Hiszpańscy naukowcy postanowili zbadać zależność między obecnością objawów ADHD a stanem zdrowia jamy ustnej u dzieci.
ADHD a bruksizm i próchnica
W literaturze naukowej już wcześniej pojawiały się badania wskazujące na powiązania między ADHD a kondycją uzębienia. Dotyczyły one między innymi bruksizmu oraz zwiększonej częstości występowania próchnicy. W tym badaniu naukowcy uwzględnili również czynniki społeczno-demograficzne (np. status rodziny, środowisko życia). Takie podejście ma na celu zgromadzenie pełniejszego obrazu tych korelacji, co jest najważniejsze dla lepszego zrozumienia problemu.
Ryzyko stomatologiczne a konsekwencje zdrowotne
Problemy stomatologiczne, choć początkowo wydają się dotyczyć jedynie jamy ustnej, niosą ze sobą poważne konsekwencje dla zdrowia ogólnoustrojowego. Nieleczone infekcje zębów i dziąseł mogą rozprzestrzeniać się poza jamę ustną, docierając do struktur takich jak zatoki, ucho środkowe, a w rzadkich przypadkach choćby mózg, prowadząc do poważnych powikłań. Przedwczesna utrata zębów mlecznych, często wynikająca z nieleczonej próchnicy, może zaburzyć prawidłowy rozwój zgryzu i ustawienie zębów stałych. Może to w przyszłości wymagać skomplikowanego leczenia ortodontycznego.
Przewlekłe stany zapalne w jamie ustnej, takie jak zapalenie dziąseł czy przyzębia, są również powiązane z szeregiem chorób ogólnoustrojowych, w tym ze zwiększonym ryzykiem problemów sercowo-naczyniowych, takich jak zapalenie wsierdzia. Ponadto, ból i dyskomfort związane z nieleczonymi zębami mogą negatywnie wpływać na rozwój fizyczny i poznawczy dziecka. Prowadzi to do obniżonego apetytu, problemów ze snem oraz trudności w koncentracji. W rezultacie, zauważyć można obniżoną jakość życia. Dzieci mogą unikać uśmiechania się, wykazywać wybiórczość pokarmową oraz bać się wizyt u dentysty. To natomiast znacząco rzutuje na ich ogólny dobrostan psychiczny i społeczny.
ADHD a zdrowie jamy ustnej
Naukowcy przeprowadzili szczegółową analizę danych pochodzących od 3402 osób w wieku od 6 do 14 lat, zamieszkujących Hiszpanię. Głównym celem pracy było zbadanie potencjalnych zależności między występowaniem objawów ADHD a stanem zdrowia jamy ustnej. Obecność objawów ADHD była oceniana dzięki samooceny uczestników, do czego posłużył specjalistyczny kwestionariusz. Stan jamy ustnej został precyzyjnie określony na podstawie analizy pięciu wskaźników klinicznych: występowania próchnicy, historii ekstrakcji zębów, obecności wypełnień stomatologicznych, krwawienia z dziąseł oraz obecności zębów w złym stanie (np. złamanych lub nieprawidłowo ustawionych).
Poza ustaleniem bezpośrednich zależności między objawami ADHD a wymienionymi wskaźnikami zdrowia jamy ustnej, zespół badawczy uwzględnił również wpływ szeregu czynników społeczno-demograficznych i behawioralnych, zarówno dotyczących samych dzieci, jak i ich środowiska rodzinnego. Do tych czynników należały między innymi: wiek uczestników, płeć, poziom wykształcenia rodziców, narażenie na dym tytoniowy, częstotliwość spożywania słodyczy oraz regularność wizyt u dentysty. Takie kompleksowe podejście miało na celu zapewnienie głębszego zrozumienia obserwowanych związków oraz identyfikację potencjalnych czynników zakłócających.
Związek objawów ADHD ze stanem uzębienia
Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na istnienie korelacji między objawami ADHD a gorszym stanem zdrowia jamy ustnej u dzieci. Uczestnicy wykazujący objawy ADHD znacznie częściej doświadczali problemów stomatologicznych.
Szczegółowa analiza statystyczna potwierdziła te obserwacje, wskazując na zwiększone ryzyko konkretnych schorzeń. Dzieci z objawami ADHD charakteryzowały się ponad dwukrotnie wyższym ryzykiem próchnicy. Ponadto, ryzyko ekstrakcji zębów było u nich wyższe o 42%, a prawdopodobieństwo posiadania wypełnień większe o 47%. Zauważono również o 64% wyższe ryzyko krwawienia z dziąseł w tej grupie. Co istotne, zaobserwowany związek utrzymywał się choćby po uwzględnieniu czynników społeczno-demograficznych i behawioralnych.
Niniejsze badanie wnosi istotne informacje zarówno dla pacjentów (oraz ich opiekunów), jak i dla specjalistów zajmujących się ich zdrowiem. Praca podkreśla potrzebę zintegrowanego podejścia do opieki nad dziećmi z ADHD.
