Osad pochodzący z dymu, zwany THS (thirdhand smoke), którego głównym składnikiem jest nikotyna, powstaje, gdy wydychany dym i dym wydobywający się z palących się papierosów osadzają się na powierzchniach takich jak odzież, włosy, meble i samochody. Nie jest to tylko dym papierosowy; w przypadku palenia marihuany jego skład jest podobny, zaś jeżeli chodzi o e-papierosy, to równie szkodliwe są wycieki e-liquidów, które mogą wystąpić w przypadku nieszczelności elektronicznych papierosów lub gdy konsumenci i sprzedawcy mieszają e-liquidy w celu ponownego napełnienia elektronicznych papierosów.
THS jest bardzo szkodliwy dla skóry, powodując jej uszkodzenie.
– Kontakt skórny z pozostałościami nikotyny może zaburzać gojenie się ran i zmian skórnych oraz zwiększać podatność na patogenne infekcje skóry. Niemowlęta, które mają tendencję do raczkowania po zanieczyszczonych powierzchniach lub mają częsty kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami w pomieszczeniach, są szczególnie podatne na działanie THS. Pracownicy znajdujący się w środowiskach silnie zanieczyszczonych THS, takich jak kasyna, w których dozwolone jest palenie, mogą być na niego narażani przez miesiące, a choćby lata.
Ekspozycja na THS może być przewlekła także dla osoby żyjącej w gospodarstwie domowym skażonym THS. Sprzedawcy i konsumenci, którzy używają elektronicznych papierosów zawierających wysokie stężenia nikotyny, są również narażeni – powiedziała prowadząca projekt badawczy dr Giovanna Pozuelos.
Analizę przeprowadzono przy użyciu EpiDerm, modelu 3D ludzkiego naskórka i hodowli ludzkich keratynocytów. Keratynocyty są komórkami naskórka, produkującymi keratynę, białko występujące we włosach i w paznokciach.
Naukowcy wystawili EpiDerm przez 24 godziny na działanie różnych stężeń nikotyny, które zwykle występują w środowiskach THS i wyciekach elektronicznych papierosów, następnie zbadali wpływ nikotyny na organelle komórkowe, mitochondria i peroksysomy – organelle zawierające enzymy biorące udział w wielu reakcjach metabolicznych.
– Kondycja skóry może się poprawić, jeżeli unikniemy ciągłego narażenia na środowiska skażone THS. Ale stosunkowo krótka ekspozycja – choćby 24-godzinna, tak jak w naszym badaniu – wystarczy, aby spowodować jej uszkodzenie – powiedziała współautorka prac badawczych, prof. Prue Talbot.
Pozuelos podkreśliła, iż stopień uszkodzenia skóry zależy zarówno od czasu trwania ekspozycji, jak i stężenia nikotyny. I tak, przy krótkiej ekspozycji wynoszącej 24 godziny zmiany w mitochondriach ludzkich keratynocytów wystawionych na działanie nikotyny są odwracalne. Najbardziej podatne na negatywne działanie THS są osoby z chorobami skóry, takimi jak wrzody związane z cukrzycą lub wrzody tętnicze.
Opracowanie: Marek Meissner