2 x "R", czyli recykling w rewalidacji – pomysły na drugie życie przedmiotów

Często zastanawiamy się, jak możemy wzbogacić prowadzone przez nas działania, nie przeznaczając jednocześnie mnóstwa czasu i pieniędzy na przygotowania. Czasem okazuje się, iż rozwiązanie jest tuż obok nas, w naszym otoczeniu. Wiele aktywności z dzieckiem możemy przeprowadzić z użyciem wykorzystanych już przedmiotów codziennego użytku, nadając im jednocześnie drugie życie.

Poniżej nasze pomysły na pomoce do zajęć rewalidacyjnych z wykorzystaniem zużytych przedmiotów codziennego użytku.

Pudełka

Opakowania po najróżniejszych produktach – spożywczych, kosmetycznych, elektronicznych – możemy:

• otwierać i zamykać oraz ukrywać w nich różne przedmioty, rozwijając małą motorykę,

• układać jedno na drugim, ćwicząc koordynację wzrokowo-ruchową,

• układać od największego do najmniejszego i odwrotnie,

• ćwiczyć umiejętność klasyfikowania, dzieląc pudełka pod względem wielkości, kształtu czy przeznaczenia (rodzaju produktów, które były w nich zapakowane),

• zbudować konstrukcję z kilku pudełek i poprosić dziecko o jej odtworzenie, ćwicząc percepcję wzrokową.

Butelki

• Odkręcanie i zamykanie butelek rozwija małą motorykę.

• Nalewanie i przelewanie wody ćwiczy koordynację wzrokowo-ruchową.

• Wrzucanie drobnych przedmiotów, np. guzików do plastikowej butelki uciętej na dwóch trzecich wysokości lub ziarenek fasoli do szklanej butelki.

• Butelki wykonane z grubszego plastiku, np. takie po jogurtach, świetnie sprawdzą się w roli kręgli, które wykorzystamy do rozwijania koordynacji wzrokowo-ruchowej. Na spodzie butelek możemy zapisać litery lub cyfry, ćwicząc umiejętność ich rozpoznawania – dziecko odczytuje znaki zapisane na przewróconych kręglach.

• Kręgle sensoryczne, czyli butelki napełnione różnym materiałem – wodą, piaskiem, ziarnem – pomagają rozwijać przetwarzanie zmysłowe – dziecko różnicuje siłę potrzebną do przewrócenia poszczególnych kręgli. Takie butelki możemy również podnosić lub toczyć stopami.

• Niewielkie butelki z nieprzezroczystego plastiku możemy wykorzystać do przygotowania instrumentów lub memory słuchowego – butelki napełniamy różnym materiałem, np. piaskiem, kaszą, ryżem, guzikami. Ten sam materiał znajduje się w dwóch butelkach, dziecko wyszukuje butelki wydające taki sam dźwięk.

• Butelki o różnej wysokości możemy układać od najniższej do najwyższej i odwrotnie.

• Przezroczyste butelki tej samej wysokości napełniamy różną ilością wody, dziecko szereguje butelki pod względem ilości zawartego płynu.

Wytłoczki po jajkach

• W zagłębieniach umieszczamy pompony, dziecko wyjmuje je dzięki szczypiec kuchennych.

• W górnej części opakowania naklejamy kolorowe kółka, dziecko w dolnej układa nakrętki w takich samych kolorach.

Opakowania po bombonierkach

• Opakowania po bombonierkach doskonale przydają się do przeprowadzenia układanek lewopółkulowych, które polegają na odtworzeniu ułożenia elementów. Przygotowujemy dwie takie same wytłoczki, dla siebie i dziecka; w jednej z nich umieszczamy najróżniejsze przedmioty, np. pompony, guziki, drobne gumki do mazania, figurki, dziecko w swojej wytłoczce układa taki sam wzór. Możemy różnicować poziom trudności ćwiczeń, przygotowując zestawy o różnej ilości pól do wypełnienia.

Elementy z gier

• Gry planszowe i edukacyjne, np. memory, często zawierają elementy, które należy „wypchnąć” z kartonowych konstrukcji – te pozostałości świetnie sprawdzą się w ćwiczeniach naśladowania ułożenia wzoru i klasyfikowania, kiedy potrzebujemy określić dziecku przestrzeń do wykonania ćwiczenia.

Papierowe talerzyki i kubeczki

• Naprzemienne układanie kubeczków i talerzyków to jedno z najprostszych ćwiczeń, które przygotowuje dziecko do ważnej umiejętności dostrzegania powtarzającej się regularności.

• Na spodzie kubeczka piszemy cyfrę, na talerzyku rysujemy odpowiadającą jej ilość elementów – dziecko umieszcza kubeczki na adekwatnych talerzykach.

• Dziecko przypina do talerzyków tyle klamerek, ile wskazuje zapisana na nim cyfra.

• Układamy konstrukcję z kubeczków, dziecko ją odtwarza.

• Papierowe talerzyki rozcinamy w różny sposób – w płaszczyźnie pionowej, poziomej, na skos, zygzakiem, linią falistą – rozkładamy połówki talerzyków, dziecko składa je w całości.

Gazety i sznurki

• Niepotrzebne czasopisma, zużyte kartki papieru możemy wykorzystać do najprostszych ćwiczeń manualnych – ugniatania, darcia papieru, tworzenia kul różnej wielkości i rzucania nimi do celu.

• Z gazetek reklamowych możemy wycinać różne elementy, wykorzystywać je do tworzenia tematycznych kompozycji.

• Sznurki, tasiemki rozcinamy na różne długości, dziecko układa je od najkrótszej do najdłuższej i odwrotnie.

Literatura:

• J. Kapuścińska-Kozakiewicz, Gry i zabawy w integracji sensorycznej, wyd. Forum Media Polska, Poznań 2019
• Cieszyńska, Wczesna diagnoza i terapia zaburzeń autystycznych. Metoda krakowska, wyd. Yoda – Jędrzej Cieszyński, Kraków 2011
• https://mojedziecikreatywnie.pl/, dostęp z dnia 20.12.2022
• własne pomysły i doświadczenia

Autor: Urszula Wesół – pedagog specjalny

Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli