Kiedy cele stają się punktem wyjścia, a nie końcem drogi: unijna inicjatywa AccessibleEU podsumowuje rok 2024 z wynikami, które nie tylko spełniają, ale znacząco przewyższają założenia. Wzrost liczby ekspertów, nowe zasoby cyfrowe, rozwój wskaźników monitorujących i niemal 90 wydarzeń to tylko część sukcesów drugiego roku działania tej europejskiej inicjatywy.
Zgodnie z raportem końcowym za 2024 r. AccessibleEU – europejska inicjatywa na rzecz wdrażania zasad dostępności – zrealizowała wszystkie wyznaczone cele roczne i wyraźnie wyprzedziła pierwotne założenia.
Już sam fakt, iż dokument sprawozdawczy otwarcie wskazuje na „przekroczenie wszystkich celów”, sugeruje, iż działania w zakresie dostępności nie są jedynie symbolicznym gestem politycznym, ale konkretnym i dobrze zarządzanym przedsięwzięciem.
Najbardziej wymiernym osiągnięciem minionego roku było opracowanie oraz uruchomienie nowego zestawu wskaźników służących do monitorowania poziomu dostępności w państwach członkowskich UE.
Zestaw ten nie tylko ułatwia obserwację postępów, ale również pozwala na ocenę realnego wpływu wdrażanych aktów prawnych i standardów technicznych w różnych krajach. Dane zbierane w tym celu dostępne są w specjalnym serwisie online: AccessibleEU – Monitoring Dostępności.
Wskaźniki te umożliwiają gromadzenie i analizę szerokiego zakresu informacji, od postępów legislacyjnych po poziom wdrożenia dobrych praktyk. Dzięki temu w 2024 r. dostępność przestała być kategorią abstrakcyjną, a zaczęła być mierzona, porównywana i zarządzana na podstawie danych.
Eksperci, praktycy, społeczność
Jednak sukces AccessibleEU to nie tylko liczby i wskaźniki. Inicjatywa koncentrowała się także na tworzeniu silnych relacji pomiędzy decydentami, ekspertami oraz osobami z niepełnosprawnościami.
Według raportu w 2024 r. odbyło się aż 88 wydarzeń organizowanych przez AccessibleEU, w tym dwa kursy online o charakterze europejskim. Tego typu działania są najważniejsze dla podnoszenia świadomości i profesjonalizacji działań na rzecz dostępności w całej Unii.
Dzięki tym wydarzeniom i szkoleniom udało się także znacząco rozbudować Społeczność Praktyków – nieformalną sieć profesjonalistów i zainteresowanych stron, wspierających wdrażanie dostępności w różnych sektorach życia publicznego i prywatnego.
W 2024 r. liczba członków tej społeczności przekroczyła 3,4 tys., co świadczy o rosnącym zainteresowaniu i aktywizacji środowiska zajmującego się dostępnością w Europie.
Rozwój Społeczności Praktyków to również zasługa nowo uruchomionego forum na platformie Moodle, które pozwala na bezpośrednią wymianę wiedzy i doświadczeń między członkami. Tego rodzaju cyfrowe przestrzenie stają się coraz ważniejszym elementem zarządzania wiedzą w projektach transgranicznych i wielojęzycznych.
Cyfrowa biblioteka dostępnych zasobów
Kolejnym istotnym aspektem działalności AccessibleEU jest rozbudowa biblioteki cyfrowej, która w 2024 r. wzbogaciła się o 163 nowe Dobre Praktyki i 136 materiałów referencyjnych. Zgromadzone zasoby służą nie tylko edukacji i inspiracji, ale są także punktem odniesienia dla decydentów wdrażających unijne i krajowe akty w dziedzinie dostępności.
Zarówno nowe, jak i dotychczasowe materiały są dostępne w formacie przystosowanym do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, co potwierdza, iż zasady dostępności są realizowane w praktyce, a nie tylko deklarowane w dokumentach.
Dokumenty i publikacje opracowane przez AccessibleEU są dostępne w trzech językach: angielskim, francuskim i niemieckim. To rozwiązanie nie tylko zwiększa zasięg inicjatywy, ale również pozwala na wykorzystanie jej wyników w różnych systemach prawnych i administracyjnych w Europie.
Długofalowe znaczenie raportu końcowego
Choć raport końcowy za 2024 r. zamyka jeden z etapów działania AccessibleEU, jego treść wyraźnie sygnalizuje, iż najważniejsze wyzwania są dopiero przed nami. Osiągnięte rezultaty są punktem wyjścia do dalszej profesjonalizacji, standaryzacji i koordynacji działań w obszarze dostępności.
Jednocześnie wyniki raportu potwierdzają, iż dostępność nie może być traktowana jako koszt ani wyłącznie obowiązek wynikający z aktów unijnych – to inwestycja w spójność społeczną, konkurencyjność rynkową i jakość życia obywateli.
Dzięki transparentnemu raportowaniu oraz rozwijaniu narzędzi wspomagających wdrażanie przepisów AccessibleEU umacnia swoją pozycję jako najważniejszy mechanizm wspierania wdrażania Europejskiego Aktu o Dostępności i innych inicjatyw legislacyjnych w tej dziedzinie.
Pełna wersja końcowego raportu dostępna jest w trzech językach na stronie AccessibleEU. Dokumenty spełniają wymogi dostępności cyfrowej i są przeznaczone także dla osób z niepełnosprawnościami: AccessibleEU 2024 Summary Report.
Działania te pokazują, iż Europa dąży w kierunku inkluzywności. Chociaż widać już postępy, to droga pozostało daleka.