Podczas TMT 2024 na temat leczenia dolegliwości bólowych osób chorych na półpaśca „Menedżer Zdrowia” rozmawiał z dr Magdaleną Kocot-Kępską z Zakładu Badania i Leczenia Bólu Katedry Anestezjologii i Intensywnej Terapii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Najgorszy ból w życiu
Jak powiedziała podczas wywiadu ekspertka, neuralgia półpaścowa będąca następstwem przechorowania półpaśca to najgorszy ból, jakiego człowiek może doświadczyć w życiu. Jest to też jeden z najtrudniejszych neuropatycznych zespołów bólowych do leczenia. Utrzymuje się zwykle dłużej niż trzy miesiące po wygojeniu zmian skórnych. Towarzyszy mu często przeczulica na dotyk i na temperaturę.
– Leczenie utrudnia to, iż półpasiec dotyka z reguły pacjentów w wieku podeszłym, chorujących na kilka chorób współistniejących i przyjmujących różne leki. Wiele z tych, które stosujemy w leczeniu tej neuralgii – na przykład leki przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne – u tych pacjentów będą powodowały objawy niepożądane. Silne analgetyki opioidowe też nie zawsze są rozwiązaniem – stwierdziła specjalistka.
Pomóc może tylko szersze udostępnienie szczepionek przeciw półpaścowi
Jak zauważyła podczas rozmowy dr Kocot-Kępska, szersze udostępnienie szczepionek przeciwko półpaścowi pomoże zapobiec zachorowaniu, a tym samym powikłaniom w postaci neuralgii.
– Szczepienia przeciwko półpaścowi to ogromny postęp, jaki dokonał się ostatnio w medycynie bólu. Z pewnością zmieni jej obraz w ciągu najbliższej przyszłości. Natomiast warunkiem jest bardzo szerokie promowanie tych szczepień i dostępność do nich – kontynuowała ekspertka.
Pacjent powinien być skutecznie leczony przeciwbólowo
– Podczas prezentacji na TMT 24 przygotowanej dla lekarzy POZ, podkreślam konieczność leczenia bólu w czasie ostrej fazy półpaśca, czyli wtedy, kiedy pacjent ma wysypkę po jednej stronie ciała. Jest to wysypka swędząca i boląca. Ból w tej chorobie towarzyszy prawie wszystkim pacjentom i z reguły jest to ból silny – opisała.
Jak wskazała dr Kocot-Kępska, pacjent z takim bólem powinien być skutecznie leczony przeciwbólowo, czyli powinniśmy tam zastosować leki zgodnie z drabiną analgetyczną WHO. Najpierw podajemy leki pierwszego szczebla, czyli niesteroidowe przeciwzapalne, paracetamol, metamizol. jeżeli są nieskuteczne, należy włączyć tramadol, a w skrajnych przypadkach również zastosować silne analgetyki opioidowe.
Skuteczne leczenie przeciwbólowe zmniejsza ryzyko powstania neuralgii półpaścowej
Specjalistka podkreśliła, iż zwraca uwagę na konieczność leczenia bólu, ponieważ nie można go lekceważyć i czekać, iż może gdy minie wysypka, to ból się uspokoi. Takie postępowanie nie jest zalecane ani skuteczne. – U pacjentów, u których ból jest bardzo silny i nie reaguje na leczenie przeciwbólowe farmakologiczne, można rozważyć blokady, czyli wstrzyknięcie leku znieczulenia miejscowego w dany obszar, który jest najbardziej bolesny. Takie skuteczne postępowanie przeciwbólowe zmniejsza ryzyko powstania neuralgii półpaścowej – wytłumaczyła.
Lekarz POZ na pierwszej linii „frontu”
– Przede wszystkim to lekarz rodzinny, lekarz POZ posiada wiedzę na temat wskazań do szczepień i to on jest przede wszystkim tą osobą, która namawia pacjenta czy jego rodzinę do zastosowania takiej formy uodpornienia. To im pacjenci będą mogli zawdzięczać uniknięcie tej bolesnej i trudnej do leczenia choroby, jaką jest półpasiec – zaznaczyła dr Magdalena Kocot-Kępska.
Rozmowa do obejrzenia poniżej.