O praktycznym wykorzystaniu AI, zarządzaniu danymi medycznymi i etycznych barierach rozwoju sztucznej inteligencji dyskutowano w czasie konferencji „MedTech czy TechMed? Driven by AI” na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu.
Rektor UMW prof. Piotr Ponikowski na otwarciu konferencji powiedział, iż uczelnia i Uniwersytecki Szpital Kliniczny dysponują imponującą skalą danych medycznych, a największym wyzwaniem nie jest już ich pozyskiwanie, ale sensowne, systemowe wykorzystanie. Dane medyczne nie są „kolejnym zestawem informacji”, ale wymagają szczególnego podejścia, opartego na ścisłej współpracy środowisk medycznych i technologicznych.
Na temat roli AI w medycynie mówił wiceminister Tomasz Maciejewski. Jego zdaniem sztuczna inteligencja realnie zmienia system ochrony zdrowia, choć nie zawsze tempo tej zmiany jest widoczne dla pacjentów. “Nasz system ochrony zdrowia nie rozwija się tak gwałtownie jak choćby systemy bankowe” – zauważył, wskazując równocześnie, iż Polska jest technologicznie jednym z liderów regionu dzięki e-receptom, e-skierowaniom i rozwiniętej dokumentacji elektronicznej.
Wiceminister Maciejewski zwrócił uwagę, iż tak naprawdę brakuje wyspecjalizowanych strategii AI w zdrowiu. Mówił o konieczności jak najszybszego włączania treści cyfrowych i zagadnień AI do programów studiów medycznych, a także potrzebie zapewnienia bezpieczeństwa wrażliwych danych zdrowotnych. Mocno podkreślał, iż sztuczna inteligencja ma być narzędziem, a nie alternatywą dla pracy specjalistów – “Liczymy na to, iż AI będzie dla nas wsparciem w pracy codziennej. Już mało kto poważnie wierzy, iż zabierze pracę profesjonalistom medycznym”.
Panel „Niezbędne kompetencje i wyzwania dla kształcenia w dobie rewolucji medtech” dotyczył tego, jak przygotować przyszłych lekarzy do pracy w świecie zaawansowanych technologii. Paneliści podkreślali, iż dyskusja o nowych narzędziach nie może być wyłącznie zachwytem nad technologią – w centrum zawsze musi pozostawać pacjent. Zwracano uwagę na konieczność łączenia klasycznych umiejętności klinicznych z kompetencjami cyfrowymi, krytyczną pracą z danymi oraz empatyczną komunikacją z chorym, który coraz częściej przychodzi z własnym „pakietem” informacji z internetu. W dyskusji wybrzmiała potrzeba włączenia do programów studiów treści związanych z AI, cyberbezpieczeństwem, analizą danych oraz nowego rozumienia roli lekarza – bardziej jako przewodnika i moderatora informacji niż wyłącznego „posiadacza wiedzy”.
Panel „Raporty i rankingi wdrożeń medtech: prawda czy fikcja?” dotyczył rozbieżności między obrazem innowacji w opracowaniach analitycznych a rzeczywistym poziomem wykorzystania AI w placówkach medycznych. W praktyce z rozwiązań AI korzysta wciąż niewielki odsetek placówek medycznych, mimo iż raporty przedstawiają Polskę jako kraj pełen spektakularnych wdrożeń. Uczelnie wyższe powinny pokazywać gotowość do przekładania wyników badań na praktyczne rozwiązania, które realnie poprawiają opiekę nad pacjentem.
Panel „Aktualne kontrowersje i wyzwania etyczne medtechu – czego musimy się bać i jak tego uniknąć?” skupił się na ryzykach związanych z wykorzystaniem AI w medycynie, w tym psychiatrii. Dyskutowano o odpowiedzialności za systemy udzielające „cyfrowej pomocy psychologicznej”, o zagrożeniach wynikających z powierzania algorytmom opieki nad osobami w kryzysie, a także o roli AI w zjawisku dezinformacji zdrowotnej. Przywoływano przykłady wdrożeń ratujących życie – takich jak rozwiązania pozwalające w kilkadziesiąt sekund przesłać najważniejsze parametry pacjenta – podkreślając, iż etyczne wykorzystanie technologii wymaga ścisłej współpracy z klinicystami od etapu projektowania.
Na konferencji odbyły się prezentacje konkretnych rozwiązań tworzonych na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. System Kid AID wspiera lekarzy pediatrów w ocenie stanu dziecka w izbie przyjęć, analizując nagrania wideo i obraz termowizyjny z wykorzystaniem algorytmów AI. Aplikacja LekRaport umożliwia ustrukturyzowane dokumentowanie usług opieki farmaceutycznej i analizę terapii lekowych, budując cenne zasoby danych dla systemu ochrony zdrowia. Natomiast Vivid Mind wykorzystuje analizę krótkiego nagrania głosu do wczesnej diagnostyki otępień, w tym choroby Alzheimera, umożliwiając szybkie badanie przesiewowe przy pomocy zwykłego telefona.
W Strefie Startupów zaprezentowano także przykłady polskich innowacji zauważonych na międzynarodowych targach CES w Las Vegas – m.in. StethoMe, elektroniczny stetoskop z AI do domowego monitorowania chorób układu oddechowego oraz Nutrix, system profilaktyki chorób przewlekłych oparty na analizie danych medycznych i stylu życia.
