W odpowiedzi na wyzwanie związane z potrzebą szybkiej diagnostyki endometriozy, Agencja Badań Medycznych planuje sprawdzenie przydatności klinicznej testu EndoRNA w populacji kobiet z podejrzeniem endometriozy.
Dotychczas jedyną pewną metodą potwierdzenia endometriozy była zabieg laparoskopowy. Natomiast test EndoRNA jest alternatywą dla tych kobiet, które chcą mieć pewność czy chorują na endometriozę. Test jest krótką, bezpieczną procedurą, którą można wykonać w gabinecie lekarskim. Polega na pobraniu fragmentu błony śluzowej w trakcie badania ginekologicznego. Test EndoRNA jest dostępny komercyjnie na rynku polskim od 2023 roku.
„Test EndoRNA umożliwia szybsze potwierdzenie lub wykluczenie obecności endometriozy (wynik choćby w ciągu 48 godzin). Skrócony czas diagnostyki jest najważniejszy dla pacjentek, ponieważ pozwala na wcześniejsze rozpoczęcie leczenia i minimalizację negatywnych skutków schorzenia. Statystyki wskazują, iż co 10. kobieta może cierpieć na endometriozę (nawet 200 mln kobiet, dane WHO), a nie wszystkie przypadki są zdiagnozowane. Istnieje potrzeba zwiększenia świadomości endometriozy, zarówno wśród pacjentek, jak i profesjonalistów medycznych. Kluczowa jest poprawa rozpoznawalności schorzenia – endometrioza odpowiada za ok. 40 proc. niepłodności kobiecej, a wśród chorych na endometriozę 50 proc. ma problemy płodnością. Test EndoRNA może być najważniejszy w identyfikacji przypadków, które wcześniej mogły pozostać nierozpoznane, przyczyniając się do poprawy statystyk diagnozowania endometriozy. Co więcej, jest to metoda, która może być wykorzystana w każdym gabinecie lekarskim – nie wymaga specjalistycznego sprzętu, a pacjentka po pobraniu próbki może wrócić do codziennych obowiązków” – podkreśla Lucyna Jaworska-Wojtas – Prezes Fundacji Pokonać Endometriozę.
Realizacja projektu ABM umożliwi sprawdzenie przydatności klinicznej testu EndoRNA w odniesieniu do populacji pacjentek z niejednoznacznymi wynikami badań obrazowych lub brakiem odchyleń w badaniach obrazowych pomimo objawów klinicznych sugerujących endometriozę. U każdej z pacjentek zostanie wykonany test EndoRNA, a jego wyniki zostaną porównane z wynikami z laparoskopii.
Wyniki eksperymentu mogą zostać wykorzystane przez Ministerstwo Zdrowia do zlecenia Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji oceny możliwości refundacji testu – o ile wyniki potwierdzą jego porównywalną skuteczność do laparoskopii. jeżeli potwierdzi się porównywalna skuteczność i czułość testu względem laparoskopii, możliwe stanie się wczesne wykrycie schorzenia i podjęcie terapii. Wczesne leczenie – to również szansa na ograniczenie skutków powikłań towarzyszących zaawansowanej endometriozie.
