Powszechnie wiadomo, iż przyjmowanie kwasu acetylosalicylowego jest korzystne w przypadku chorób sercowo-naczyniowych. Najnowsze badania norweskich naukowców dowodzą jednak, iż stosowanie małych dawek aspiryny ma także inne korzyści – wiąże się ze zmniejszonym ryzykiem rozwoju raka jelita grubego (CRC). Potwierdziły to przeprowadzone na dużą skalę badania kohortowe pod kierunkiem dr Edoardo Botteriego z Departamentu Badań Norweskiego Rejestru Nowotworów Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego w Oslo.
Naukowcy skorzystali z rejestrów populacyjnych
Naukowcy wykorzystali kilka rejestrów populacyjnych, aby zidentyfikować osoby w wieku co najmniej 50 lat mieszkające w Norwegii w latach 2014–2018, z wyłączeniem osób z wcześniejszą historią raka inwazyjnego lub osoby, które mieszkały w tym kraju krócej niż 6 miesięcy przed rozpoczęciem studiów. Obserwacja rozpoczęła się 6 miesięcy po dołączeniu do kohorty i trwała do momentu rozpoznania raka jelita grubego, kolejnej diagnozy raka, śmierci, emigracji lub zakończenia obserwacji 31 grudnia 2018 r.
Przypadki raka jelita grubego podzielono na kategorie według miejsca zaawansowania klinicznego.
Spośród 2 186 390 osób włączonych do badania u 38 577 (1,8 proc.) zdiagnozowano raka jelita grubego po medianie czasu obserwacji wynoszącej 10,9 roku. Aspiryna w niskich dawkach została użyta co najmniej raz przez 579 196 (26,5 proc.) osób.
Stosowanie małych dawek aspiryny było powszechniejsze wśród mężczyzn, osób starszych, osób z niższym wykształceniem lub niższymi dochodami, osób pochodzenia norweskiego oraz stosujących inne leki, w tym leki ukierunkowane na choroby sercowo-naczyniowe.
Najlepsze wyniki przy minimum 5-letnim stosowaniu aspiryny
W porównaniu z osobami, które nie stosowały aspiryny, te, które ją przyjmowały, miały niższe ryzyko raka jelita grubego (współczynnik ryzyka [HR], 0,87). Związek ten był wyraźniejszy w przypadku przerzutowego raka jelita grubego (HR, 0,79) niż w przypadku choroby zaawansowanej miejscowo (HR, 0,89) i zlokalizowanej (HR, 0,93).
Obniżenie ryzyka choroby wiązało się także z czasem stosowania leku – przy współczynniku HR wynoszącym 0,91 przez krócej niż 3 lata, 0,85 przez 3–5 lat oraz 0,84 przez co najmniej 5 lat.
Oszacowano, iż stosowanie aspiryny zapobiegło 1073 przypadkom raka jelita grubego w okresie badania.
Konieczne są nowe, randomizowane badania
– Uważamy, iż pilnie potrzebne są nowe randomizowane, kontrolowane badania, aby potwierdzić potencjalne działanie ochronne aspiryny przeciwko CRC i zidentyfikować podgrupy w populacji, które mogą odnieść największe korzyści ze stosowania aspiryny – napisali w komentarzu do wyników badań autorzy badania.
Przeczytaj także: „«Niebieski marzec» – miesiąc świadomości raka jelita grubego. Zbadajmy się!”.
