezradne.
REKLAMA
Zobacz wideo Dr Maciej Socha mówi o nowym leku endometriozę
Czy endometrioza jest groźna? Nieleczona może mieć wiele powikłań
Endometrioza to choroba, która wymyka się prostym definicjom i zdecydowanie nie jest fanaberią czy "mocniejszym PMS". Jak możemy przeczytać na portalu zwrotnikraka.pl, najczęściej opisuje się ją jako obecność komórek przypominających błonę śluzową macicy (endometrium) poza jej naturalnym miejscem, czyli jamą macicy. Te "zbłąkane" komórki reagują na zmiany hormonalne zachodzące w trakcie cyklu miesiączkowego tak, jakby przez cały czas znajdowały się w jej wnętrzu - złuszczają się i krwawią. Problem polega na tym, iż nie mają dokąd odpłynąć. Gromadzą się więc w różnych tkankach ciała, np. jajnikach, pęcherzu, otrzewnej, a choćby w płucach, powodując przewlekłe stany zapalne, zrosty, torbiele i blizny. To poważna, przewlekła choroba, która wymaga specjalistycznej diagnostyki i kompleksowego leczenia.
Jak wyglądają początki endometriozy? Zwróć uwagę na te dolegliwości
Wiele kobiet bagatelizuje pierwsze symptomy, bo przywykły do bólu. Bolesne miesiączki są przecież normalne, prawda? Otóż niekoniecznie. W endometriozie ból nie kończy się po dwóch dniach i nie ustępuje po tabletkach. Może promieniować do nóg, krzyża, pachwin, a także utrudniać pracę, sen, czy życie seksualne. Do tego dochodzą:
przewlekłe zmęczenie - nie to po nieprzespanej nocy, ale towarzyszące niemal codziennie,
bóle brzucha i jelit, które mogą przypominać zespół jelita drażliwego,
bóle przy wypróżnianiu lub oddawaniu moczu, szczególnie podczas miesiączki,
niepokojące plamienia między miesiączkami,
trudności z zajściem w ciążę.
Niektóre kobiety zauważają także, iż "te dni" mają silny wpływ na ich stan psychiczny. Pojawia się niewyjaśniony lęk, rozdrażnienie, poczucie bezradności. Taki zestaw objawów bywa mylący i łatwo o błędną diagnozę: IBS, nerwicę, depresję... A tymczasem choroba rozwija się dalej.
miesiączka/okres/ból brzucha M-Production/istock.com
Jak wygląda leczenie endometriozy? Choroba jest trudnym przeciwnikiem
Rozpoznanie endometriozy opiera się na połączeniu wywiadu lekarskiego, badania ginekologicznego i odpowiedniego obrazowania. Doświadczony lekarz może już na etapie rozmowy z pacjentką podejrzewać chorobę, zwłaszcza jeżeli występuje "objawowe trio", czyli: silne bóle miesiączkowe, stałe problemy jelitowe oraz trudności z zajściem w ciążę. W diagnozie pomocne są badania takie jak USG transwaginalne oraz rezonans magnetyczny, które pozwalają ocenić lokalizację i rozległość zmian. Jednak pełny obraz choroby oraz jej zaawansowanie można uzyskać dopiero podczas laparoskopii, która jest jednocześnie formą diagnostyki i leczenia. Endometrioza dzieli się na cztery stadia zaawansowania - od łagodnego (I) do bardzo ciężkiego (IV). Niestety, u wielu kobiet jest wykrywana dopiero w ostatnim stadium, kiedy objawy stają się uciążliwe i trudne do zignorowania.
Leczenie endometriozy zależy od wielu czynników, w tym wieku, planów związanych z macierzyństwem, umiejscowienia zmian czy nasilenia objawów. Do najczęściej stosowanych metod należą:
Terapia hormonalna. Poprzez wyciszenie cyklu miesiączkowego ogranicza się aktywność ognisk endometrialnych. Stosuje się m.in. tabletki antykoncepcyjne czy progestageny.
Leczenie przeciwbólowe. Leki przeciwzapalne, inhibitory COX-2, czasem antydepresanty, pomagają w walce z przewlekłym i uciążliwym bólem.
Chirurgia laparoskopowa. Pozwala usunąć zrosty, torbiele i nacieki, co często znacząco zmniejsza dolegliwości.
Wsparcie psychologiczne. W przypadku obniżonego nastroju, przewlekłego stresu i wykluczenia społecznego.
W zaawansowanych przypadkach leczenie powinno mieć charakter kompleksowy - łączący opiekę ginekologiczną, gastrologiczną, urologiczną, a także fizjoterapeutyczną i psychologiczną. Endometrioza jest chorobą nieuleczalną, dlatego celem terapii jest złagodzenie objawów, spowolnienie rozwoju zmian oraz poprawa jakości życia. Dzięki nowoczesnym metodom, zarówno farmakologicznym, jak i chirurgicznym, można skutecznie kontrolować przebieg choroby i umożliwić pacjentce normalne funkcjonowanie.
Gdzie udać się z podejrzeniem endometriozy? Weź sprawy w swoje ręce
jeżeli podejrzewasz u siebie endometriozę - nie zwlekaj. Zamiast kolejnych miesięcy spędzonych w bólu i niepewności, warto od razu trafić do specjalisty. Najlepiej zgłosić się do ginekologa, który ma doświadczenie w diagnozowaniu i leczeniu tej choroby. Od lipca 2025 roku w Polsce zaczną działać wyspecjalizowane centra leczenia endometriozy finansowane przez NFZ, co ułatwi dostęp do kompleksowej opieki.
Wsparcie znajdziesz także poza gabinetem lekarskim. Fundacja "Pokonać Endometriozę" prowadzi warsztaty, spotkania online oraz grupy wsparcia. Fundacja "EndoMama" skupia się na edukacji i dzieleniu się doświadczeniem kobiet, które przeszły przez podobną drogę. Cennym źródłem wiedzy i otuchy mogą być również społeczności internetowe, np. na Facebooku. Pamiętaj, z endometriozą można żyć, a dzięki odpowiedniemu wsparciu także odzyskać komfort i poczucie sprawczości.
Czy endometrioza to choroba, która dotyczy Ciebie lub bliskich Ci kobiet? Zapraszamy do udziału w sondzie oraz do komentowania.
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu.
Zachęcamy do zaobserwowania nas w Wiadomościach Google.
