Niektórzy zwyczajnie lubią się bać. Dla wielu dzieci strach jest ekscytującym uczuciem, które daje dreszczyk emocji i pozwala przeżywać przygody bez wychodzenia z domu. Ale czy to oznacza, iż można włączać dzieciom horrory? Odpowiedź nie jest jednoznaczna. Wszystko zależy od wielu czynników: od rodzaju filmu, wrażliwości dziecka, stylu wychowania w domu oraz tego, jak rodzice podchodzą do tematu strachu.
Eksperci i psychologowie dziecięcy sugerują, aby przed podjęciem decyzji o wspólnym seansie wykonać kilka istotnych kroków. najważniejszy jest nie tylko sam wybór odpowiedniego filmu, ale również przygotowanie dziecka na to, co zobaczy. Wbrew pozorom, oglądanie filmów z dreszczykiem może mieć również pozytywny wpływ na rozwój emocjonalny dziecka — ale tylko wtedy, gdy zostanie ono do tego odpowiednio przygotowane i jeżeli film jest dostosowany do jego wieku oraz wrażliwości.
Jakie „straszne” filmy można puścić dziecku?
Jeśli dziecko domaga się filmu z nutką grozy lub horroru, warto rozważyć produkcje, które łączą elementy tajemniczości, fantazji i lekko podanej grozy, bez epatowania przemocą. Oto kilka propozycji, które mogą być dobrym kompromisem między ciekawością dziecka a troską o jego emocje:
1. „Gremliny”
Klasyczna historia o stworzeniach, które zamieniają się w psotliwe potwory, kiedy złamie się zasady ich pielęgnacji. Film zabawny, ale momentami dość mroczny.
View oEmbed on the source website2. „Harry Potter”
Choć seria staje się coraz mroczniejsza w kolejnych częściach, pierwsze dwa-trzy filmy sprawdzają się jako łagodne wejście w świat magii i niebezpieczeństw.
View oEmbed on the source website3. „Szósty zmysł”
Film z głębszym przesłaniem i tajemniczą atmosferą, raczej dla starszych dzieci (10+), które potrafią zrozumieć złożoność fabuły.
View oEmbed on the source website4. „Miasteczko Halloween”
Animacja Tima Burtona, która łączy czarny humor, groteskę i magię w sposób przystępny dla młodszych widzów.
View oEmbed on the source website5. „The Goonies”
Przygodowy klasyk z lat 80., w którym dzieci mierzą się z zagadkami i niebezpieczeństwami. Wspaniały wybór dla starszych dzieci.
6. „Alicja w Krainie Czarów”
Może nie horror, ale surrealistyczna i miejscami niepokojąca opowieść o dziewczynce w niezwykłym świecie.
View oEmbed on the source website7. „Wiedźmy”
Ekranizacja książki Roalda Dahla, z przerażającymi (ale nie brutalnymi) postaciami wiedźm.
8. „Gnijąca panna młoda”
Burtonowska animacja o miłości, śmierci i świecie zmarłych, podana w lekko gotyckim, poetyckim stylu.
View oEmbed on the source website9. „Potwory i spółka”
Zabawna historia o potworach, które… boją się dzieci! Idealna dla przedszkolaków, które zaczynają interesować się tematami strachu.
10. „Gęsia skórka”
Film inspirowany serią książek R.L. Stine’a, z dużą dawką przygód i lekkiego dreszczyku.
View oEmbed on the source website11. „Hokus Pokus”
Film o czarownicach powracających po latach, pełen humoru i magii.
12. „Nawiedzony dwór”
Klasyczna opowieść z duchami, osadzona w konwencji familijnego horroru.
View oEmbed on the source websiteZasady przed wspólnym oglądaniem horroru
Przed puszczeniem dziecku strasznego filmu dobrze jest przestrzegać kilku podstawowych zasad. Mogą one sprawić, iż seans stanie się bezpiecznym i wartościowym doświadczeniem:
- Nie puszczaj horrorów dziecku poniżej 5-6. roku życia – w tym wieku granica między fikcją a rzeczywistością jest przez cały czas bardzo cienka, a silne emocje mogą pozostawić ślad w psychice.
- Zorientuj się, o czym jest film – przeczytaj opis, obejrzyj zwiastun i fragmenty lub sprawdź recenzje rodzicielskie.
- Obejrzyj film razem z dzieckiem – Twoja obecność daje poczucie bezpieczeństwa i pozwala reagować na bieżąco.
- Pokaż dziecku, jak radzić sobie z lękiem – tłumacz, iż uczucia takie jak strach są naturalne i iż zawsze można przerwać seans, jeżeli film okaże się zbyt intensywny.
- Daj dziecku wybór – nie naciskaj. Dziecko powinno czuć, iż może powiedzieć „nie” lub wyjść z pokoju.
- Zwracaj uwagę na reakcje po filmie – jeżeli pojawią się koszmary, lęk przed ciemnością, niepokój, może to oznaczać, iż film był zbyt przerażający.
Strach może też uczyć
Co ciekawe, kontrolowane dawki strachu – takie jak te dostarczane przez filmy – mogą mieć funkcję adaptacyjną. Pomagają dzieciom ćwiczyć strategie radzenia sobie z trudnymi emocjami, rozwijają empatię (np. poprzez utożsamianie się z bohaterem) i uczą, iż strach nie musi paraliżować, a może być czymś, co da się przezwyciężyć. Jednak tylko wtedy, gdy dziecko ma do tego odpowiednie wsparcie emocjonalne i narzędzia, które pomogą mu ten strach zrozumieć.
Oglądanie strasznych filmów nie musi być złe – ale nie może być też przypadkowe. Rodzice powinni kierować się uważnością, empatią i znajomością własnego dziecka. To, co dla jednego kilkulatka będzie ekscytującą przygodą, dla innego może okazać się traumatycznym doświadczeniem. Dlatego nie ma uniwersalnej odpowiedzi – najważniejsze to uważnie obserwować, rozmawiać i wspierać. A wtedy może się okazać, iż choćby lekko straszny film stanie się okazją do ważnej rozmowy… i przytulenia się na kanapie.
Zobacz też:
- Rodzice zdradzili 8 filmów i bajek, których zakazali dzieciom. Nr 2 to hit, ale nikt nie pozwala go oglądać
- Ta bajka psuje dzieci. Wygląda niewinnie, ale psycholog ostrzega
- Ta paranormalna gra wprowadza dzieci w trans. Każdy rodzic musi to zobaczyć