Jak PChN wpływa na stan zdrowia jamy ustnej?
Jak PChN wpływa na stan zdrowia jamy ustnej?
Spis treści
Nerki pełnią wiele kluczowych funkcji – usuwają z organizmu zbędne produkty przemiany materii i nadmiar płynów, regulują gospodarkę elektrolitową oraz wytwarzają hormony. Choć organizm nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować bez tych narządów, przewlekła choroba nerek (PChN) występuje coraz częściej – w 2040 r. może być piątą najczęstszą przyczyną przedwczesnej śmierci na świecie.
Szacuje się, że w Polsce na przewlekłą chorobę nerek (PChN) cierpi nawet 4,5 mln osób, co stanowi około 12% populacji, przy czym zdecydowana większość chorych (przynajmniej 90%) nie jest świadomych swojego stanu.
Dla lekarzy dentystów rosnąca liczba przypadków tej choroby ma duże znaczenie, ze względu na złożone powiązania między chorobami nerek a zdrowiem jamy ustnej – szczególnie zapaleniem przyzębia. Dlatego rozpoznanie pacjentów z grupy ryzyka i wsparcie osób ze zdiagnozowanym PChN jest niezwykle istotne.
Czym jest PChN?
Przewlekła choroba nerek to długotrwały stan, w którym nerki mają trudności z prawidłowym funkcjonowaniem. Etiologia PChN jest wieloczynnikowa: nadciśnienie, cukrzyca i hiperlipidemia mogą nadmiernie obciążać nerki, podobnie jak infekcje nerek, choroby dziedziczne oraz długotrwałe przyjmowanie niektórych leków. Choroba ta występuje częściej u osób starszych, ale może dotyczyć każdego, a szczególnie narażone są na nią osoby pochodzenia afrokaraibskiego oraz mieszkańcy południowej Azji. Także nierówności społeczno-ekonomiczne i różnice w dostępie do opieki zdrowotnej mogą odgrywać istotną rolę w pojawieniu się PChN.
Choroba ta jest często diagnozowana późno, ponieważ jej wczesne stadia przebiegają bezobjawowo. Z czasem jednak mogą pojawić się: zmęczenie, duszność, nudności czy krew w moczu. PChN zwiększa również ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, w tym zawału serca. Ze względu na częste współwystępowanie z otyłością, nadciśnieniem i zaburzeniami lipidowymi, pacjentów należy zachęcać do zmiany stylu życia – szczególnie zdrowej diety oraz aktywności fizycznej. Jednym z największych zagrożeń związanych z przewlekłą chorobą nerek jest jednak osłabienie układu odpornościowego, co zwiększa podatność na infekcje, również te występujące w jamie ustnej.
Jama ustna i choroba nerek – wzajemne oddziaływanie
Badania wykazały, że u aż 78% pacjentów z PChN występują zmiany w jamie ustnej. U pacjentów z chorobami ogólnoustrojowymi, takimi jak przewlekła choroba nerek, łatwo o zaniedbanie higieny jamy ustnej, a obniżona odporność dodatkowo sprzyja rozwojowi chorób przyzębia. Przykładowo osoby dializowane są bardziej podatne na ciężką postać periodontitis, a długie pobyty w szpitalu mogą odpowiadać za przerwy w opiece stomatologicznej.
Oprócz zapalenia dziąseł niewydolność nerek może objawiać się także owrzodzeniami na śluzówkach, infekcjami wirusowymi, kserostomią i halitozą – z czego dwa ostatnie objawy są szczególnie częste. Kserostomia może być skutkiem ubocznym leków stosowanych w leczeniu nadciśnienia i hiperlipidemii, a ograniczenie ilości śliny obniża naturalną ochronę przed drobnoustrojami. Halitoza może z kolei wynikać z rozkładu mocznika (niewydalonego przez nerki) do amoniaku o nieprzyjemnym zapachu.
Ponadto PChN zwiększa ryzyko rozwoju periodontitis, ale i odwrotnie – choroba przyzębia może prowadzić do dysfunkcji nerek. Biomarkery zapalne obecne w tkankach dziąseł (np. interleukiny) są również powiązane ze zwiększonym ryzykiem rozwoju PchN. Co więcej, infekcje stomatologiczne, takie jak zapalenie przyzębia, mogą opóźniać wykonanie przeszczepu nerki, przedłużając okres niewydolności narządu.
– Na pacjenta warto spojrzeć jako na całokształt, nie tylko na jego zęby. Istotna jest współpraca z lekarzami ogólnymi. Nie wszyscy lekarze mają świadomość, jak istotny wpływ mają choroby ogólne na zęby, a także odwrotnie – jak istotny wpływ mają zęby na choroby ogólne. Często nie widzimy tego, by kierowali pacjentów do stomatologa w ramach leczenia – mówi o wyzwaniach w opiece stomatologicznej nad pacjentami obciążonymi chorobami ogólnoustrojowymi dr n. med. Anna Sokołowska, adiunkt w Zakładzie Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej i Przyzębia Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Źródło: https://www.the-dentist.co.uk/
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Wyniki kilku przeprowadzonych w ostatnim czasie badań potwierdzają związek, jaki zachodzi pomiędzy złym stanem zdrowia jamy ustnej a rozwojem nieswoistego zapalenia jelit (NZJ). Terminem tym określa się takie schorzenia, jak choroba Leśniowskiego i C...
Hormony to kluczowe regulatory procesów biologicznych – wpływają one nie tylko na funkcjonowanie narządów wewnętrznych, ale również na zdrowie jamy ustnej. Warto mieć świadomość, że zmiany hormonalne zachodzące na różnych etapach życia kobiety mogą p...
– W trakcie pandemii wiele gabinetów stomatologicznych było niedostępnych albo miało ograniczoną dostępność. W tym czasie dzieci przebywały w domach, bo szkoły były zamknięte, więc doszły do tego niekorzystne nawyki, takie jak oglądanie filmów, gry k...
Ankieta przeprowadzona wśród nauczycieli szkół średnich w Wielkiej Brytanii, zlecona przez Brytyjskie Towarzystwo Stomatologiczne (BDA), ujawniła – jak to określono – „szokujący stan zdrowia jamy ustnej dzieci”, na który negatywny wpływ ma dodatkowo ...
Rodzice mają wpływ na większość czynników, które negatywnie wpływają na stan uzębienia dzieci. O jakie nawyki żywieniowe i higieniczne warto dbać od najmłodszych lat? Niektóre porady mogą Cię zaskoczyć! Nadmiar cukru w codziennej diecie Cukry prost...
– U pacjentów, którzy przyjeżdżają na oddziały kardiologiczne z ostrymi zespołami wieńcowymi, czyli zawałami, stan zdrowia jamy ustnej bywa dramatyczny. Po udzieleniu pierwszej pomocy kardiologicznej wielu z nich jest kierowanych na sanację jamy ustn...
Z powodu rosnących kosztów życia wielu australijskich seniorów rezygnuje z niezbędnego leczenia stomatologicznego, co przekłada się na pogarszający się stan ich zdrowia jamy ustnej. Takie wnioski płyną z najnowszego badania opublikowanego 9 kwietnia ...
Wiele osób zmaga się z uporczywymi migrenami, które mogą nie tylko utrudniać wykonywanie obowiązków, ale nawet uniemożliwiać codzienne funkcjonowanie. Z jednej strony, dolegliwości związane z migreną zwykle skutkują tym, że chory mniej uwagi poświęca...
– W pandemii mniej dbaliśmy o profilaktykę stomatologiczną, w efekcie stan uzębienia Polaków jeszcze bardziej się pogorszył. Jest znacznie gorzej niż przed COVID-19 – alarmuje dr n. med. Maciej Nowak, mazowiecki konsultant wojewódzki w dziedzinie per...
Pogorszenie funkcji poznawczych i zły stan zdrowia jamy ustnej są ze sobą ściśle powiązane. Wraz z postępem demencji pacjenci często mają trudności z utrzymaniem właściwej higieny jamy ustnej, co może pogłębić zapalenie przyzębia, a w konsekwencji pr...
Nie brakuje osób, które myśląc o zdrowiu, zakładają, że jama ustna jest niemal odizolowana od reszty organizmu. Może to wynikać z faktu, że leczeniem zębów zajmuje się specjalnie do tego przygotowany lekarz. Prawda jest jednak taka, że jama ustna nie...