Idiopatyczne włóknienie płuc to postępująca choroba o nieznanej dotąd przyczynie, która występuje głównie u osób starszych. W ostatnich latach dokonał się spory postęp w leczeniu, jednak mediana przeżycia wciąż nie jest imponująca i wynosi od 3 do 5 lat. Pacjenci dodatkowo cierpią z powodu różnych chorób współistniejących, które prowadzą do istotnych negatywnych skutków, w tym zwiększonej śmiertelności i niskiej jakości życia. Z IPF często współwystępują nadciśnienie płucne, POChP i rak płuc, a także choroba wieńcowa, choroba refluksowa przełyku (GERD) i depresja. Tutaj rodzi się pytanie, czy obserwowane wyżej związki stanowią jedynie korelację, czy związek przyczynowy?
Odpowiedzi poszukał zespół naukowców z Hangzhou Medical College w Chinach, który najpierw zidentyfikował możliwe choroby współistniejące związane z IPF, przeszukując literaturę w PubMed; w kolejnym kroku zbadano (przy zastosowaniu randomizacji mendlowskiej) dwukierunkowe związki przyczynowe między IPF a chorobami współistniejącymi, a w trzecim oceniono wiarygodność ustaleń.
Dwukierunkowe analizy wykazały przekonujące dowody na dwie choroby współistniejące i sugestywne dowody na cztery choroby współistniejące; okazało się, iż choroba refluksowa przełyku, żylna choroba zakrzepowo-zatorowa i niedoczynność tarczycy były związane przyczynowo ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia idiopatycznego włóknienia płuc, podczas gdy POChP była związana przyczynowo ze zmniejszonym ryzykiem. W odwrotnym kierunku wykazano zwiększone ryzyko raka płuc u pacjentów z IPF oraz zmniejszone ryzyko nadciśnienia tętniczego, a także związek przyczynowy z wyższym ryzykiem raka płuc, ale zmniejszonym ryzykiem nadciśnienia.
Badanie potwierdziło związki przyczynowe między IPF a niektórymi chorobami współistniejącymi z perspektywy genetycznej. Według autorów kolejnym dużym krokiem powinno być zrozumienie patomechanizmów, jak również opracowanie optymalnych strategii zapobiegania i leczenia chorób współistniejących.
Opracowanie: lek. Damian Matusiak
