Sny są tajemniczym i fascynującym elementem ludzkiego doświadczenia, ale dla osób niewidomych ich przebieg może znacząco różnić się w zależności od wieku, w którym doszło do utraty wzroku. Odpowiedź na pytanie, jak śnią osoby niewidome, nie jest jednoznaczna, ponieważ sny tych osób są ściśle powiązane z tym, kiedy utraciły one zdolność widzenia. Oznacza to, iż nie wszyscy niewidomi śnią w taki sam sposób. Przyjrzyjmy się temu zjawisku bliżej.
Wpływ wieku utraty wzroku na treść snów
Kluczowym czynnikiem decydującym o tym, czy osoba niewidoma śni w sposób wizualny, jest wiek, w którym doszło do utraty wzroku. Badania wskazują, iż momentem granicznym, od którego zależy, czy osoba niewidoma będzie widziała obrazy w swoich snach, jest okres między piątym a siódmym rokiem życia. jeżeli wzrok zostanie utracony przed tym okresem, sny tych osób nie będą zawierały obrazów wizualnych, a zamiast tego będą opierać się na innych zmysłach, takich jak dotyk, słuch, węch czy smak.
Sny osób niewidomych od urodzenia
Osoby niewidome od urodzenia nie mają wspomnień wizualnych, ponieważ nigdy nie doświadczyły widzenia. W ich snach brak jest obrazów, ale to nie oznacza, iż ich sny są mniej bogate. Zmysły, które dominują w życiu codziennym osób niewidomych, takie jak dźwięk, dotyk czy zapach, odgrywają w snach kluczową rolę. Sny te mogą zawierać wyraźne odczucia dźwiękowe, dźwięki rozmów, muzykę czy charakterystyczne zapachy. Emocje również odgrywają istotną rolę, kształtując sny i nadając im głębię.
Sny osób, które straciły wzrok po piątym roku życia
Osoby, które utraciły wzrok po piątym-siódmym roku życia, mogą wciąż widzieć obrazy w swoich snach. Ich mózgi zachowują wspomnienia wizualne z czasów, gdy jeszcze widzieli, co pozwala im na doświadczanie wizualnych elementów snów choćby po utracie wzroku. Proces ten może trwać przez wiele lat po utracie wzroku, a obrazy twarzy, miejsc czy przedmiotów mogą pozostawać wyraźne. Im później doszło do utraty wzroku, tym większa szansa, iż obrazy będą dłużej obecne w snach.
Z czasem, szczególnie po kilkunastu latach od utraty wzroku, obrazy te zaczynają się jednak zacierać. Twarze, krajobrazy i inne wizualne elementy mogą stopniowo zanikać, a w snach zaczynają przeważać inne zmysłowe doznania, takie jak dotyk, dźwięki czy zapachy. Mimo to, osoby te często wspominają o snach, w których widzą obrazy na długo po tym, jak przestały widzieć w rzeczywistości.
Czy sny osób niewidomych są różne od snów widzących?
Pod względem emocjonalnym sny osób niewidomych są równie intensywne, jak sny osób widzących. To, co je różni, to rodzaj doświadczeń, na których są oparte. Zamiast obrazów, sny osób niewidomych koncentrują się na innych zmysłach, odzwierciedlając ich codzienne życie. Co ciekawe, sny osób, które straciły wzrok później, często stanowią pewien pomost między wspomnieniami wizualnymi a nowymi doświadczeniami opartymi na innych zmysłach.
Sny osób niewidomych są niezwykle zróżnicowane i bogate, a to, co decyduje o ich treści, to przede wszystkim moment utraty wzroku. Osoby niewidome od urodzenia śnią bez obrazów, polegając na innych zmysłach, takich jak dotyk, słuch czy zapach. Z kolei osoby, które straciły wzrok po piątym-siódmym roku życia, mogą widzieć we śnie obrazy, które z czasem mogą stopniowo zanikać.
Każda osoba, niezależnie od zdolności widzenia, doświadcza snów w sposób indywidualny, a świat osób niewidomych jest dowodem na niezwykłą plastyczność ludzkiego umysłu. Sny osób niewidomych, choć różne, są pełne znaczenia i emocji, pokazując, iż zmysły i wspomnienia kształtują nasze wewnętrzne światy, niezależnie od tego, co widzimy na co dzień.
Źródła:
https://kognitywistyka.kul.pl/jak-snia-niewidomi/
https://www.medonet.pl/zdrowie/zdrowie-dla-kazdego,o-czym-snia-niewidomi-,artykul,1720953.html
