Zasiłek pogrzebowy to jednorazowa wypłata, której celem jest pokrycie kosztów związanych z organizacją pogrzebu. w tej chwili wynosi on 4 tys. zł, a od 1 stycznia 2026 r. wzrośnie do 7 tys. zł. Natomiast od 1 marca przyszłego roku kwota zasiłku będzie waloryzowana, jeżeli inflacja w poprzednim roku przekroczy 5 proc.
W ubiegłym roku na Pomorzu ZUS wypłacił 21,2 tys. zasiłków pogrzebowych. Dla porównania najwięcej zasiłków wypłacił w województwie śląskim (50,5 tys.), a najmniej – w podlaskim (8,5 tys.).
Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu. zwykle jest to członek rodziny. Może to być małżonek, rodzice, ojczym, macocha, osoba, która przysposabia dzieci, rodzeństwo, dziadkowie, wnuki lub osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna. Świadczenie może również otrzymać osoba obca, pracodawca, DPS, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związku wyznaniowego, o ile to ona pokryła kosztu pogrzebu.
Zasiłek pogrzebowy przysługuje m.in. po śmierci ubezpieczonego, a także osoby, która zmarła w czasie pobierania zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego po ustaniu ubezpieczenia. Można go również otrzymać po śmierci osoby, która pobierała świadczenie przedemerytalne lub zasiłek przedemerytalny, miała przyznaną emeryturę lub rentę albo w dniu śmierci spełniała warunki do jej uzyskania.
W przypadku członka rodziny zasiłek pogrzebowy wynosi w tej chwili 4 tys. zł., niezależnie od wysokości poniesionych kosztów. Od 1 stycznia będzie to 7 tys. zł. Obcej osobie bądź instytucji, ZUS wypłaci zasiłek do wysokości poniesionych kosztów, jednak nie więcej niż 4 tys. zł., a po zmianie przepisów 7 tys. jeżeli koszty pogrzebu pokrywa kilka osób lub instytucji, zasiłek dzieli się proporcjonalnie. Trzeba pamiętać, iż zasiłek pogrzebowy to jednorazowa wypłata i musi być przeznaczona na pokrycie kosztów związanych z organizacją pogrzebu. Nie można go wykorzystać na inne cele np. koszty nagrobka, stypy czy kwiatów.
Wniosek o zasiłek pogrzeby składa się do ZUS na druku Z-12. Trzeba do niego dołączyć akt zgonu, oryginały rachunków poniesionych kosztów pogrzebu, a o ile zostały one złożone w banku, ich potwierdzone przez bank za zgodność z oryginałem kopie, skrócone odpisy aktów stanu cywilnego, które potwierdzają pokrewieństwo lub powinowactwo ze zmarłym oraz zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Od tego roku w przypadku, gdy nie został sporządzony akt urodzenia dziecka z adnotacją, iż urodziło się martwe można przedłożyć kartę zgonu lub jej kopię albo zaświadczenie o martwym urodzeniu wydane na podstawie dokumentacji medycznej przez lekarza ginekologa-położnika albo położną.
ZUS pomaga klientom w dopełnieniu formalności. To on wystąpi do Urzędu Stanu Cywilnego o odpis aktu zgonu, jeżeli nie będzie on dołączony do wniosku o wypłatę zasiłku.
Oświadczenia i wnioski można złożyć papierowo lub elektronicznie. W tej drugiej sytuacji trzeba skorzystać z PUE/eZUS. Dokumenty, które – zgodnie z przepisami – musza być przekazane do ZUS w oryginale (np. rachunki poniesionych kosztów pogrzebu) trzeba złożyć w formie papierowej.
Ważne jest, aby złożyć wniosek jak najszybciej, aby uniknąć dodatkowych formalności i opóźnień w wypłacie zasiłku. Dokumenty w sprawie zasiłku pogrzebowego trzeba złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci. Po tym terminie następuje przedawnienie. o ile termin nie mógł być dotrzymany z powodu późniejszego odnalezienia ciała lub zidentyfikowania osoby zmarłej albo z innych niezależnych przyczyn, to dokumenty można złożyć w ciągu 12 miesięcy od dnia pogrzebu.
