Najpopularniejsze w okulistyce witaminy to witamina A, wspierająca funkcje narządu wzroku, oraz witamina B12, stosowana w wybranych przypadkach w celu złagodzenia dolegliwości. Jednak witamina C, choć rzadziej stosowana w tej postaci, okazuje się przydatna w leczeniu specyficznych schorzeń okulistycznych. Ze względu na swoje adekwatności witamina C jest wykorzystywana przede wszystkim w sytuacjach wymagających szybkiej regeneracji tkanek, jak oparzenia alkaiczne, urazy rogówki oraz trudne w gojeniu rany.
Witamina C w okulistyce
Witamina C, znana przede wszystkim jako silny antyoksydant, wykazuje również działanie ochronne na poziomie komórkowym. Jej adekwatności przyczyniają się do neutralizacji wolnych rodników, które mogą być szkodliwe dla wrażliwych tkanek oka, takich jak rogówka. W kontekście okulistycznym witamina C jest również cenna ze względu na swoje adekwatności stymulujące produkcję kolagenu, kluczowego białka wspierającego strukturę rogówki i pozostałych tkanek oka. Dzięki temu kwas askorbinowy przyczynia się do przyspieszenia gojenia urazów i stanów zapalnych.
Witamina C w recepturowych kroplach ocznych
W praktyce farmaceutycznej receptura kropli ocznych z witaminą C obejmuje 10-procentowy roztwór kwasu askorbinowego. Proces ich przygotowywania wymaga szczególnej precyzji, ponieważ witamina C jest wrażliwa na czynniki środowiskowe, takie jak temperatura, światło i pH, co może wpływać na stabilność roztworu i efektywność terapii. Standardowy przepis na krople oczne z witaminą C wygląda następująco:
Receptura:
10% Sol. Acidi ascorbici 10,0 g
M.f. gtt. ophth.
D.S. według wskazania lekarza
Instrukcja wykonania: W pierwszym kroku należy określić odpowiedni rozpuszczalnik dla kwasu askorbinowego. Ponieważ kwas askorbinowy nie występuje w tabeli ocznej dlatego należy go rozpuścić w jałowej wodzie (Aqua pro injectione), dlatego w przypadku sporządzania tych kropli należy przyjąć, iż każde 0,1 g substancji powinno zostać rozpuszczone w 2 g jałowej wody. W przypadku witaminy C, ze względu na jej specyficzne adekwatności chemiczne, może być konieczne uzupełnienie roztworu izotonicznego.
Dla utrzymania izotoniczności roztworu najczęściej stosuje się roztwory izotoniczne, takie jak roztwór A (0,9% chlorek sodu) lub roztwór C (1,9% kwas borowy). Jednakże, w przypadku kropli ocznych z witaminą C, ze względu na duże stężenie wody w preparacie, można całkowicie zrezygnować z dodania dodatkowych roztworów izotonicznych.
Kontrola pH kropli ocznych
Jednym z wyzwań w przygotowaniu kropli ocznych z witaminą C jest kontrola pH roztworu. Kwas askorbinowy ma stosunkowo niskie pH, co może prowadzić do podrażnienia delikatnych tkanek oka. W celu zmniejszenia ryzyka niepożądanych reakcji zaleca się przygotowanie roztworu na bazie 5% roztworu wodorowęglanu sodu, co pozwoli na stabilizację pH kropli do optymalnego poziomu, a tym samym zmniejszy ryzyko podrażnienia oka.
Krok po kroku
- Sprawdzam receptę pod względem formalnym i merytorycznym.
- Przygotowuję lożę z laminarnym nawiewem powietrza, dezynfekuję dokładnie powierzchnię oraz umieszczam niezbędne utensylia do wykonania kropli ocznych.
- Odważam wodę oraz surowce niezbędne do wykonania tej recepty.
- Rozpuszczam witaminę C w wodzie, a następnie wodorowęglan sodu.
- Roztwór pobieram do jałowej strzykawki o pojemności 10ml, a następnie zakładam sączek wyjaławiający roztwór i sączę do wybranego opakowania na krople oczne.
- Opakowania zaopatruję w odpowiednią sygnaturę oraz dołaczam informacje o sposobie i terminie ważności leku.
Właściwości przechowywania
Krople oczne z witaminą C są produktem wrażliwym na czynniki zewnętrzne, dlatego należy je przechowywać w chłodnym miejscu, najlepiej w lodówce w temperaturze 2-8 stopni Celsjusza. Ze względu na podatność witaminy C na szybkie utlenianie zaleca się ich stosowanie w ciągu 24 godzin od momentu przygotowania, niezależnie od rodzaju użytego opakowania. Odpowiednie przechowywanie roztworu pomaga zachować skuteczność terapii oraz zapewnia bezpieczeństwo stosowania.
Podsumowanie
Stosowanie kropli ocznych z witaminą C może okazać się niezwykle korzystne w leczeniu urazów i uszkodzeń rogówki, oparzeń chemicznych oraz stanów wymagających przyspieszonej regeneracji tkanek. adekwatności regeneracyjne oraz ochronne witaminy C w kontekście okulistyki pozwalają na przywrócenie strukturalnej integralności rogówki oraz przyspieszają procesy naprawcze. Prawidłowe przygotowanie oraz przechowywanie tego rodzaju kropli wymaga jednak szczególnej staranności ze względu na wrażliwość witaminy C na czynniki środowiskowe.
Autor: mgr farm. Martyna Brzezińska
Bibliografia:
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7061209/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7243199/
- https://www.aaojournal.org/article/S0161-6420(80)35126-9/abstract
- https://www.ju.edu.jo/Lists/ResearchSpotLights/Disp_Form.aspx?ID=1
- https://jamanetwork.com/journals/jamaophthalmology/fullarticle/411892