Uzębienie człowieka dzieli się na ćwiartki, a w każdej z nich znajduje się po osiem zębów (oczywiście w przypadku, kiedy dany osobnik może pochwalić się kompletnym uzębieniem). Po kolei są to:
- dwa siekacze;
- jeden kieł;
- dwa zęby przedtrzonowe;
- trzy zęby trzonowe.
Siekacze przystosowane są, jak sama nazwa wskazuje, do "siekania" pokarmu, czyli m.in. odgryzania kęsów. Zadaniem kłów jest z kolei rozrywanie pokarmu. Zęby przedtrzonowe odpowiedzialne są za rozcieranie i rozdrabnianie kęsów, podobnie jak zęby trzonowe, które rozdrabniają i miażdżą pokarm.
Kiedy pojawiają się trzonowce?
Zęby trzonowe, zarówno mleczne jak i stałe, pojawiają się najpóźniej spośród wszystkich rodzajów zębów. U dzieci szóstki wyrastają między 12. a 16. miesiącem życia, z kolei siódemki między 20. a 30. miesiącem. Ósme zęby trzonowe nie występują w uzębieniu mlecznym - są to wyłącznie zęby stałe.
W przypadku uzębienia stałego szóstki wyrzynają się około 6-8. roku życia, a siódemki nawet dopiero w wieku 14 lat. Oczywiście rekordzistami są tu ósemki, które mogą pojawić się nawet około 40. roku życia, często przysparzając przy tym problemów.
Zęby trzonowe potrafią uprzykrzyć życie
Zarówno wyrzynanie się mleczaków, jak i stałych zębów trzonowych jest dość bolesne. U małych dzieci często występuje podwyższona temperatura, ślinotok, obrzęk oraz zaczerwienienie dziąsła. Również starsze dzieci i dorosłe osoby (w przypadku wyrzynania się ósemek) skarżą się na dużą bolesność, opuchliznę twarzy, a niekiedy nawet problemy żołądkowe.
To jednak nie koniec kłopotów, jakich mogą przysporzyć nam zęby trzonowe. Z uwagi na ich dużą powierzchnię, a co za tym idzie - największy kontakt z pokarmem, a także małą dostępność podczas szczotkowania, trzonowce narażone są na różnorodne problemy. Częściej niż w przypadku pozostałych zębów występują tutaj choroby miazgi, próchnica oraz infekcje.
Nie możemy też zapominać o problemach, jakie niejednokrotnie pojawiają się w czasie wyrzynania się trzecich zębów trzonowych, czyli tzw. ósemek. Zęby te pojawiają się niekiedy bardzo późno, bo - jak już wspomniano - nawet około 40. roku życia, a u niektórych osób nie wyrastają nigdy. Bardzo częstą praktyką jest wyrywanie ósemek, a czasem nawet ich chirurgiczne usuwanie. Jest to spowodowane m.in. tym, że trzeci ząb trzonowy często zatrzymuje się w kieszeni dziąseł, co powoduje ogromny ból. Dodatkowo trzecie trzonowce przyczyniają się do powstawania wad zgryzu i próchnicy.
Jak odpowiednio pielęgnować trzonowce?
Z uwagi na to, że zęby trzonowe położone są dość głęboko, ich codzienna pielęgnacja jest nieco utrudniona. Z tego też powodu powinniśmy poświęcić im szczególną uwagę, jeśli chcemy długo cieszyć się zdrowymi zębami. Jak zatem dbać o zęby trzonowe?
Przede wszystkim ważna jest regularna higiena. Szczotkowanie zębów powinniśmy wykonywać przynajmniej dwa razy dziennie. Powinno ono odbywać się ruchem "wymiatającym": od dziąseł ku koronie zęba. Podczas szczotkowania nie powinniśmy zapominać o dokładnym umyciu języka - na nim także osadzają się resztki pokarmowe, przez co stanowi on świetne środowisko do rozwoju bakterii. Zamiast szczoteczki manualnej warto postawić na soniczną, która o wiele lepiej radzi sobie z dokładnym czyszczeniem zębów.
Konieczna jest również odpowiednia higiena przestrzeni międzyzębowych. Usuwanie zanieczyszczeń z przestrzeni między trzonowcami możemy wykonać z użyciem nici dentystycznej albo - nieco łatwiej - z użyciem irygatora.
Oczywiście nie możemy zapominać o regularnych wizytach u dentysty, skalingu, piaskowaniu zębów i/lub fluoryzacji. Dzięki odpowiednio dobranej i przestrzeganej profilaktyce będziemy mogli długo cieszyć się zdrowym i pełnym uzębieniem.
