Wybrane pojęcia z dermatologii
Dermatologia
Dermatologia (z greckiego derma = skóra) jest to nauka zajmująca się rozpoznawaniem i leczeniem chorób skóry. Wenerologia zajmuje się natomiast chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Skóra – budowa i czynność
Skóra jest narządem pokrywającym i osłaniającym ustrój. Ogólna powierzchnia skóry wynosi 1,5-2 m2, a grubość wynosi 1,5-5 mm. Składa się z trzech warstw: naskórka, skóry adekwatnej i tkanki podskórnej. Naskórek składa się głównie z dojrzewających komórek nabłonkowych, nazywanych keratynocytami i tworzy kilka warstw: podstawną, kolczystą, ziarnistą i rogową.
Oprócz keratynocytów w naskórku znajdują się również komórki barwnikowe – melanocyty, komórki odpowiedzialne za reakcje immunologiczne – komórki Langerhansa i komórki układu nerwowego -komórki Merkela. W skórze adekwatnej utworzonej z tkanki łącznej znajdują się włókna kolagenowe i elastyna oraz elementy komórkowe: fibroblasty, mastocyty i komórki krwi oraz naczynia i nerwy. Tkankę podskórną tworzy tkanka tłuszczowa i łączna. W skórze znajdują się przydatki skóry: gruczoły potowe (ekrynowe i apokrynowe), gruczoły łojowe, paznokcie i włosy. Skóra spełnia wiele czynności ochronnych: przed zakażeniem bakteriami, grzybami, wirusami, przed czynnikami mechanicznymi, termicznymi, chemicznymi i promieniowaniem świetlnym, oraz zapewnia niezmienne warunki dla środowiska wewnętrznego organizmu (homeostazę). Poza tym skóra spełnia czynność percepcyjną ciepła, bólu, dotyku, ekspresyjną w wyrażaniu stanów emocjonalnych, resorpcyjną oraz bierze udział w magazynowaniu i przemianie materii. Skóra w okolicy otworów naturalnych (usta, nozdrza, odbyt, pochwa itp.) przechodzi w błony śluzowe.
Ryc.10-3 Skóra w przekroju:1-mięsień przywłosowy, 2-włos, 3-gruczoł łojowy,4-gruczoł potowy ekranowy,
5-gruczoł potowy apokrynowy, 6-splot naczyniowy powierzchowny,
7-splot naczyniowy głęboki, 8-zraziki tkanki tłuszczowej
Opracowano na podstawie:
prof. dr hab. med. Waldemar Placek
Wybrane pojęcia z dermatologii
„Encyklopedia Badań Medycznych”
Wydawnictwo Medyczne MAKmed, Gdańsk 1996
