All.Can Polska wskazuje na wyzwania w opiece onkologicznej

Potrzebna jest lepsza koordynacja opieki, efektywne wykorzystanie zasobów, zbieranie i analizowanie danych. All.Can Polska opublikowała piąta edycję dokumentu analizującego efektywność opieki onkologicznej w Polsce – “Diagnoza zmian w opiece onkologicznej i hematoonkologicznej 2024”.

“W 2025 r. rozpoczynamy wdrożenie Krajowej Sieci Onkologicznej (KSO), a niniejszy raport jest podsumowaniem działań, składających się na gotowość do realizacji tego kluczowego kroku na drodze wprowadzenia nowego modelu organizacji i zarządzania opieką onkologiczną” – podkreśla Aleksandra Rudnicka, przewodnicząca prezydium All.Can Polska.

Eksperci All.Can Polska przeprowadzili analizę zachodzących zmian i przedstawili rekomendacje w pięciu obszarach:

• Efektywnej alokacji dostępnych zasobów na opiekę onkologiczną.
• Zwiększenia roli profilaktyki pierwotnej i badań przesiewowych.
• Zapewnienia szybszego i szerszego dostępu do innowacyjnych technologii medycznych.
• Uwzględnienia perspektywy pacjentów we wszystkich decyzjach związanych z procesem planowania, wdrażania i oceny opieki onkologicznej.
• Poprawy dostępu pacjentów do udziału w badaniach klinicznych.

“Jednym z kluczowych elementów, na który zwraca uwagę raport „Diagnoza zmian w opiece onkologicznej i hematoonkologicznej 2024” jest poprawa koordynacji i jakości opieki onkologicznej w Polsce. Oczekiwane pełne wdrożenie KSO powinno umożliwić lepsze wykorzystanie zasobów – pacjenci będą trafiać od razu tam, gdzie dostępne są odpowiednie technologie i specjaliści, zamiast krążyć po systemie. Koordynacja musi być wspierana narzędziami informatycznymi, które ułatwią śledzenie ścieżki pacjenta i raportowanie wykonanych świadczeń. Dane przekazywane dzięki systemów pozwolą identyfikować opóźnienia i wąskie gardła w procesie leczenia, a tym samym lepiej kierować środki tam, gdzie są najbardziej potrzebne. Powinny pozwolić też na ocenę przestrzegania zaleceń diagnostyczno-terapeutycznych przez ośrodki i powiązać dzięki temu jakość opieki z finansowaniem. Niezależnie trzeba przyśpieszyć prace nad koncepcją wyspecjalizowanych Cancer Unit. Takie wyspecjalizowane jednostki mogą osiągać lepsze wyniki kliniczne przy efektywniejszym wykorzystaniu środków. Jesteśmy przekonani, iż odpowiednie finansowanie onkologii ma bezpośrednie przełożenie na jakość opieki i wyniki leczenia pacjentów” – mówi prof. Maciej Krzakowski, konsultant krajowy w dziedzinie onkologii klinicznej, członek prezydium All.Can Polska.

“Niewątpliwie wśród wartych podkreślenia osiągnięć minionego roku jest rozwój działań profilaktycznych w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej przez wprowadzenie nowych narzędzi i programów wspierających wczesne wykrywanie nowotworów, a także rozszerzenie programu szczepień przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego i wzrost liczby zaszczepionych w 2024 r. W dalszym jednak ciągu pozostaje bardzo dużo wyzwań w tym zakresie, jak: utrzymujący się od lat spadek liczby osób korzystających z programów przesiewowych, opóźnienia w uruchomieniu ogólnopolskiego programu badań przesiewowych w kierunku nowotworów jelita grubego, regionalne nierówności w dostępie do profilaktyki, brak centralnego nadzoru nad profilaktyką onkologiczną czy zwiększenie roli lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej i medycyny pracy w profilaktyce onkologicznej” – podsumowuje prof. Piotr Rutkowski, przewodniczący Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii

W 2024 roku refundacją objęto 36 cząsteczko-wskazań onkologicznych, w tym 15 hematoonkologicznych. Spośród tych refundacji 14 dotyczyło chorób rzadkich. Dostęp do terapii onkologicznych w Polsce zwiększa się dzięki współpracy klinicystów, decydentów, producentów i organizacji pacjentów, jednak wciąż jest mniejszy w porównaniu do części państw europejskich. Ponad jedna trzecia nowoczesnych terapii onkologicznych rekomendowanych w Europie nie jest dostępna dla polskich pacjentów w ramach refundacji, a tylko niespełna co trzeci lek onkologiczny jest dostępny bez ograniczeń.

Przyspieszenie procesów refundacyjnych wymaga aktywności Ministerstwa Zdrowia producentów, w tym:

• reform po stronie instytucji publicznych (wdrożenia systemu wczesnego planowania (horizon scanning), uproszczenia i przyspieszenia procedur administracyjnych, zwiększenia budżetu i priorytetu finansowego dla innowacji, lepszej organizacji)
• działań po stronie przemysłu (wcześniejszego składania wniosków, rzetelnego przygotowanie pełnej dokumentacji, elastyczności i decyzyjności w negocjacjach).

“Kluczowa jest poprawa współpracy i zaufania – partnerstwo polegające na rozwiązywaniu wspólnego problemu i wspólny cel jakim jest wdrożenie innowacji z korzyścią dla pacjentów. Wdrażając powyższe rekomendacje oraz korzystając z doświadczeń innych państw, Polska ma szansę zredukować lukę dostępu do nowych leków i zapewnić chorym terapie na miarę współczesnych możliwości medycyny” – dodaje Aleksandra Rudnicka.


Inicjatywa All.Can Polska zrzesza przedstawicieli specjalistów onkologów, farmaceutów, organizacji pacjentów, ekspertów systemu opieki zdrowotnej oraz reprezentantów innowacyjnego przemysłu farmaceutycznego. Celem inicjatywy jest zwrócenie uwagi opinii publicznej oraz decydentów na konieczność poprawy efektywności i stabilności opieki onkologicznej, a także sytuacji pacjentów poprzez efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów finansowych.