1 na 3 Europejczyków nie zna pojęcia zapalenia pęcherza, połowa nie wie, iż to kobiety są najbardziej narażone. Nowe badanie podkreśla potrzebę edukacji społeczeństwa na temat zakażeń układu moczowego w obliczu rosnącej oporności na antybiotyki.
Arnhem, 22 września 2025 r. – Międzynarodowe badanie ujawniło niepokojący brak wiedzy na temat zapalenia pęcherza i zakażeń układu moczowego (ZUM) – powszechnych schorzeń, które w dużej mierze dotyczą kobiet. Wyniki wskazują również na liczne błędne przekonania dotyczące profilaktyki i leczenia, co podkreśla pilną potrzebę edukacji w kontekście narastającej oporności na antybiotyki.
W ankiecie przeprowadzonej wśród ponad 3000 dorosłych z Francji, Niemiec, Włoch, Hiszpanii i Wielkiej Brytanii, 35% respondentów nie potrafiło poprawnie zdefiniować zapalenia pęcherza jako infekcji pęcherza moczowego – część z nich myliła je ze schorzeniami skóry lub alergiami pokarmowymi. W grupie młodych dorosłych (18–24 lata) tylko 45% prawidłowo rozpoznało zapalenie pęcherza.
Nierówności w świadomości między płciami
Pomimo jednoznacznych danych medycznych wskazujących, iż kobiety są znacznie bardziej narażone na ZUM, tylko połowa (51%) respondentów zdawała sobie z tego sprawę, a niemal 1 na 5 mężczyzn błędnie uważało, iż to mężczyźni chorują częściej. Pocieszające jest to, iż świadomość była wyższa wśród kobiet – 63% z nich prawidłowo wskazało zwiększone ryzyko, w porównaniu do 38% mężczyzn.
Niewykorzystane możliwości profilaktyki
Zakażeniom układu moczowego często można zapobiegać, jednak wiedza na temat podstawowych zasad profilaktyki jest niepokojąco niska:
- 71% respondentów wiedziało, iż picie dużej ilości wody może pomóc.
- Tylko 43% wskazało na znaczenie odpowiedniej higieny (podcieranie się od przodu do tyłu).
- Zaledwie 35% rozumiało konieczność oddania moczu po stosunku seksualnym.
- Alarmująco, 17% błędnie uważało, iż przyjmowanie antybiotyków bez konsultacji z lekarzem może zapobiec ZUM.
Tylko 21% ankietowanych potrafiło wskazać wszystkie trzy najważniejsze zasady profilaktyki, a 1 na 6 nie potrafił wymienić ani jednej poprawnej metody zapobiegania. Kobiety były trzykrotnie bardziej skłonne do wskazania wszystkich trzech adekwatnych sposobów zapobiegania infekcjom.
– Wielu nastolatków jest dziś aktywnych seksualnie, nie zdając sobie sprawy z ryzyka infekcji pęcherza. Młode kobiety są szczególnie narażone ze względu na swoją anatomię, a mimo to często myślą, iż tabletka antykoncepcyjna chroni je przed wszystkimi zagrożeniami i iż prezerwatywy są zbędne. Musimy pilnie zająć się tym tematem poprzez edukację w szkołach i mediach społecznościowych – w przeciwnym razie ryzykujemy, iż nowe pokolenie młodych kobiet będzie cierpieć z powodu nawracających zakażeń układu moczowego, a choćby trwałych uszkodzeń pęcherza – mówi Jane Meijlink, przewodnicząca International Painful Bladder Foundation.
Nadużywanie antybiotyków pogłębia problem
Choć nie każde zakażenie układu moczowego wymaga leczenia antybiotykami, 16% respondentów błędnie uważało, iż są one zawsze konieczne – co sprzyja ich nadużywaniu i rozwojowi oporności. choćby wśród osób dotkniętych ZUM, świadomość zagrożeń związanych z antybiotykoopornością nie jest powszechna. Prawie połowa ankietowanych nie docenia lub nie zna rosnących trudności w leczeniu ZUM z powodu oporności na antybiotyki.
– Zakażenia układu moczowego dotykają ponad 400 milionów ludzi na całym świecie i powodują około 240 000 zgonów rocznie, a rosnąca oporność na antybiotyki utrudnia ich leczenie – mówi prof. Gernot Bonkat (CH), przewodniczący EAU Infections Guidelines Panel. – Badanie pokazuje, iż zwiększanie świadomości społecznej oraz edukacja na temat objawów, przyczyn i leczenia przez cały czas są kluczowe, aby zapobiegać zakażeniom, zmniejszać cierpienie i spowalniać rozprzestrzenianie się oporności. Co ważne, nie każda infekcja wymaga leczenia antybiotykami – rozsądne ich stosowanie jest najważniejsze w walce z opornością.
O ZUM i Europejskim Tygodniu Urologii 2025
Badanie zostało przeprowadzone w ramach Europejskiego Tygodnia Urologii 2025 (22–26 września) – inicjatywy Europejskiego Towarzystwa Urologicznego mającej na celu zwiększenie świadomości na temat schorzeń urologicznych wśród społeczeństwa. W tym roku tematem przewodnim są zakażenia układu moczowego (ZUM), a szczególnie zapalenie pęcherza.
Zakażenia układu moczowego należą do najczęstszych infekcji na świecie. Są drugą najczęstszą infekcją po infekcjach dróg oddechowych i występują znacznie częściej u kobiet niż u mężczyzn. Szacuje się, iż 50–60% kobiet doświadczy ZUM przynajmniej raz w życiu.
ZUM stanowią poważne wyzwanie dla zdrowia publicznego ze względu na ich częstość, powikłania i koszty leczenia – szacowane na miliardy euro rocznie na całym świecie. Zrozumienie skali problemu, czynników ryzyka i konsekwencji zakażeń jest najważniejsze dla skutecznej profilaktyki i leczenia. Dlatego właśnie Europejski Tydzień Urologii 2025 koncentruje się na zwiększaniu świadomości na temat zakażeń układu moczowego.
