Blisko 150 tys. seniorów zrezygnowało z pobierania emerytury. Podejmują odważną decyzję [18.01.2025]

Nowy rządowy program zdobywa coraz większe uznanie seniorów. Trzeba jednak podkreślić, iż warunkiem uzyskania ulgi jest całkowita rezygnacja z pobierania świadczenia. Na czym polega rozwiązanie z którego skorzystało już blisko 150 tys. seniorów?

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Prawie 150 tysięcy emerytów zrezygnowało z dodatkowych świadczeń rocznych na rzecz ulgi podatkowej – informuje „Fakt”. Coraz większe zainteresowanie programem „PIT-0 dla seniora” pokazuje, iż wielu z nich preferuje aktywność zawodową zamiast wyłącznego korzystania z emerytury. Rząd pracuje nad kolejnymi rozwiązaniami, by zachęcić starszych obywateli do pozostania na rynku pracy, w tym rozważa wprowadzenie skróconego 35-godzinnego tygodnia pracy.

Ulga podatkowa zamiast dodatkowych świadczeń

Program „PIT-0 dla seniora” daje osobom, które osiągnęły wiek emerytalny, możliwość uniknięcia podatku dochodowego od zarobków do kwoty 85 tysięcy złotych rocznie. Warunkiem skorzystania z ulgi jest rezygnacja z dodatkowych świadczeń rocznych – „trzynastki” i „czternastki”. Mimo tego ograniczenia liczba zainteresowanych stale rośnie: w 2022 roku skorzystało z niej 130 tysięcy osób, a w 2023 już 144 tysiące.

Eksperci wskazują, iż dla seniorów osiągających wyższe dochody, ulga ta jest bardziej opłacalna niż dodatkowe świadczenia. Z drugiej strony osoby z niższymi dochodami nie zawsze mogą skorzystać na takim rozwiązaniu, co ogranicza jego uniwersalność. Program sprawdza się szczególnie dobrze dla tych, którzy aktywnie uczestniczą w rynku pracy i osiągają dochody powyżej średniej krajowej. To zachęca seniorów do dalszej aktywności zawodowej, ale jednocześnie wyklucza część emerytów o niższych przychodach.

Aktywni zawodowo seniorzy

Według danych ZUS, liczba seniorów łączących pracę zawodową z emeryturą stale rośnie. w tej chwili aktywnych zawodowo jest około 900 tysięcy emerytów, co stanowi znaczący wzrost w porównaniu z 750 tysiącami w 2018 roku. Największą aktywność zawodową wykazują osoby w wieku 60-65 lat, które często posiadają jeszcze niezbędne kwalifikacje i energię do pracy.

Zjawisko to ma też szersze znaczenie dla gospodarki. Aktywność zawodowa starszych osób pozwala zmniejszyć deficyt na rynku pracy, uzupełniając braki kadrowe w wielu branżach. Jednocześnie wpływa korzystnie na system ubezpieczeń społecznych, zwiększając wpłaty do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dodatkowo osoby starsze, pozostając aktywne zawodowo, zachowują lepsze zdrowie psychiczne i fizyczne, co zmniejsza obciążenie systemu opieki zdrowotnej.

Pracujący seniorzy zyskują także pod względem społecznym. Aktywność zawodowa pomaga utrzymać kontakty społeczne i pozwala na rozwijanie pasji oraz kompetencji. W rezultacie wielu emerytów postrzega pracę jako sposób na podtrzymanie jakości życia, a nie tylko źródło dochodu.

Nowe inicjatywy rządowe

Minister Pracy Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zapowiedziała kolejne kroki mające na celu zachęcenie seniorów do kontynuowania pracy zawodowej. „Chcemy wprowadzać zachęty, by dłużej dobrowolnie być aktywnym na rynku pracy. Rynek pracy musi być bardziej elastyczny” – podkreśla minister.

Jednym z rozważanych rozwiązań jest skrócenie tygodnia pracy dla seniorów do 35 godzin. Ma to ułatwić łączenie aktywności zawodowej z innymi obowiązkami, a także zmniejszyć obciążenie fizyczne i psychiczne związane z pracą. Propozycja ta jest częścią szerszego planu zwiększenia elastyczności rynku pracy w Polsce, który obejmuje także promocję pracy zdalnej i wprowadzenie nowych form zatrudnienia dla osób starszych.

Ważnym elementem polityki rządowej jest także edukacja pracodawców. Rząd zamierza wspierać przedsiębiorców w dostosowywaniu miejsc pracy do potrzeb seniorów, w tym poprzez dotacje na zakup ergonomicznych stanowisk pracy czy szkolenia z zakresu zarządzania różnorodnością wiekową w zespołach.

Wyzwaniami pozostają niskie dochody

Chociaż program „PIT-0 dla seniora” cieszy się rosnącą popularnością, eksperci zwracają uwagę na jego ograniczenia. Aby ulga była opłacalna, seniorzy muszą osiągać stosunkowo wysokie dochody. Dla osób zarabiających poniżej średniej krajowej rezygnacja z dodatkowych świadczeń może nie być korzystna finansowo.

Co więcej, rząd musi zmierzyć się z wyzwaniem dotyczącym zachęcenia emerytów o niższych dochodach do podjęcia pracy. Jednym z rozważanych rozwiązań jest wprowadzenie stopniowej ulgi podatkowej, która będzie dostępna także dla osób zarabiających mniej, co uczyni system bardziej inkluzywnym.

Wprowadzenie nowych zachęt, takich jak elastyczne formy zatrudnienia czy skrócony tydzień pracy, może przyciągnąć więcej seniorów do pozostania na rynku pracy. Jednocześnie rząd podejmuje wysiłki, by system ulg stał się bardziej dostępny dla osób z niższymi dochodami. W planach znajdują się także programy wsparcia dla emerytów rozpoczynających własną działalność gospodarczą.

Pozytywny trend również dla gospodarki

Rosnąca liczba seniorów decydujących się na pozostanie na rynku pracy to pozytywny trend, który ma znaczenie nie tylko dla gospodarki, ale również dla samych zainteresowanych. Aktywność zawodowa przynosi liczne korzyści: od finansowych, przez społeczne, aż po zdrowotne. Program „PIT-0 dla seniora” oraz zapowiadane zmiany w elastyczności rynku pracy mogą odegrać kluczową rolę w dalszym zwiększaniu aktywności zawodowej starszych Polaków.

Jednocześnie kluczowym wyzwaniem pozostaje stworzenie bardziej inkluzywnego systemu, który będzie uwzględniał potrzeby także mniej zamożnych seniorów. W dłuższej perspektywie działania te mogą przyczynić się do poprawy sytuacji demograficznej kraju oraz większej stabilności systemu emerytalnego. Przyszłość rynku pracy w Polsce zależy od umiejętnego połączenia polityki społecznej z gospodarczą, a seniorzy odgrywają w tym procesie coraz większą rolę.