Z okazji przypadającego 29 września Międzynarodowego Dnia Głuchych w Krakowie już teraz odbywa się szereg wydarzeń organizowanych przez małopolski oddział Polskiego Związku Głuchych. To także dobra okazja, żeby przypomnieć o miejskiej kampanii społecznej „Różni, ale Równi”, w której miasto uwrażliwiało krakowianki i krakowian na potrzeby osób z niepełnosprawnościami. W jednej z odsłon kampanii można znaleźć podpowiedzi, jak komunikować się osobami głuchymi.
29 września obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Głuchych. Z tej okazji Polski Związek Głuchych Oddział Małopolski w Krakowie we współpracy z partnerami przygotował bogaty program wydarzeń.
We wtorek, 24 września, w teatrze Barakah zaprezentowano spektakl „Misery” z tłumaczeniem na Polski Język Migowy – PJM. W środę, 25 września w Klubie Głuchego Seniora odbyło się spotkanie z udziałem Bogdana Dąsala, pełnomocnika prezydenta Krakowa ds. osób z niepełnosprawnościami, a w czwartek, 26 września w Muzeum Etnograficznym zostało zorganizowane oprowadzanie z tłumaczeniem na PJM. Nie zabraknie też spotkań i wydarzeń integracyjnych organizowanych w trakcie weekendu – szczegóły na profilu krakowskiego oddziału Polskiego Związku Głuchych.
Międzynarodowy Dzień Głuchych to także dobra okazja, żeby przypomnieć zrealizowaną przez miasto kampanię społeczną „Różni, ale Równi. Zobacz człowieka”. Jedna z jej odsłon była poświęcona komunikacji z osobami głuchymi. Przypomnijmy od razu, iż używanie sformułowania „głuchoniemy”, dla osób niesłyszących jest pejoratywne. Używając go, nazywamy osobę głuchą jednocześnie niemą, a przecież osoby niesłyszące mają swój język – język migowy, mogą się swobodnie komunikować. Znacznie lepiej jest więc mówić: osoba niesłysząca lub osoba głucha.
W tej miejskiej kampanii społecznej poświęconej osobom niesłyszącym zostały zebrane podpowiedzi, które mogą okazać się bardzo przydatne w komunikacji z osobami głuchymi lub słabosłyszącymi. Przypominamy te porady.
Jak nawiązać komunikację?
Możesz machnąć ręką – wyciągnij rękę przed siebie tak, żeby osoba głucha spojrzała na osobę machającą, możesz też tę osobę klepnąć lekko w ramię.
Włącz/wyłącz światło – tę metodę stosujemy, gdy wchodzimy do pomieszczenia, w którym osoby głuche nie mogą nas od razu zobaczyć (światło gasimy i zapalamy kilka razy, aż osoba głucha zwróci na nas uwagę).
Uderz w stół/tupnij – również w ten sposób można nawiązać kontakt z osobą głuchą. Drganie podłoża powinno zwrócić uwagę osoby głuchej. Tu ciekawostka: dwukrotne stuknięcie dłonią w stół oznacza: „smacznego!”.
Jak się komunikować?
Mów – ustaw się przodem do rozmówcy, tak by usta były dobrze widoczne. Nie odwracaj się. Podczas rozmowy z osobą głuchą lub słabosłyszącą ważne jest też, by nie tracić kontaktu wzrokowego. Komunikację utrudnia wypowiadanie szybkich lub niewyraźnych słów. Nie oznacza to, iż powinniśmy mówić wolno, czy dzielić wyrazy. Rozmawiajmy w normalnym tempie. Pamiętajmy przy tym, iż nie każda osoba głucha potrafi czytać z ruchu ust.
Nie stawaj pod światło – szczególnie mocne, rażące światło może ograniczyć konwersację, utrudniając osobie głuchej odczytanie mowy ciała.
Użyj kartki i długopisu albo telefonu – to często przyspiesza komunikację. Ważne, żeby formułować krótkie, proste zdania bez rozpisywania się.
Nie krzycz – to nie pomaga, a choćby może prowadzić do nieporozumień.
Praktyczne porady
Nie przechodź między migającymi głuchymi – w komunikacji osób głuchych kontakt wzrokowy ma fundamentalne znaczenie. Nie należy przechodzić pomiędzy rozmawiającymi osobami głuchymi, bo jest to traktowane jak nieuprzejme przerwanie rozmowy. choćby o ile odstęp między rozmawiającymi jest znaczny np. 2 lub 3 metry, zdecydowanie lepiej przejść obok.
Nie zasłaniaj tłumacza – odnosi się to szczególnie do organizowanych wydarzeń czy imprez z udziałem tłumacza języka migowego i nie rozmawiaj z tłumaczem, tylko z osobą głuchą – kiedy zwracasz się do osoby towarzyszącej, zamiast do osoby ze szczególnymi potrzebami, zachowujesz się niegrzecznie. Możesz urazić adresata wypowiedzi, który może poczuć się ignorowany i pominięty.
Nie patrz na dłonie, ale w oczy − jeżeli rozmawiasz z osobą głuchą, patrz jej w oczy – ta osoba może migać albo mówić i migać jednocześnie. Część osób wzmacnia w ten sposób przekaz werbalny. Gdy podczas rozmowy patrzysz na dłonie osoby głuchej, możesz rozpraszać swojego rozmówcę, utrudniając w ten sposób konwersację.
Dodatkowe informacje o poszczególnych odsłonach kampanii, a także działaniach miasta skierowanych przede wszystkim do osób z niepełnosprawnościami można znaleźć na stronie Kraków Bez Barier.
