Obserwujemy coraz więcej zachorowań na krztusiec. Kobiety w ciąży mogą bezpłatnie zaszczepić się przeciw krztuścowi w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). To szczepienie chroni kobietę zarówno w ciąży, jak i po porodzie oraz noworodka przed zachorowaniem i hospitalizacją w pierwszych miesiącach życia.
Dlaczego to robimy
Obserwujemy coraz więcej zachorowań na krztusiec. Ta choroba bezpośrednio zagraża dzieciom, które jeszcze nie zostały zaszczepione. Pierwszą dawkę obowiązkowego szczepienia ochronnego dziecko otrzymuje dopiero w 2. miesiącu życia. Tymczasem szczepienie kobiet w ciąży chroni dzieci od chwili narodzin.
Od października 2024 r. kobiety w ciąży mają prawo do bezpłatnych szczepień przeciw krztuścowi (w innych przypadkach jest to szczepienie płatne, zalecane zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych).
Obecnie kobiety w ciąży mogą się zaszczepić szczepionką przeciw krztuścowi, finansowaną przez Ministra Zdrowia, w swoich przychodniach POZ.
Kto może skorzystać z bezpłatnych szczepień
Szczepienie obejmuje kobiety między 27. a 36. tygodniem ciąży. Mogą się one zaszczepić w schemacie jednodawkowym - bez dodatkowych skierowań i zaświadczeń. O kwalifikacji do szczepienia zdecyduje lekarz POZ.
Jeśli ciąża jest zagrożona przedwczesnym porodem, kobieta może się zaszczepić już po 20. tygodniu ciąży - o tym decyduje lekarz, który prowadzi ciążę.
Jak się zaszczepić
Jeśli jesteś w ciąży i chcesz się zaszczepić przeciwko krztuścowi, to:
. zgłoś się do swojego lekarza POZ i umów termin wizyty,
. przyjdź do POZ na szczepienie w wyznaczonym terminie.
Przychodnia POZ może tę szczepionkę zamówić samodzielnie w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (PSSE).
Warto się zaszczepić
Szczepienie kobiet w ciąży chroni niemowlęta przed zachorowaniem na krztusiec od dnia porodu. Dzięki bezpłatnym szczepieniom dostęp do tej ochrony ma więcej kobiet ciężarnych.
Szczepienia dla kobiet planujących ciążę, kobiet w ciąży i matek karmiących piersią
Ciąża nie jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do szczepień. Po podaniu szczepionek u kobiet w ciąży zwiększa się stężenie przeciwciał, które mogą być przekazane dziecku w II i III trymestrze ciąży i zapewniają mu ochronę w pierwszych miesiącach życia.
Zgodnie z zaleceniami Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) przy Centers for Disease Control and Prevention oraz American College of Obstetrics and Gynecology (ACOG), należy szczepić kobiety ciężarne, o ile dostępna jest bezpieczna szczepionka i istnieje ryzyko ekspozycji kobiety na chorobę zagrażającą jej samej i/ lub jej dziecku.
Szczepienia zalecane dla kobiet planujących ciążę
Infekcje bakteryjne i wirusowe, które występują u kobiety w ciąży mogą być groźne zarówno dla niej, jak i płodu, czy noworodka. Przed ciążą upewnij się, iż w przeszłości otrzymałaś dwie dawki szczepionek przeciwko:
- odrze,
- śwince,
- różyczce,
- ospie wietrznej,
- wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW typu B),
- grypie.
Jeśli nie otrzymałaś szczepienia - poinformuj swojego lekarza!
Szczepionki zalecane w czasie ciąży
W czasie ciąży można podawać szczepienia przeciwko:
- grypie,
- błonicy, tężcowi i krztuścowi,
- . Covid-19
- . RSV.
Szczepionki te nie są niebezpieczne dla płodu.
Niezależnie od okresu ciąży zgłoś się niezwłocznie do lekarza jeżeli zostałaś np. pogryziona przez zwierzę podejrzane o wściekliznę lub zraniłaś się podczas np. pracy w ogródku. Konieczne będzie szczepienie przeciwko:
- wściekliźnie,
- tężcowi.
W przypadku kontaktu kobiety w ciąży z osobą chorą na różyczkę - zgłoś się do lekarza!
Szczepionki niezalecane w czasie ciąży
W okresie ciąży nie zaleca się szczepienia szczepionkami żywymi, ponieważ istnieje teoretyczne ryzyko przeniesienia drobnoustroju szczepionkowego na płód. W ciąży nie powinno podawać się szczepionki przeciwko następującym chorobom zakaźnym:
- odrze,
- śwince,
- różyczce,
- ospie wietrznej,
- gruźlicy.
Szczepienia dla kobiet karmiących piersią
W okresie karmienia piersią można podawać inaktywowane szczepionki zalecane do podawania dla osób dorosłych, które nie zostały podane przed okresem ciąży ani w jej trakcie, oprócz szczepień przeciwko:
- małpiej ospie,
- żółtej gorączce.