Blog dla chcących więcej oraz gabinet pomocy psychologicznej online

EMOCJE RELACJE

Kiedy bliskość boli – jak uratować związek przed Czterema Jeźdźcami Apokalipsy?

09/05/2025

Kiedy bliskość boli – jak uratować związek przed Czterema Jeźdźcami Apokalipsy?

W każdym związku pojawiają się momenty kryzysowe – chwile, w których czujemy się niezrozumiani, zranieni, zmęczeni. Czasami nawet nie zauważamy, kiedy rozmowa zamienia się w bitwę, a bliskość w mur nie do przebicia. To właśnie wtedy, niepostrzeżenie, do naszego życia mogą wkroczyć oni – czterej jeźdźcy apokalipsy związku. Brzmi dramatycznie? Bo czasem tak to właśnie wygląda.

Ale jest dobra wiadomość – istnieją skuteczne sposoby, by ich powstrzymać. Ten wpis pomoże Ci ich rozpoznać, zrozumieć i – co najważniejsze – nauczyć się im przeciwdziałać. Jeśli pragniesz głębszego porozumienia, więcej czułości i prawdziwej bliskości w relacji – jesteś w dobrym miejscu.

„Nie chodzi o to, żeby wygrać spór. Chodzi o to, żeby wygrać związek.”
– Anonim

Czterej Jeźdźcy (teoria stworzona przez Johna Gottmana), to zachowania, które nasilają konflikty i niszczą relacje. Z czasem mogą stać się naturalną i codzienną częścią komunikacji między partnerami – i to jest bardzo niebezpieczne. Na szczęście, na każdego z tych jeźdźców istnieje antidotum: konkretna umiejętność, która pomaga rozwiązywać konflikty i przywracać ciepło w relacji.


Krytyka

Rozwiązywanie problemów poprzez ostre, oskarżające lub raniące oceny i osądy.

  • Skupia się na domniemanych wadach partnera, a nie na jego zachowaniu, które można zmienić.

  • Zazwyczaj wywołuje automatycznie postawę obronną.

  • Przykład: „W tej kuchni jest bałagan. Jesteś takim fleją.”

Antidotum: Delikatne rozpoczęcie rozmowy.

  • Zajmowanie się problemem w spokojny i łagodny sposób.

  • Skupienie się na problemie, nie na osobie.

  • Wybór odpowiedniego momentu na rozmowę.

  • Ciepły ton i język ciała.

  • Stosowanie komunikatów „ja”.

  • Przykład: „Czuję frustrację, gdy naczynia zostają w zlewie. Czy mógłbyś je dziś pozmywać?”


Obrona (defensywność)

Odrzucanie odpowiedzialności za swoje błędy i unikanie przyjęcia informacji zwrotnej.

  • Tłumaczenie się.

  • Zrzucanie winy na partnera.

  • Przykład: „To nie moja wina, że krzyknąłem. To ty się spóźniłaś!”

Antidotum: Branie odpowiedzialności.

  • Przyjmowanie odpowiedzialności bez obwiniania.

  • Nietraktowanie krytyki personalnie.

  • Traktowanie informacji zwrotnej jako szansy na rozwój.

  • Wyrażanie skruchy, przepraszanie ORAZ zmiana zachowania.

  • Przykład: „Nie powinienem podnosić głosu. Przepraszam.”


Pogarda

Okazywanie złości, obrzydzenia lub wrogości wobec partnera.

  • Wyśmiewanie, obrażanie, poniżanie, ubliżanie.

  • Stawianie siebie zawsze ponad partnerem i Waszą relacją.

  • Sarkazm, drwiący ton (nie są to zwyczajowe wasze żarty między sobą).

  • Przykład: „Och, znowu zrobiłeś to po swojemu, bo przecież zawsze wiesz najlepiej, prawda geniuszu?”

Antidotum: Okazywanie podziwu i szacunku

  • Codzienne wyrażanie czułości.

  • Docenianie mocnych stron partnera.

  • Komplementowanie i pokazywanie uznania.


Mur milczenia

Emocjonalne wycofanie się, zamknięcie się w sobie, milczenie podczas ważnych rozmów.

  • Reakcja na przytłoczenie emocjonalne.

  • Unikanie trudnych rozmów.

  • Problemy pozostają nierozwiązane.

Antidotum: Samouspokajanie

  • Techniki relaksacyjne pomagające się uspokoić i być obecnym.

  • Umówienie się na krótką przerwę w rozmowie.

  • Głębokie oddychanie.

  • Relaksacja mięśni.

Jeśli wszelkie formy komunikacji między Wami zawiodą, a Wy spróbujecie już wszystkiego – pamiętajcie, że zawsze jest jeszcze opcja skonsultowania się z terapeutą dla par. W bezpiecznej nieoceniającej przestrzeni gabinetu będziecie mieli możliwość i szansę, by wiele rzeczy naprawić lub po prostu wyjaśnić wszelkie nieporozumienia, konflikty i kłótnie.


Źródła:

Gottman, J. M., & Silver, N. (1999). The Seven Principles for Making Marriage Work. New York: Crown.

Rosenberg, M. B. (2003). Nonviolent Communication: A Language of Life. Encinitas: PuddleDancer Press.

Johnson, S. (2008). Hold Me Tight: Seven Conversations for a Lifetime of Love. New York: Little, Brown.

Lerner, H. (1997). The Dance of Anger. New York: Harper Perennial.

Brown, B. (2012). Daring Greatly. New York: Avery.

TherapistAid.com


    Jeśli borykasz się z problemami natury psychicznej, czujesz się wypalony/a, cierpisz na depresję, masz dosyć tkwienia w jednym miejscu albo szukasz porady - dobrze trafiłeś/aś! Odezwij się! Napisz bezpośrednio: psycholog.kotlarek@gmail.com


    poprzedni artykuł

    Gdy masz już dość…